به گزارش الف، بالاخره بعد از مدت‌ها مذاکرات ایران و اروپا بعد از خروج آمریکا از برجام، محمدجواد ظریف اعلام کرد توافق های نهایی انجام شده و در آینده نزدیک کانال ویژه مالی (اس پی وی) ثبت خواهد شد.
وزیر امور خارجه درباره دلیل تعلل اروپایی‌ها گفته آنها می خواهند این مرحله به صورت محرمانه پیش برود تا در نهایت به نتیجه برسند.
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی هم دیروز در این باره گفت: یکی از راهکار‌هایی که پیشنهاد کردند تحت عنوان «spv» است که مراحل آخر آن طبقه گفته خودشان در حال طی شدن است.
وی افزود: آنها به ما گفته اند ایجاد اجماع بین بیست و هفت کشور کار آسانی نیست ضمن اینکه آمریکایی‌ها هم همه تلاششان را کرده بودند که نگذارند این راهکاری که اتحادیه اروپا اتخاذ کرده به سرانجام برسد، اما مراحل آن در حال طی شدن است.
رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه بنده در بروکسل بودم و همکاران دیگر از جمله وزارت امور خارجه نیز در تماس هستند، افزود: با توجه به قول و وعده‌ای که داده اند امیدواریم تا قبل از سال جدید میلادی این وعده عملی شود.
با وجود سخنان ظریف و صالحی اما باید گفت با گذشت حدود هفت ماه از خروج ترامپ از توافق هسته ای مشخص نیست این سازو کار دقیقاً چه زمانی قرار است ثبت شود و مهم تر از آن تا چه اندازه عملیاتی است و قادر خواهد بود نیازهای ایران را مرتفع نماید.
با این وجود همان گونه که ظریف عنوان می کند آمریکایی ها به شدت در پی کارشکنی در راه اندازی این سازوکار هستند. اولاً به خاطر این که چنین سازوکاری می تواند تاثیر تحریم های آمریکا را حداقل به لحاظ روانی و جنگ تبلیغاتی به شدت کاهش دهد و ایران را در مقابل آمریکا مقاوم تر کند. دوم اینکه موجب به چالش کشیدن سیطره دلار بر جهان و سوئیفت می شود. اتفاقی که بدون شک به مذاق آمریکایی ها خوش نخواهد آمد.
البته در هفته‌های اخیر عنوان شده بود که کشورهای بلژیک، اتریش و لوکزامبورگ از پذیرش میزبانی کانال ویژه مالی امتناع کرده اند. گفته می شود قرار است فرانسه و آلمان به عنوان میزبان کانال ویژه مالی عمل کنند. البته این کانال قرار بود پیش از اجرایی شدن دور دوم تحریم‌های آمریکا در اواسط آبان ماه اجرایی شود اما امتناع کشورهای اروپایی از میزبانی آن باعث شد که این اتفاق رخ ندهد.
بر اساس اخبار منتشر شده در رسانه‌ها، کانال ویژه مالی قرار است بدین گونه کار کند که اگر شرکتی از ایران نفت خریداری کند به جای پرداخت مستقیم پول آن، هزینه را به شرکتی که قرار است به ایران کالا بفروشد پرداخت کند. این کانال در واقع بر دو پایه فروش نفت ایران و پرداخت به شرکت ثانویه برای فروش کالا به ایران عمل خواهد کرد. در این سازوکار دلار کنار گذاشته می شود و با یورو مبادلات انجام می شود.
همان طور که گفته شد اگر چه اروپایی‌ها در ثبت کانال ویژه مالی تاخیر داشته اند و از آمریکایی ها در این باره واهمه و ترس دارند اما سیگال مندلکر، معاون وزارت خزانه‌داری آمریکا پیش از این گفته بود از تلاش اروپایی‌ها برای ایجاد مکانیسم ویژه مالی با ایران برای دور زدن تحریم‌های آمریکا نگرانی خاصی ندارد؛ چرا که شرکت‌های اروپایی در حال توقف فعالیت و خروج از ایران هستند.
البته کارآمدی چنین سازوکاری دقیقا مشخص نیست. بویژه این که رویترز چندی قبل عنوان کرده بود این کانال فروش نفت ایران را تضمین نمی‌کند یا وبگاه المانیتور در گزارشی روز سه‌شنبه نوشته احتمال دارد کانال ویژه مالی ابتدا برای دوری‌گزینی از ذره‌بین خزانه‌داری آمریکا تسهیل مبادله کالاهایی مانند غذا، دارو و کالاهای مصرفی را تحت پوشش قرار دهد.
علی اکبر صالحی در پاسخ به این سوال که اگر بسته اتحادیه اروپا مورد رضایت ایران قرار نگیرد ما چه اقداماتی باید انجام دهیم، گفت: این بسته پیشنهادی که اروپایی‌ها در حال تدوین آنند در مشورت دایم با دوستان ما در ایران هستند.
بعد از خروج ترامپ از توافق هسته ای، تحریم ها علیه ایران در دو مرحله برگردانده شدند که در مرداد ماه تحریم های خودرو و طلا اجرایی و از اواسط آبان ماه نیز تحریم فروش نفت و گاز اعمال شد و باید منتظر روزهای آینده ماند که آیا اروپایی‌ها به وعده و عهد خود و پایبندی به برجام خواهند ماند یا همچنان وقت تلف خواهند کرد و اگر اجرایی شد آیا تمام خواسته‌های ایران را محقق می‌کند؟