به گزارش الف، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در روز جمعه 28 خردادماه 1400 برگزار شد و در نهایت، "آیت الله سید ابراهیم رئیسی" در رقابت با سه کاندیدای دیگر توانست 17 میلیون و 926 هزار و 345 رای را از مجموع 28 میلیون و 933 هزار و 4 رای به خود اختصاص دهد و هشتمین رئیس جمهور ایران شود. بر اساس آمارها، واجدان شرایطِ رای دهی در انتخابات سیزدهمِ ریاست جمهوری ایران، 59 میلیون 310 هزار و 307 نفر بوده و درصد مشارکت مردم در این انتخابات، 48.8 درصد بوده است.

در این راستا، بسیاری از جریان های سیاسی و رسانه ایِ مخصوصا غربی با پرداختِ گسترده به مشارکت نزدیک به 50  درصدی در انتخابات ایران، سعی داشته اند تا از کلیت سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری کشورمان مشروعیت زدایی کرده و آن را به عنوان نشانه ای از تضعیف نظام و ساختار سیاسی ایران ارزیابی کنند. این در حالی است که تحلیل مقایسه ایِ میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران با میزان مشارکت مردم در انتخابات دموکراسی های غربی در بیش از 20 سال اخیر نشان می دهد که اساسا میزان مشارکت سیاسی در کشورمان ایران، با توجه به نوپا بودنِ رویه های دمکراتیک در ایران در مقایسه با دموکراسی های غربی، آمارهای قابل توجهی را به ثبت رسانده و در مقایسه با آمریکا به عنوان مدعی ترین کشور دموکراسی  وضع بهتری (از لحاظ شاخص مشارکت) دارد.   مقایسه این آمارها با آمارهای مشارکت سیاسی در غرب، از واقعیت های قابل توجهی پرده برداری می کند. بر اساس آمارها، از زمانِ انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال 1997 (انتخابات ریاست جمهوری سال 1376) تاکنون، به طور میانگین 68.64 درصد از مردم کشورمان در انتخابات ریاست جمهوری ایران(در هفت دوره انتخاباتی) مشارکت داشته اند.

 

آمارهای مرتبط با مشارکت مردمی در انتخابات ریاست جمهوری ایران(2021-1997)

1: آمریکا

بررسی تطبیقی میزان مشارکت سیاسی مردم در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از سال 1996 تاکنون نشان می دهد که به طور میانگین، 58.8 درصد از واجدان رای دهی در این کشور، درانتخابات ریاست جمهوری آن شرکت کرده اند. در این راستا، کمترین میزان مشارکت در بازه زمانی مذکور در سال 1996 با مشارکت 51.7 درصد از واجدان رای دهی به ثبت رسیده و بیشترین میزان مشارکت نیز مربوط به انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 در این کشور بوده که بر اساس آمارها، 66.7 درصد از واجدان رای دهی، در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شرکت کرده اند. در این چهارچوب، مقایسه میزان مشارکت مردم کشورمان در هفت دوره انتخاباتی ریاست جمهوری ایران با آمریکا نشان می دهد که جدای از بالا بودن میانگین مشارکت مردم کشورمان در انتخابات ریاست جمهوری، میزان مشارکت مردم کشورمان در دوره های مختلف انتخاباتی به صورت جداگانه (در 20 سال اخیر) نیز در مقایسه با حداکثر مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در بیش از 20 سال اخیر(که مربوط به سال 2020 و رقم 66.7 درصد می شود)  آمار بهتری را به ثبت رسانده است.

 

میزان مشارکت مردمی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا(از سال 1996 تا 2020)

میزان مشارکت مردم آمریکا در انتخابات	سالِ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
51.7	1996
54.3	2000
60.1	2004
61.6	2008
58	2012
59.2	2016
66.7	2020

 

2: انگلستان

انگلستان نیزاز جمله دیگر دموکراسی های مطرح غربی است که از دیرباز اقدام به برگزاری انتخابات می کند. بررسی میزان مشارکت مردم در انتخابات پارلمانی و همچنین انتخابات مرتبط با "برگزیت"(رفراندوم مرتبط با ماندن یا خروج انگلیس از چهارچوب اتحادیه اروپا) از سال 1997 تا سال 2019(هشت دوره انتخاباتی) نشان می‌دهد که به طور میانگین 66.47 از مردم انگلیس در انتخابات این کشور مشارکت داشته اند. در این میان باید توجه کرد که انگلستان از سال 1918 میلادی اقدام به برگزاری انتخابات می کند و این آمار را بایستی در بستر سابقه دیرینه دموکراسی و انتخابات در این کشور ارزیابی کرد. جدای از بالا بودن معدل کلی نرخ مشارکت مردمی در انتخابات های کشورمان(در مقایسه با انگلستان)، همچون نمونه آمریکا، نرخ مشارکت در برخی دوره های انتخاباتی کشورمان( بازه زمانی 20 ساله اخیر) درمقایسه با انگلستان، آمارهای قابل توجهی را از خود به ثبت رسانده است که بعضا در انتخابات های انگلستان به چشم نمی خورد (نظیر مشارکت 84.83 درصدی مردم در انتخابات سال 1388).

میزان مشارکت مردم انگلستان در دوره های مختلف انتخاباتی این کشور(2019-1918)

 

3: فرانسه

فرانسه نیز از جمله دموکراسی های های قدیمی در قاره اروپاست که بسیاری براین باورند اساسا این کشور را به دلیل ایده های خاص "انقلاب کبیر فرانسه" بایستی مهد دموکراسی در جهان دانست. در بازه زمانی میان سال‌های 1995 تا 2017، این کشور پنج انتخابات ریاست جمهوری برگزر کرده(از سال 2000 میلادی، مدت ریاست جمهوری در فرانسه از هفت سال به پنج سال تقلیل یافته است) که میانگین مشارکت مردم در این انتخابات ها، به طور میانگین، 78.925 درصد یعنی بالاتر از آمریکا و انگلستان بوده است. این آمار علاوه بر اینکه حاکی از پویایی مشارکت سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه است، تا حد زیادی ریشه در قدیمی بودنِ بنیان های دموکراسی در این کشور دارد. به طور کلی، با توجه به نوپا بودن پدیده انتخابات و رویه های دموکراتیک در کشورمان، مقایسه میزان مشارکت سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری کشورمان با انتخابات های مشابه در کشورهای برجسته غربی نظیر آمریکا، انگلستان و فرانسه، شاید چندان صحیح نباشد با این حال، حتی انجام مقایسه نیز نشان می دهد که کشورمان از لحاظ معدل شاخص مشارکت در 20 سال گذشته نسبت به آمریکا و انگلستان از وضعیت مناسبی برخوردار است و  بدون تردید در ادامه راه و نهادینه شدن هر چه بیشتر رویه های مردم سالاری در ایران و بالارفتنِ بیش از پیش آگاهی سیاسی جامعه ایرانی، می توان به حضور هر چه بیشتر مردم در عرصه انتخابات در کشورمان و پیشرفت سیاسی ایران، امیدوار بود.

میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه(از سال 1965 تا 2017)