«محسن مهدیان» در برنامه «بدون توقف» با طرح این سؤال که آیا با اعدام سلطان سکه موضوع فساد اقتصادی حل شد، عنوان کرد: آیا ما سراغ آنهایی که این آدمها را به وجود آوردند هم رفتیم؟ نرفتیم و عمدتا هم نمیتوانیم برای آنها جرم خاصی پیدا کنیم، یا مثلا برای فردی که حقوق نجومی گرفته چه جرمی پیدا کنیم؟ اینجا قانون ایراد دارد و باید اصلاح شود، به شکلی که منشأ به وجودآورنده آن فساد را هم مجرم تعریف کند.
وی ادامه داد: لذا ما باید مبارزه با فساد را تقویت کنیم و سعی کنیم در ابتدا روی پیشگیری از جرم کار کنیم و برای پیشگیری از جرم هم همه قوا باید هماهنگ با هم عمل کنند، مثلا ماده 27 برنامه ششم میگوید شفافیت در درآمدها و مجلس هم آن را تصویب کرده، اما دولت آن را اجرا نمیکند. در واقع بیشتر دغدغه من این است که آن چیزی که فساد را در جامعه بیشتر میکند ناکارآمدیهایی است که در حوزه تصمیمگیری شکل میگیرد و اسم این را هم باید فساد بگذاریم و با آن برخورد کنیم.
این کارشناس حوزه رسانه با اشاره به اینکه واقعیت این است که حوزه کارآمدی بسیار اهمیت دارد، گفت: اینجا ظلمهای بزرگی توسط ظالمان کوچکی انجام میشود که بیشتر به مردم فشار وارد میکنند. یعنی شما با تصویب دلار 4200 تومانی کاری کردی که هم رانت ایجاد شد، هم دارو دست مردم نرسید، هم پوشاک دست مردم نرسید، هم باید در صف مرغ تحقیر شوند، قحطی روغن ایجاد شد و کلی کالا دپو شد، اینها همه ناشی از عدم تصمیمگیری درست و به هنگام است.
مهدیان در ادامه توضیح داد: گاهی حتی نحوه مبادله و ورود شما به تجارت هم ممکن است بازار را بر هم بزند و واقعا باید برای اینجا هم فکر کرد، در واقع نمیتوان گفت کسی که ثروت دارد اجازه هر عملی را دارد، ممکن است یک نفر با پول هنگفت یک انحصار ایجاد کند، او میتواند با انحصارش فساد ایجاد کند و جلوی رقابت را بگیرد، برای این چیزها هم باید فکر کرد، حرف من این است که وقتی میگوئیم فساد سریع ذهنمان فقط به اختلاسها معطوف نشود، چراکه ما در حوزه کارآمدی به ظلمهای بزرگ توسط آدمهای کوچک توجه نمیکنیم.
وی در پاسخ به این سؤال که «چه کنیم که در انتخابات در دام تفکرات پوپولیستی و دوگانهها نیفتیم» اظهار کرد: من به چند خطای رایج اشاره میکنم که با آنها مردم را گمراه میکنند یکی بحث ترساندن مخاطبان است، یعنی شما را بر اساس جهل میترسانم در انتخابات خیلی از این روش استفاده میشود چراکه انسانها براساس ترس یک اقدام غیرارادی انجام میدهند، روش دیگر برجستهسازی است، یعنی رسانهها به شما جهت میدهند که در مورد چه چیز فکر کنید؟ در واقع برجستهسازی برای شما مسئله میسازد.
این فعال سیاسی، رسانهای توضیح داد: مثلا موضوع توافق با چین از سال 94 مطرح است و هیچ مخالفتی هم در خصوص آن وجود نداشت، اما از پنجم فروردین که رسانههای دشمن شروع به برجستهسازی آن کردند همه ذهنها به آن معطوف شد، یا در انتخابات سال 96 مسئله مردم معیشت بود اما هفته آخر شد، آزادی، کنسرت و دیوارکشی، لذا باید مراقبت کنیم برایمان مسئله نسازند، سومین موضوع رقیق کردن ذهن مخاطبان است، یکی از کارهایی که در انتخابات میکنند این است که آن قدر مسائل هیجانی به شما میگویند که هدف اصلی فراموش میشود و دغدغههای جدید مطرح میشود.
مهدیان با تأکید بر اینکه مسئله دیگر علیتسازی در ذهن مخاطب است، تصریح کرد: یعنی یک سری معلولها را میبینید، مشکلات را میبینید، اما علت آن را جامع نگاه نمیکنید، در واقع شما آخرین چیزهایی را که میبینید به عنوان علت فرض میکنید، ساده تحلیل کردن یکی از خطاهای رایج در انتخابات است، چون یک موضوع را جامع نمیبینیم و آن را تحلیل نمیکنیم و یا هواداریهایی که ناشی از فکر نکردن است.
وی در پایان یادآور شد: گاهی از یک کاندیدا به دلیل آرمانهایش حمایت میکنیم و گاهی به دلیل هویت اجتماعی و تشخص از نامزدی حمایت میکنیم و زمانی که نامزد مرا رد صلاحیت میکنند فکر میکنم چون من با او احساس تشخص میکردم پس عزت نفس من هم از بین رفته است، در فضاهای هواخواهی و هواداری رفتارهای پوپولیستی به شدت تأثیرگذار است در این رفتارها فرد به درستی نمیتواند تصمیم بگیرد، در اصل بین پوپولیست و مردمسالاری یک مرز خیلی باریک وجود دارد که آن عقلانیت است.