از غیزانیه در خوزستان ایران تا فلینت در میشیگان آمریکا! دو شهری که فاصله‌ی آنها در این کره‌ی خاکی به بیش از 10 هزار کیلومتر رسیده و هزاران مایل با یکدیگر فاصله دارند، اما شباهت آنها شباهتی مثال‌زدنی است. شباهتی از جنس مشکل آب و از نوع مشکلات مدیریتی! این مشکلات که سال‌هاست گریبان‌گیر غیزانیه و فلینت بوده و آنها را به محلی برای وعده‌های عمدتاً توخالی مقامات دولتی و محلی تبدیل کرده است، بارها مردم این دو شهر را به سوی اعتراض و راه‌پیمایی خیابانی نیز کشانده ولی به رغم قول‌های متعدد مشکل آب این شهرها تاکنون به طور کامل برطرف نشده است. اما به راستی ماجرای این دو آبادی چه بوده و چرا پس از سال‌ها هنوز طعم داشتن آب سالم و کافی به عنوان یک نعمت اولیه را نچشیده‌اند؟
از غیزانیه آغاز می‌کنیم. دهستانی که در استان خوزستان و در 50 کیلومتری شهر اهواز قرار داشته و با جمعیت 25 هزارنفری‌اش، نام آن در ماه‌های گذشته به دلیل مشکلات آب بیش از هر زمانی بر سر زبان‌ها افتاده است. به طور دقیق‌تر مشکل غیزانیه از اوائل خردادماه امسال به صورت جدی در رسانه‌های مختلف مطرح شد. زمانی که جمعی از اهالی غیزانیه در اعتراض به بی‌آبی، جاده اهواز - ماهشهر را بسته و خواستار رسیدگی به وضعیت آب این شهر بودند. حدود ۲۰ روز بعد و پس از اعتراضات متعدد، در روز ۲۴ خردادماه بود که با حضور استاندار خوزستان، فاز اول پروژه آبرسانی به غیزانیه به صورت رسمی به بهره‌برداری رسید و بر اساس اعلام مسئولان شرکت آب و فاضلاب خوزستان، تأمین آب برای ۳۰ روستای بخش غیزانیه مقدور شد و اعلام شد که ۱۲ روستا به صورت شبانه‌روزی و ۱۸ روستا به مدت ۱۰ ساعت از آب بهره‌مند شده‌اند. در همان روزها استاندار خوزستان وعده داده بود که فاز نهایی آبرسانی به این دهستان تا 50 روز آینده تکمیل خواهد شد. اما گزارش‌های میدانی خبرنگاران و رسانه‌های گوناگون پس از گذشت نزدیک به 2 ماه بیانگر آن است که بسیاری از مردم هنوز به آب دسترسی نداشته و از عدم تغییر وضعیت بسیار گله‌مند هستند. موضوعی که بی‌شک اصلی‌ترین عامل آن مدیریت ضعیف و خسته‌ی این استان است که به رغم وعده‌های متعدد مشکلات مردم رنج‌کشیده این دهستان را برطرف نکرده است.
شهر فلینت نیز در آن سوی دنیا قربانی همین سوءمدیریت یا مدیریت غلط است. شهری با جمعیت 100 هزارنفری در ایالت میشیگانِ آمریکا که از سال 2014 میلادی با بحران آب مواجه است. ماجرای بحران آب این شهر از آنجایی آغاز شد که در سال 2014 شهر فلینت تأمین آب شرب خود را از شهر دیترویت به رودخانه فلینت تعویض نمود. [1] این تعویض غلط و حساب نشده به ادعای مقامات ایالتی به دلیل کاهش هزینه‌ها بود اما هزینه‌های سنگینی برای مردم فلینت ایجاد کرد. هزینه‌هایی که به قیمت بیماری و مرگ تعدادی از شهروندان فلینت نیز تمام شده و در سال 2016 میلادی به دستور رئیس‌جمهور وقت یعنی باراک اوباما در این شهر وضعیت فوق‌العاده اعلام شد.
فقط در بازه 2014 تا 2015 میلادی به دلیل مسمومیت و سرب موجود در آب شهر فلینت، 12 تن کشته و 87 نفر بیمار شدند. [2] مشکلی که پس از سال‌ها به رغم وعده‌های مقامات ایالتی میشیگان و شخص اوباما هنوز برطرف نشده و مردم فلینت از وضعیت نه‌چندان مساعد آب آشامیدنی در این شهر بسیار گله‌مند هستند. یکی از آخرین اعتراضات آنان نیز پس از 6 سال از آغاز بحران آب، در بحبوهه پندمی ویروس کرونا بود. بن نورتون ژورنالیست و فیلمساز معروف، سال گذشته در اعتراض به وضعیت فعلی فلینت در توییتر خود نوشت: "در فلینت میشیگان مردم به مدت پنج ساعت در صف‌هایی طولانی ایستاده‌اند تا آب دریافت کنند. این به این دلیل است که دولت سرمایه‌دار آنها به‌خاطر همدستی با شرکت‌ها اقدام به مسموم کردن منابع آب کرده است. اینجا ثروتمندترین کشور جهان است و این وضعیت قطعاً به‌خاطر نظام سرمایه‌داری است! "[3]
آری تأسف‌بار است! مردم شهر فلینت در قرن بیست و یکم به مدت 5 ساعت در صف می‌ایستند تا آب آشامیدنی دریافت کنند. معضلی ناراحت‌کننده که همانند ماجرای دردناک این روزهای غیزانیه به دلیل ضعف مدیریتی سال‌هاست با مردم فلینت همراه بوده و زندگی را برای آنها دشوار کرده است.
فرقی نمی‌کند که مشکل در غیزانیه خوزستان باشد یا در فلینت میشیگان! در هرجا و هر گوشه این دنیا، باید با سوء مدیریت‌ها مبارزه کرد، بی‌توجهی به درد مردم محروم و رنج‌کشیده را فریاد زد و با قلم و هر چیزی که در توان است به یاری آنان شتافت. چرا که درد اصلی فلینت و غیزانیه نبود امکانات نیست، بلکه بی‌توجهی و سوءمدیریت است!
* پژوهشگر مسائل آمریکا
-----
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Flint_water_crisis
[2] https://www.nrdc.org/stories/flint-water-crisis-everything-you-need-know
[3] https://twitter.com/benjaminnorton/status/1157316969663799296