نگاهی به بازار انرژی / ۶ دلیل برای افزایش قیمت نفت

دکتر عباس ملکی،   4000329067
نگاهی به بازار انرژی / ۶ دلیل برای افزایش قیمت نفت

پایش بازار

 

پویایی های بازار

 
1- قیمت های نفت باز هم بالاتر رفت. نفت شاخص برنت در بازار سهام لندن برای تحویل اوت در سه شنبه هفته قبل به 74 دلار و در امروز شنبه به 73.50 دلار هر بشکه رسید. نفت وست تگزاس اینترمدییت نیز در روز جمعه به 71.78 دلار هر بشکه برای تحویل در ماه اوت در بازار کاشینگ در ایالات متحده رسید. قیمت گاز طبیعی نیز در بازار هنری هاب به 3.288 دلار هر میلیون مترمکعب رسید. هر سه حامل انرژی دارای قیمت هایی در سطح 2018 و قبل از شیوع بیماری کوید-19 پیدا کرده اند. برخی صاحبنظران با توجه به تورم قیمت ها در سطح جهانی بر این عقیده اند که تقاضا برای نفت در ماه های آینده کمتر از پیش بینی و عرضه مطابق پیش بینی ها خواهد بود. این وضعیت به ثابت ماندن قیمت نفت و یا پایین آمدن آن خواهد انجامید. برخی دیگر به این نتیجه رسیده اند که قیمت نفت تا 100 دلار هر بشکه نیز ارتقا خواهد یافت.

تفسیر هفته

 
2- قیمت های نفت در حال رسیدن به اعتماد به نفس هستند. قیمت نفت با آن که افزایش چشمگیر نسبت به دوره تسلط بیماری کووید-19 نشان می دهد، علاوه بر آن از قیمت های قبل از کرونا یعنی در مقایسه با 2019 نیز بالاتر رفته است. اکثر شرکت های تجارت کننده نفت بر این عقیده اند که قیمت نفت بالاتر از 70 دلار هر بشکه در نیمه دوم سال 2021 باقی خواهد ماند. به نظر مدیرعامل ویتویل (Vitoil) قیمت نفت برنت در باقی مانده 2021 مابین 70 تا 80 دلار هر بشکه نوسان خواهد کرد. همچنین تولید در آخر سال جاری مسیحی به 100 میلیون بشکه در روز در سطح جهانی خواهد رسید.

اولین دلیل آن بیشتر فعال شدن اقتصاد کشورهای بزرگ است. بخصوص در ایالات متحده آمریکا رشد اشتغال از همه سال قبل بیشتر شده و شرکتهای بخش خصوصی حدود یک میلیون نفر شغل جدید ارائه کردند.

دلیل دوم رفتار اوپک و مهمتر از آن اوپک پلاس است. این ائتلاف با کاهش ابتدایی تولید خود به اندازه 9.7 میلیون بشکه در روز، بازار را از عرضه اضافی نفت خام پاک نموده، سپس با افزایش تقاضا در ماه های انتهایی 2020 و 2021 به تدریج عرضه را بصورت قطره چکانی به بازار تزریق نمود. در آخرین مرحله از افزایش تولید اوپک پلاس تاکنون قرار است که از ابتدای ژوئیه مقدار 840 هزار بشکه در روز نفت خام اضافی وارد بازار شود. برخی از صاحبنظران رسیدن قیمت نفت به 80 دلار هر بشکه را بعید نمی دانند.

از جمله کارشناس شرکت (Again Capital) پیش بینی کرده که در تابستان سال جاری نفت خام برنت هر بشکه بالاتر از 80 دلار و نفت خام تگزاس هر بشکه بالاتر از 75 دلار خرید و فروش شود. برخی از کارشناسان بر این نظرند که قیمت شاخص نفت در سالهای 2022 و 2023 تا 100 دلار هر بشکه نیز خواهد رسید. چرا که اقتصاد جهانی در پس از پایان کووید-19 لاجرم رشد خواهد کرد و عرضه نفت خام هم اکنون در دستان اوپک پلاس بخصوص عربستان و روسیه است.

این دو کشور در پس از جنگ قیمت ها در 2020 بنظر می رسد عقلایی و در جهت منافع تولیدکنندگان حرکت کرده اند. در این صورت چند دسته از بازیگران بخش سیاست، اقتصاد، و مالیه جهان سود می برند. با توجه به بحران عرضه در سالهای در پیش رو، ابتدا کشورهای تولید نفت خام مانند عربستان سعودی، روسیه و ایران که قیمت بالاتر نفت مانع از برجسته شدن کسری بودجه آنها می گردد، منتفع می شوند.

دوم، شرکت های بزرگ نفتی که با بالارفتن قیمت نفت تراز سود و زیان آنها در آخر سال وضعیت بهتری را نشان می دهد.

سوم شرکت های فعال در عرضه نفت و گاز غیرمتعارف مانند نفت همراه با سنگهای رسوبی (شیل) که با بالارفتن قیمت نفت از 40 دلار هر بشکه فعالیت در این صنعت برای آنها اقتصادی می گردد.

چهارم بانک ها و موسسات مالی که تمایل به سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز دارند و در دو سال اخیر تحت فشار رکود ناشی از کووید-19 و سیاستگذاری کشورهای مصرف کننده نفت و گاز مبنی بر ایجاد محدودیت بر سرمایه گذاری در اکتشاف و توسعه منابع جدید هیدروکربوری روبرو شدند. به همین دلیل هم دبیرکل اوپک اعضای این کارتل را به سرمایه گذاری هر چه بیشتر در صنایع هیدروکربوری علیرغم گذار انرژی ترغیب کرد. شکل زیر وضعیت سرمایه گذاری در بخش استخراج نفت و پیش بینی آن تا 2024 را نشان می دهد.

پنجم فعالان بخش انرژی های تجدیدپذیر اعم از سرمایه گذاران و شرکت های مجری مزارع بادی و خورشیدی که با بالارفتن قیمت نفت، درآمدهای تولید این گونه انرژی ها از نقطه سربسری هزینه عبور کرده و سود قابل توجهی را نصیب آنان می سازد. بنابراین نباید فراموش کرد که ژست کم کردن استفاده از انرژی های فسیلی رهبران کشورهای ثروتمند از جمله در اجلاس گروه 7 در انگلستان با واقعیت های بازار تولید و تجارت همخوانی ندارد.

ششم نتیجه انتخابات ایران خبر از همگرا شدن تصمیم گیری در تهران بخصوص در سطح سران سه قوه را داشته و به نظر می رسد برای کمتر شدن تفاوت نظر مابین مذاکره کنندگان ایرانی و دیگر اعضای برجام فرصت مناسبی پیش آمده است.

در این صورت تولید نفت و گاز ایران به بازارهای جهانی راه پیدا خواهد کرد. گرچه از دیدگاه ابتدایی افزایش تولید ایران به بیشتر شدن عرضه در بازرهای نفت خام و گاز طبیعی خواهد انجامید، اما بصورت دقیقتر نفت و گاز صادراتی ایران با توجه به نبود تاسیسات ال ان جی در ایران باعث رشد اقتصادی در کشورهای همسایه شده که به خودی خود باعث ارزش افزوده به اقتصاد جهانی خواهد بود.

به گفته فایننشال تایمز نفت ایران احتمالا مابین سپتامبر تا نوامبر سال جاری به بازار باز گشته و اوپک تلاش می کند که این بازگشت بدون تکانه های شدید باشد. بنظر من ایران همچنان یک فرصت دیگر برای بازاندیشی در چگونگی شکوفایی صنایع نفت و گاز خود و ایجاد راهبردهای موثر برای به چنگ آوردن سهم بازار مابین سال جاری تا 2035 را دارد.


3- واردات و صادرات نفت آمریکا در روزهای اخیر افزایش یافته است. واردات نفت به 6.7 میلیون بشکه درر وز رسیده که 108 هزار بشکه در روز از ماه مه بیشتر است. صادرات نفت خام آمریکا نیز به 3.9 میلیون بشکه در روز رسید که نسبت به ماه قبل 953 هزار بشکه در روز بیشتر است. ایالات متحده حدود 11.5 میلیون بشکه در روز نیز تولید داخلی دارد.

 
4- عربستان سعودی معادن جدید غیرنفتی را مطالعه و اکتشاف کرده است. حالا در نظر دارد که دو مجوز جدید به شرکت های خارجی اعطا نماید تا بتواند توسط آنان در حوزه های جدید معدنی سرمایه گذاری نماید. ظرفیت بالقوه محصولات این دو حوزه بر اساس قیمت های فعلی مواد معدنی 1300 میلیارد دلار است. این معادن در حوزه های طلا، مس و روی می باشند. به نظر کارشناسان، این کشور معادن فسفات، نیکل، نیوبیوم و تانتالوم هم داراست.