نگاهی به آیین‌های عزاداری حسینی در گیلان+فیلم

گروه فرهنگی الف،   3970628010

عزاداری در عزای امام حسین(ع) بخشی از فرهنگ مردم ایران است که سالیان سال با آن زندگی کرده‌اند و با گذشت زمان دستخوش تغییراتی شده است.

نگاهی به آیین‌های عزاداری حسینی در گیلان+فیلم

به گزارش تسنیم، عزاداری در عزای امام حسین(ع) بخشی از فرهنگ مردم ایران است که سالیان سال با آن زندگی کردند و با گذشت زمان دستخوش تغییراتی شده است.

فرهنگ عزاداری مذهبی مردم گیلان به‌دلیل سابقه مذهبی آن‌ها در گذشته دارای مراسمات و آیین‌های فراوانی بوده است که بخشی از آن‌ها امروز در حال اجرا و برخی نیز کمرنگ شده است.

صبح عزا

یکی از مراسماتی که در برخی شهرستان‌های استان گیلان مانند شهرستان شفت در ایام محرم برگزار می‌شود مراسمی تحت عنوان "صبح عزا" است.

در مراسم "صبح عزا" مردم پس از اذان صبح و اقامه نماز با طبل و سنج راهی خیابان‌ها شده و همراه با خواندن مرثیه به منازل بزرگان شهر می‌رفتند؛ البته پس از انقلاب این آیین تغییر کرده و مردم به‌جای منازل بزرگان شهر به منازل خانواده‌های شهدا سر می‌زنند.

خانواده‌های شهدا ضمن استقبال از عزاداران از آن‌ها با شیر پذیرایی می‌کنند و در نتیجه مراسم "صبح عزا" ادامه پیدا می‌کند تا زمان طلوع آفتاب و پس از آن مراسمات عزاداری جمعی آغاز می‌شود.

مجمع‌گردانی

یکی دیگر از مراسمات عزاداری مردم گیلان در ایام محرم، آیین "مجمع گردانی" است؛ این مراسم مخصوص پذیرایی از عزاداران است که طی آن خانواده‌ها غذاهای مختلف درست کرده، داخل سینی مسی گذاشته و به مساجد می‌برند تا از عزاداران پذیرایی کنند.

بقاع متبرکه و توجه به آن‌ها همواره مورد تاکید مردم گیلان بوده است تا جایی که روستانشینان گیلان روز عاشورا از صبح به نزدیکترین بقعه متبرکه رفته و در آنجا با خواندن اشعار سنتی به عزاداری می‌پردازند.

از جمله سنت‌هایی که در شهرستان‌های استان گیلان رایج است حضور هیئات مذهبی در مساجد و تکایای دیگر است که سبب اتحاد مجموعه‌های مذهبی با یکدیگر و انسجام در راستای برگزاری مراسمات عزاداری می‌شود.

زمانی که هیئتی به‌عنوان مهمان در محلی حاضر می‌‌شود میزبانان به استقبال آن هیئت رفته و با شعری قدیمی تحت عنوان "خوش آمدید اهل‌ عزا، اجر شما با مصطفی" از آن‌ها استقبال می‌کنند.

علم‌بری

برگزاری همایش علم‌بران یکی از آیین‌های عزاداری مردم استان گیلان است؛ هر ساله همزمان با سومین روز شهادت امام حسین(ع) هیئت‌های علم‌بری سراسر استان گیلان در شهرستان شفت جمع شده و آیین علم‌بری را اجرا می‌کنند.

برخی از شب‌های محرم مانند شب هفتم محرم که منتصب به حضرت علی اصغر(ع) است برای عزاداران گیلانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در این شب‌ها نذورات خود را توزیع می‌کنند.

برگزاری دسته‌های عزاداری، حرکت دادن هیئت‌های علم‌بری، اجرای مراسمات ویژه تعزیه‌خوانی و همچنین حرکت دسته مخصوص شام غریبان از جمله مهم‌ترین آداب عزاداری سنتی در گیلان به‌شمار می‌رود.

عزاداران گیلانی همزمان با فرا رسیدن شام غریبان ابتدا در مساجد جمع شده و پس از برگزاری مراسم سنتی آتش‌زدن خیام و روشن کردن شمع به‌صورت گروه‌های چند نفره در خیابان حرکت کرده و اشعاری سوزناک و مرتبط با اسرای کربلا را می‌خوانند.