آخرین وضعیت بازار جهانی انرژی / جنگ قره باغ و افزایش قیمت نفت

دکتر عباس ملکی *،   3990719130
آخرین وضعیت بازار جهانی انرژی / جنگ قره باغ و افزایش قیمت نفت

پایش بازار

 

 

 

پویایی های بازار

  1. قیمت نفت برنت در آخر هفته 10 درصد بالار فته و به 43 دلار و 33 سنت هر بشکه رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت نیز روندی صعودی داشته و به 41 دلار و 14 سنت رسید. قیمت گاز در هنری هاب به بالاترین مقدار در سال جاری یعنی 2 دلار و 79 سنت بر هر میلیون بی تی یو رسید. سه دلیل عمده افزایش قیمت می تواند جنگ بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره باغ، توقف تولید در حوزه های نفت و گاز فراساحل در خلیج مکزیکو، و مشکلات کارگری به وجود آمده در دریای شمال باشد. روسیه می گوید توانسته بعد از 10 ساعت مذاکره ارمنستان و آذربایجان را مجاب به آتش بس موقت بر سر قره باغ کند.

تفسیر هفته

  1. با توجه به عدم قطعیت های به وجود آمده بلحاظ شیوع بیماری کووید-19، سازمان تجارت جهانی برای کل سال 2020 پیش بینی کرده است که حجم تجارت با کاهش 9.2 درصدی روبروست. اما در 2021 رشد تجارت با 7.2 درصد روبروست. نمودار زیر حجم تجارت جهانی بعلاوه پیش بینی برای 2020 و 2021 را نشان می دهد.

در همین حال در اسلو اعلام شد که جایزه صلح نوبل 2020 به برنامه جهانی غذا وابسته به ملل متحد اعطا شد. کمیته نوبل، این نهاد را بخاطر فعالیت هایش علیه گرسنگی و مشارکتش برای بهتر نمودن شرایط مردم در نقاطی که بر اثر خصومت و جنگ آسیب دیده اند، مستحق این جایزه دانست.

  1. بازار نفت و گاز پیش بینی می شود که از انتخابات آمریکا متاثر شود. انتخابات آمریکا در سوم نوامبر 2020 انجام خواهد پذیرفت و یکی از کاندیدای حزب جمهوریخواه ترامپ و کاندیدای حزب دمکرات بایدن به کاخ سفید راه خواهد یافت. در دوره ترامپ صنایع نفت و گاز از آزادی عمل زیادی برخوردار بودند و صنایع نفت و گاز شیل توانستند فعالیت های خودر ا گسترش دهند. 4 منصب کلیدی در صنایع انرژی، وزیر کشور، وزیر انرژی، وزیر خارجه، و رئیس سازمان محیط زیست از میان مدیران عامل و روسای شرکت های نفت و گاز آمریکا انتخاب شدند. نگاه دمکرات ها به صنایع نفت و گاز محدودتر است و نگرانیهای مربوط به انتشار گازهای گلخانه ای و آلودگی آب و خاک را نیز در نظر دارند. فشار تبلیغاتی جناح ترامپ علیه دمکراتها بقدری زیاد است که بایدن مجبور شد اعلام کند که در پس از پیروزی تولید نفت و گاز شیل را ممنوع نخواهد کرد. در همین حال یک توفان بزرگ به نام دلتا که در 15 سال اخیر سابقه نداشته است، تاسیسات دریایی صنعت نفت و گاز آمریکا در خلیج مکزیکو را در هم نوردیده و موجب شد تقریبا 90 درصد تولید نفت به اندازه 1.67 میلیون بشکه در روز و دو سوم گاز تولیدی در این منطقه متوقف شود.

  2. اعتصاب کارگران بخش نفت و گاز نروژ باعث قطع یک چهارم از تولید نفت نروژ شد. نروژ بزرگترین تولید کننده نفت اروپاست. دولت نروژ در صدد مذاکره با کارگران است. بیشترین مقدار کاهش تولید در بخشی از تاسیسات که متعلق به شرکت اکویینر (استات اویل سابق) است صورت می گیرد. بصورت کلی حدود 1 میلیون بشکه از نفت نروژ کم می شود. تولید گاز هم به اندازه 35 میلیون مترمکعب کاهش خواهد یافت. روز جمعه دو طرف با یکدیگر مذاکره کردند.

  3. واردات نفت خام به چین از آوریل 2020 به این طرف هر ماهه رشد قابل توجهی داشته و در ماه سپتامبر به 11.71 میلیون بشکه در روز رسیده است. در ماه ژوئن نیز واردات نفت خام به 12.9 میلیون بشکه در روز رسید. مقداری از این واردات در پالایشگاه های چینی تصفیه شده و مجدددا صادر می گردد. در همین حال رئیس جمهور چین در سخنرانی در اجلاس تغییرات اقلیمی گفت که چین در نظر دارد تولید گاز گلخانه ای اکسید کربن خود تا 2060 را به صفر برساند. وود مکنزی گزارش می دهد که برای رسیدن به چنین هدفی چین نیاز دارد تا سرمایه گذاری حداقل 5000 میلیارد دلاری داشته باشد. بخش اعظم این سرمایه گذاری برای آن است که چین می خواهد تا 2050 بخش اعظم انرژی مورد نیاز مردم و صنایع را از طریق حامل انرژی الکتریکی برآورده سازد. رسیدن به چنین هدفی برای کشوری که به تنهایی 28 درصد گازهای گلخانه ای را منتشر کرده و سالانه بیشتر از 10 میلیارد تن اکسد کربن روانه جو می کند، بشدت جاه طلبانه است.

  4. قله نفتی (Peak Oil) در گزارشهای اوپک تاکنون جایی نداشت. چرا که این سازمان بدنبال تولید هر چه بیشتر نفت خام در همه سالهای آینده بود. اینک اوپک پیش بینی می کند که قله نفتی در 20 سال آینده اتفاق افتاده و پس از آن تولید جهانی نفت کاهش خواهد یافت. به گزارش اوپک تقاضای جهانی نفت در 2040 به 109.3 میلیون بشکه رسیده و پس از آن با روند کاهشی در 2045 به 109.1 نقل مکان کرده و سپس منحنی تقاضا در بازه طولانی بصورت خطی ادامه خواهد یافت. جدول زیر پیش بینی اوپک در سالهای آینده از تقاضا را نشان می دهد.



  1. امارات عربی متحده در حال جبران تخلف از تعهدات اوپک پلاس در گذشته است. در ماه اوت امارات 2.693 میلیون بشکه در روز صادرات نفت خام داشت، درحالیکه سهمیه این کشور در چارچوب توافق اوپک و کشورهای غیراوپک بخصوص روسیه، 2.590 میلیون بشکه در روز بود. امارات در سپتامبر 8 درصد از تولید خود را کاسته و به مقدار 2.476 میلیون بشکه رسانده و تطابق تولید خود با توافق اوپک پلاس به 116 درصد رسانید.

  2. گروه موسوم به چهار (Quad) متشکل از وزرای خارجه ژاپن، هند، استرالیا و آمریکا در هفته قبل در توکیو با یکدیگر ملاقات کردند. این جلسه دارای بیانیه پایانی و یا اعلامیه مشترک نبود. اما هر کدام از وزرا در مصاحبه مطبوعاتی خود خاطر نشان ساختند که چه مسائلی در این جلسه مطرح شده است. استرالیا خاطر نشان می سازد که منابع انرژی و معدنی با اهمیت مورد بحث قرار گرفت. مسئله بیماری کووید-19 و مسائل امنیت منطقه ای به گفته هر 4 کشور مورد بررسی قرار گرفته است. چین از یک طرف با طرح بزرگ ابتکار کمربند و جاده در آسیای جنوب شرقی بشدت نفوذ خود را با تمهید سرمایه گذاری و ساخت زیرساخت ها گسترش داده است.