به گزارش الف، وزارت آموزش و پرورش به طور صریح اعلام کرده است که موافق بازگشایی مدارس به شکل معمول است، اما در عین حال این وزارتخانه، توپ را به زمین ستاد ملی کرونا انداخته و گفته است که فقط در صورت تایید این ستاد می تواند بازگشایی مدارس را از حالت حضور اختیاری خارج کند.
محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش تاکید کرده است: «آماده‌ایم اگر وضعیت کرونا بهتر شود، بعد از عید مدارس را باز کنیم. از حیث آمادگی همین الان نیز آماده هستیم که با دو روز فاصله، مدارس را باز کنیم، اما علت اینکه مدارس باز نمی‌شود ممنوعیتی است که ستاد ملی کرونا ایجاد کرده است. هر زمانی که این ستاد ملی به ما اجازه دهد مدارس را باز می‌کنیم. پیشنهاد ما دایر شدن متعارف مدارس طبق روال هر سال بود، اما در ستاد ملی کرونا گفتند قید اختیاری را ایجاد کنید. این قید ما نیست، بلکه ستاد ملی کرونا اعلام کرده است. »
او با اشاره به تبعات تداوم آموزش غیرحضوری، تصریح کرده است: «بسته بودن مدارس و دور بودن دانش‌آموزان از محیط آموزش با مخاطرات پنهان و پایدار روبه‌رو است و آنها آسیب می‌بینند. اگرچه تلاش می‌کنیم کیفیت آموزش از طریق فضای مجازی تامین شود، اما قطعا امکان ارائه آموزش باکیفیت به‌صورت حضوری بیشتر فراهم است. همواره متقاضی بازگشایی مدارس بودیم، اما هر زمان که ستاد کرونا اجازه دهد مدارس را باز می‌کنیم. حتی شاید لازم نباشد بازگشایی مدارس را به سال تحصیلی آینده موکول کنیم، بلکه بعد از عید که شرایط بهتر شد و ستاد ملی کرونا اجازه داد، برای بازگشایی مدارس آمادگی داریم.»
در این بین ستاد ملی مقابله با کرونا، هنوز موضع قاطعی درباره بازگشایی حضوری مدارس برای بعد از عید نداشته است، اما مجموع شواهد نشان می دهد بسیار بعید است که این ستاد اجازه بازگشایی را صادر کند. چند روز قبل، علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت و سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا ابراز امیدواری کرد که مدارس و دانشگاه ها در مهرماه سال 1400 بازگشایی شوند.
این ابراز امیدواری برای بازگشایی مدارس از مهر 1400 به این معنی است که حتی بازگشایی مدارس در مهر سال آینده هم هنوز قطعی نیست.
پاساژ و رستوران تعطیل نیست، مدارس تعطیل است!
برخی کارشناسان آموزشی می گویند تداوم تعطیلی مدارس در شرایطی که خیلی از مراکز غیرضروری تعطیل نیستند، خطایی استراتژیک است که فرآیند آموزش و تربیت نسل آینده را مختل می کند.
دکتر احسان امراللهی، کارشناس آموزشی که سال ها در مدارس تدریس کرده است، در گفتگو با الف نسبت به تعطیلی مدارس انتقاد می کند و می گوید: «چطور در شرایطی که بسیاری از پاساژها، رستوران ها، مراکز خرید، مراکز تفریحی و حتی بسیاری از قهوه خانه ها تعطیل نیست، اما مدارس باید تعطیل باشد؟ این موضوع اصلا منطقی نیست. چطور برخی مراکز غیرضروری در دوران کرونا تعطیل نیستند، اما مدارس که ضرورت حضور آنها در تربیت نسل آینده انکار ناپذیر است، باید تعطیل باشند. آیا خطر شیوع کرونا در پاساژها و مراکز خرید، کمتر از خطر شیوع بیماری در مدارس است؟»
او با اشاره به تبعات آموزش مجازی طولانی مدت، تاکید می کند: «بحث آموزش حضوری فقط به این منظور نیست که دانش آموز با مفاهیم کتاب درسی بهتر آشنا شود. دانش آموز با آموزش حضوری در مدارس، تمرین می کند که چطور با هم سن و سال هایش برخورد کند، مراودات اجتماعی را می آموزد، زندگی گروهی و تعامل با جمع را یاد می گیرد و هوش اجتماعی اش افزایش پیدا می کند. با آموزش غیرحضوری، همه این مزایا را از بین برده ایم. الان برخی دانش آموزان کلاس دوم ابتدایی در بهترین حالت فقط چند ماه حضور در مدرسه را تجربه کرده اند. یعنی اگر موافقت کنند و بازگشایی مدارس از مهر 1400 آغاز شود، در آن صورت دانش آموز هشت تا 9 ساله، تازه باید همان مهارت های اجتماعی را در مدارس یاد بگیرد که آن مهارت ها را باید در سن شش تا هفت سالگی یاد می گرفت.»
امراللهی بر این باور است که می توان با رعایت پروتکل های بهداشتی، مدارس ایمن را ایجاد کرد. او توضیح می دهد: «نباید از آن طرف بام بیفتیم و مدرسه را کلا حذف کنیم. می توانیم با تشدید رعایت پروتکل های بهداشتی در مدارس، افزایش نظارت ها، کاهش تعداد دانش آموزان در هر کلاس و آموزش بهداشت و پیشگیری به دانش آموزان در مسیری گام بگذاریم که هم آموزش ها از قالب کاملا مجازی بیرون بیاید و هم اینکه سلامت دانش آموزان تهدید نشود.»
به سلامت دانش آموزان خیانت نکنیم
در شرایطی که برخی کارشناسان آموزشی بر آموزش حضوری دانش آموزان تاکید دارند و ادامه شرایط فعلی را شکست بزرگی برای نظام آموزشی می دانند، اما برخی کارشناسان سلامت کاملا با این دیدگاه مخالف هستند و هرگونه بازگشایی حضوری مدارس را خیانت به سلامت دانش آموزان تعبیر می کنند.
دکتر ایمان بدری زاده، متخصص بیماری های عفونی در گفتگو با الف نسبت به طرح مباحثی مثل بازگشایی مدارس انتقاد می کند و می گوید: «آنهایی که می گویند باید مدارس را به شکل حضوری بازگشایی کنیم، بهتر است سری به آی سی یو ها و بیمارستان های ریفرال کرونا بزنند تا از نزدیک ببیند که وضعیت تا چه حد فاجعه است.»
او تاکید می کند: «واقعا برای من جای سوال است چطور در شرایطی که ویروس کرونای انگلیسی جولان می دهد و اتفاقا این ویروس جهش یافته، کودکان و نوجوانان را به شدت درگیر می کند، بحث بازگشایی مدارس را مطرح می کنند. قدرت سرایت و کشندگی این ویروس جهش یافته، حدود سه برابر کرونای اولیه است و در بازه زمانی 72 ساعت، علایم حاد کرونا را در بسیاری از بیماران ایجاد می کند. در چنین شرایط وخیمی، بازگشایی مدارس به معنی خیانت به سلامت دانش آموزان است.»
بدری زاده با اشاره به اینکه نباید موج چهارم کرونا را دست کم بگیریم، تصریح می کند: «اگر موج تازه کرونای انگلیسی شیوع پیدا کند، دوباره بسیاری از فعالان کادر درمان را از دست خواهیم داد و توان نظام سلامت کاهش پیدا می کند. در آن صورت شک نکنید که آمار مرگ و میرهای کرونا نیز افزایش خواهد یافت. هروقت پاندمی کرونا را دست کم گرفتیم، دقیقا از همان جا ضربه خوردیم. بازگشایی مدارس و عادی انگاری در شرایطی که موج چهارم کرونا آغاز شده، بی تدبیری محض است که چوب این اتفاق تلخ را دانش آموزان، والدین و کادر درمان خواهند خورد.»
بازگشایی مدارس، دغدغه‌ای جهانی
در شرایطی که اغلب کارشناسان نظام سلامت نسبت به بازگشایی مدارس، مخالفت جدی دارند، باید در نظر داشت که در برخی کشورهای توسعه یافته که به شدت درگیر کرونا هستند، مدارس به طور کامل تعطیل نشده است. ایجاد مدارس ایمن و پاک از جمله اهداف جدی است که در دوران کرونا در بسیاری از کشورها دنبال می شود.
چندی قبل نیز «آنتونیو گوترش»، دبیر کل سازمان ملل متحد ضمن ابراز تاسف از تعطیلی مدارس جهان، عنوان کرد: «میلیون‌ها کلاس در سراسر جهان به دلیل شیوع کرونا حدود یک سال است که خالی هستند. این فاجعه‌ای برای کودکان، برای کشورهایشان و برای آینده بشریت است. ما باید بازگشایی ایمن مدارس را در اولویت داشته باشیم و حق تحصیل هر کودک را حفظ کنیم.»
با توجه به انبوه اظهارنظرهای موافق و مخالف درباره بازگشایی حضوری مدارس، شاید نتوان به طور قاطع اعلام کرد که آیا بازگشایی مدارس در نهایت به مصلحت دانش آموزان تمام می شود یا خیر. در عین حال اگر واکسیناسیون سراسری کرونا در کشورمان سرعت بگیرد و دانش آموزان را هم شامل شود، در آن صورت بسیاری از این تردیدها و نگرانی ها کنار خواهد رفت و مدارس کاملا پاک و ایمن، پذیرای دانش آموزان خواهد بود.