پویایی های بازار:

 
قیمت نفت به بالاترین مقدار در سه ماهه اخیر رسید. برنت از مرز 65 دلار هر بشکه هم گذشت و به 65.74 دلار هر بشکه در روز سه شنبه و سپس در جمعه به 65.25 دلار رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت همچنان بالاتر از 60 دلار هر بشکه خرید و فروش می گردد. حدس زده می شود که قیمت ها همچنان بالاتر برود و یا در همین سطح باقی بماند. یکی از دلایل آن ضعیف شدن دلار در برابر ارزهای آسیایی است. علاوه بر آن پیروزی حزب محافظه کار و رهبر آن بوریس جانسون در انگلستان و سپس بالارفتن قیمت سهام در بازار بورس لندن به احتمال زیاد باعث گسترده شدن روابط تجاری انگلیس و آمریکا می گردد. خوشبینی در مورد وضعیت اقتصادی بعد از توافق اخیر چین و آمریکا یکی دیگر از دلایل است. این دو اتفاق از افزایش مصرف کالا در جهان خبر می دهد.

در طرف دیگر افزایش عرضه در جهان انرژی یکی از چالش های اصلی اوپک است. ایالات متحده در نوامبر بصورت متوسط 17.8 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده است. در سال 2018 این رقم 15.5 میلیون بشکه در روز بود. اما آینده این مقدار تولید در آمریکا با توجه به عمر نسبتا کوتاه حوزه های نفتی سنگهای رسوبی (شیل) تردیدآمیز است. به گفته گلدمن-ساکس هزینه سرمایه گذاری برای شرکت های اکتشاف و تولید در آمریکا از اواسط 2016 تا کنون 50 درصد افزایش یافته است. در دسامبر سال جاری یک چهارم دکل های حفاری فعال نسبت به سال قبل کمتر شده بود. به گفته اکونومیست حدس زده می شود که شتاب در رشد تولید نفت در آمریکا در سال 2020 کمتر شود.

 
توافق اوپک پلاس بر روی ادامه کاهش دو میلیون و یک صد هزار بشکه ای تولید اعضای اوپک و روسیه گرچه همچنان جاریست، اما برخی از کشورها نشانه های تخلف را بروز می دهند. 23 کشور عضو این توافق گرچه تا حدی به این توافق پایبند هستند، اما در این میان عراق با فاصله گرفتن ناآرامی ها از نقاط تولید نفت و نیجریه سوء ظن کارشناسان را مبنی بر افزایش تولید برانیگخته اند. حتی روسیه هم از سهمیه خود در ماه نوامبر بیشتر تولید کرده است. در این میان تنها عربستان سعودی پانصد هزار بشکه در روز کمتر از قبل تولید می کند که احتمالا بدلیل حمله پهبادی به تاسیسات آرامکوست. مورگان استانلی پیش بینی کرده است که در 2020 حدود 2 میلیون بشکه در روز در کشورهای برزیل، گویان، و نروژ بیشتر از امروز تولید می شود.

نتیجه یک گزارش از دانشگاه کارنگی ملون نشان می دهد که در ایالتهای پنسیلوانیا، اوهایو، و ویرجینیای غربی گرچه درآمدی معادل 21 میلیارد دلار بین سالهای 2004 تا 2016 از تولید نفت بدست آورده اند، اما در همین دوره 23 میلیارد دلار هزینه های مربوط به مرگ های زودرس و بیماری شده است. شک و تردید نسبت به بهره مندی از نفت و گاز شیل بیشتر از گذشته به گوش می خورد.

 
حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران، در یک سفر آسیایی در ژاپن بسر می برد. این سفر در پی سفر آبه، نخست وزیر ژاپن به تهران در 23 خرداد 1398 صورت می پذیرد. دو طرف در مورد همکاری های محدود اقتصادی در سایه تحریم اتفاق نظر دارند. تهران در مورد میانجیگری ژاپن مابین ایران و آمریکا و تسهیل مذاکرات بین دو کشور ظاهرا موافقتی ندارد. گرچه در گذشته ژاپن خریدار عمده نفت خام از ایران بوده و اکثر پالایشگاه های ژاپن بر مبنای مشخصات نفت خام ایران طراحی شده اند، اما از 2018 و بیرون رفتن آمریکا از برجام، به تدریج واردات نفت ژاپن از ایران رسما به صفر رسیده است.

 
توافق اخیر ترکیه و لیبی برای همکاری های نظامی و تحدید حدود دریایی در آب های دو کشور در دریای مدیترانه، برخی از صاحبنظران را نگران کرده تا شاید تنش در شرق مدیترانه افزایش یابد. ترکیه حق دخالت نظامی در لیبی را بدست آورده و همچنین امتیاز حفاری برای نفت و گاز در آب های لیبی را نیز اخذ نموده است.

 
محمد جواد ظریف در مجمع دوحه در قطر هفته گذشته مجددا طرح تلاش صلح هرمز (HOPE) پیشنهاد شده توسط رئیس جمهور ایران را مطرح نمود. عمان و ایران به این طرح امید دارند، اما چالش های متعددی فرا راه این طرح است. تاکنون همه ترتیبات منطقه ای در خلیج فارس حداقل یک پشتیبان از میان قدرت های بزرگ داشته است. بدون قدرت برتر چگونه می توان کشورها و نیروهای سیاسی را یک جا جمع کرد؟ واقعیت این است که شک و تردید مابین کشورهای منطقه آنچنان زیاد و متعدد است که به هرگونه طرحی از طرف مقابل با ظن نگریسته می شود. از یک طرف ایران و عربستان سعودی همچنان در بند حوادث گذشته از جمله آتش زدن سفارت عربستان در تهران و سرکنسولگری این کشور در مشهد هستند و از طرف دیگر مسائل مابین تهران و واشنگتن لاینحل و بدون پیشرفت در حالت انجماد قرار گرفته است.

 
یک شرکت دولتی چینی نیمی از سهام شرکت انتقال برق عمان را به قیمت 2 میلیارد دلار خریداری کرده است. این عمل با عکس العمل واشنگتن روبرو شده که از مدتها قبل نسبت به توسعه حضور اقتصادی چین در بخش زیرساخت های کشورهای خاورمیانه هشدار داده بود.

 
کشتیهای تجاری از این پس می باید مالیات جدیدی برای پژوهش در رسیدن به وسائط نقلیه دریایی با کربن صفر بدهند. ممکن است که تحقیقات گسترده راهی به سمت استفاده از هیدروژن متراکم و یا محلول آمونیاک رهنمون شود. اتاق بین المللی کشتیرانی پیشنهاد کرده تا کشتی ها به ازای هر تن سوخت فسیلی که مصرف می کنند، 2 دلار برای تحقیق و توسعه جهت رسیدن به حمل و نقل دریایی با کربن صفر بپردازند. این پروژه 10 ساله و ارزش کل پروژه 5 میلیارد دلار است.