ما در نظامي زندگي مي‌كنيم كه با نظام‌هاي مرسوم جهان متفاوت است . جنس جمهوريت نظام ما با نظام‌هاي متعارف جهان فرق مي‌كند.قرار است اين جمهوريت با اراده مردمي و هدايت الهي اداره شود. به همين دليل نام آن‌را جمهوري اسلامي نهاديم و نودوهشت‌و‌دو‌دهم درصد مردم پاي اين نام در اوايل انقلاب طي يك رفراندوم باشكوه امضا گذاردند.
ما نظام جمهوري اسلامي را در مردم‌سالاري ديني تئوريزه كرديم و به جهان اعلام كرديم اين نظام بر پايه رضايت مردم، ارزش‌مداري و حق‌مداري و قانونگرايي استوار است.رأي مردم در جمهوريت يك اصل است و قرار است هر كسي كه از صندوق به عنوان رأي مردم بيرون آمد مورد احترام همه قرار گيرد.
لذا رقابت آزاد و حقيقي و اخلاقي با رعايت ادب و نزاكت سياسي را يك اصل مهم بدانيم و به آن پايبند باشيم. ما نمي‌توانيم شاهد يك صحنه رقابتي باشيم كه اضلاع رقابت همانند گرگ‌هايي به جان هم افتاده‌اند و طعمه «قدرت» را پاره پاره كنند.از چنين سناريويي توليد «قدرت نرم» مردم كه بتواند در برابر دشمن بايستند درنمي‌آيد. از چنين سناريويي قدرت ملي و حفظ منافع ملي در نمي‌آيد. از چنين سناريويي رفاه ملي توأم با نوسازي و بازسازي قدرت اجرايي كشور درنمي‌آید.
نزديك به 600 نفر در انتخابات رياست جمهوري 1400 ثبت‌نام كرده‌اند معناي اين تعداد ثبت‌نام اين نيست كه يك رقابت 600 ضلعي را شاهد باشيم. در هيچ جاي دنيا شكل و شمايل رقابت ها حتي به تعداد انگشتان دو دست نمي‌رسد تا چه برسد به اين تعدادي كه ثبت‌نام كرده‌اند.
نبايد فراموش كنيم كه موضوع انتخابات رياست جمهوري بازسازي نظام اجرايي كشور است. مي‌خواهيم با ورود در انتخابات «قدرت ملي» را در مواجهه با دشمنان نظام تقويت كنيم مشروعيت مردمي نظام را تضمين نماييم تا در سايه اين دو امر مهم رفاه و آسايش و روان‌سازي خدمت به مردم را سامان دهيم. دشمن در رسيدن به اين اهداف اخلال مي‌كند . هيچ ضلعي از اضلاع رقابت حق ندارد دشمن را در خصومت عليه ملت ياري دهد.
دغدغه اصلي نظام، مشاركت حداكثري مردم، سلامت و امنيت انتخابات و رعايت حق‌الناس و حفظ رأي مردم است.
دغدغه مردم، امنيت، معيشت، مبارزه با فساد، انتخاب اصلح، مبارزه با بي‌عدالتي و تبعيض و استقرار يك دولت با دستان پاك است. رجال سياسي و مذهبي كشور بايد به اين دو دغدغه احترام بگذارند و چارچوب رقابت‌هاي خود را در پاسخگويي به اين دغدغه‌ها تنظيم كنند.
جمهوري اسلامي با ورود به قرن جديد و با ورود به گام دوم حيات افتخارآفرين خود آن هم در قاب بيانيه مهم رهبر معظم انقلاب بايد يك تصوير سالم و اخلاقي از رقابت‌هاي سياسي در انتخابات رياست جمهوري مخابره كند.
لذا حقير ذكر چند توصيه را در اين معركه رقابت‌ها بي‌فايده نمي‌دانم.
1- نامزدها از فخرفروشي، تكبر و خود بزرگ‌بيني و خودشيفتگي در معرفي خود پرهيز كنند. مردم اين سيئات را خوب مي‌فهمند و در رأي خود لحاظ مي‌كنند.
2- نامزدها در بالا بردن خود از پايين آوردن حسنات رقيب خودداري كنند اين شيوه خوبي براي معرفي خود نيست. «تحقير» و كوچك كردن طرف مقابل براي بزرگ‌نمايي خود يك شيوه اخلاقي نيست.
3- انتخابات رياست جمهوري براي رسيدن به يك تفاهم ملي يا يك گفت‌وگوي ملي براي تعيين رئيس دستگاه اجرايي كشور است. نبايد اين تفاهم ملي را تبديل به يك «تخاصم ملي» كرد. قرار است جمعي از «اخيار» با يك رقابت سالم و اخلاقي، مردم را در انتخاب رئيس اجرايي كشور ياري كنند.
4- مرز «خودخواهي» و «خداخواهي» را در مناظرات رعايت كنيد. نامزدها هوش، تجربه، صبر ، حوصله ، تسلط بر نفس اماره، كارنامه و برنامه خود و از همه مهم‌تر منطق خود را در حل مشكلات مردم در مناظرات به نمايش بگذارند.
5- نقد طرف مقابل و نيز قرائت وي از تشريح اوضاع را تخطئه نكنيم. شايد حظّي از حقيقت در آن باشد. هدف رسيدن به اجماع ملي در نوسازي و كارآمدي دستگاه اجرایی است، اين هدف را گم نكنيم.
6- سياست حوزه «قدرت طلبي» صرف نيست. دانستن ابتدايي‌ترين اصول اخلاقي سياست‌ورزي مقدمه ورود به عرصه‌هاي سياسي است.
قرار است جمهوري اسلامي براي جهانيان الگو باشد. انتخابات 1400 را به صورت يك الگوي اخلاقي در امر رقابت در نگاه جهانيان به نمايش بگذاريم.آن‌ها كه مدعي مديريت جهان در ايام صدارت خود بودند نبايد به گونه‌اي رفتار كنند كه گويي اصل و اساس جمهوريت و نظامات آن را قبول ندارند.
7- ايام انتخابات ، ايام بازخواني «كاركرد» ، «عملكرد» و ارزيابي حرف‌هايي است كه با آن حرف‌ها رأي گرفته شده است .
قرار است هر كس توانايي‌هاي خود را در حل مشكلات مردم بگويد، لذا دوگانه تحول يا تداوم وضع موجود، تغيير يا تداوم ريل دولت مستقر و يا بهتر بگوييم ، دوگانه كارآمدي و ناكارآمدي دوگانه‌هاي حقيقي است. از خلق هر دوگانه يا دوقطبي انحرافي از سوي نامزدها پرهيز شود اين رويكرد اخلاقي نيست.
8- رقابت در انتخابات 1400 دوضعلي يا حداكثر پنج ضلعي است. در هر ضلع هر نامزد بايد گفتمان خود را نمايندگي كند. رقيب‌هراسي شيوه اخلاقي نيست.
مردم به هنگام انتخاب بايد «كار» ، «برنامه» و «توانايي» نامزدها را در قد و قواره ادعاهاي گفتماني را كه مطرح مي‌كنند، احراز کنند.
اخلاق و سياست‌ورزي درست اقتضا مي‌كند نامزدها مردم را در انتخاب اصلح و احسن ياري كنند و در انتخاب اين رويكرد اخلال ننمايند.