به گزارش تسنیم به نقل از روزنامه رای الیوم، عبدالباری عطوان سردبیر این روزنامه نوشت: چه بسا هدف از سفر ناگهانی شیخ صباح الاحمد امیر کویت به عربستان که قرار است امروز انجام شود و دیدار او با ملک سلمان پادشاه سعودی، تعیین سرنوشت شورای همکاری خلیج فارس باشد و حفظ شکل کنونی و یا تقسیم موقتی آن به دو بخش یا بیشتر را رقم بزند.
حل بحران محور سعودی با قطر، تقریبا محال است
طبیعی است که بحران محور سعودی با قطر در صدرگفت وگوهای دوطرف باشد، اما با توجه به جنگ رسانه ای عربستان و حامیانش با قطر که تمام خطر قرمزها در آن نادیده گرفته شد، به نظر می رسد راه حل این بحران اگر نه محال بسیار دشوار باشد.
چه کسانی در نشست آینده سران شورای همکاری خلیج فارس غیبت خواهند داشت؟
در این میان شیخ صباح که به درایت و دیپلماتیک بودن شهرت دارد، در صدد است پیش از نشست آینده سران شورای همکاری خلیج فارس در اول دسامبر در کویت و دعوت رهبران کشورهای عضو به این نشست، از دیدگاه عربستان با خبر شود و بداند با توجه به حضور شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر آیا تحریم کنندگان قطر در آن حضور خواهند یافت یا خیر؟
در همین ارتباط اخباری به عمد در برخی روزنامه های عرب خلیج فارس و شبکه های اجتماعی درز کرده است مبنی بر اینکه در صورت حضور شیخ تمیم امیر قطر در در نشست سران در کویت، سه کشور عربستان، امارات و بحرین احتمال دارد در آن شرکت نکنند.
همین موضوع در مورد نشست وزیران خارجه نیز به شکلی دیگر مطرح است، به این معنی که گفته می شود این احتمال هست که عربستان و و متحدانش درخواست کنند در آن نشست کرسی قطر را به شیخ عبدالله بن علی ال ثانی بدهند که او را امیر قانونی و مشروع قطر می دانند.
تکاپوی محور ضد قطری در یونسکو
آنچه این اخبار را قوت می دهد اینکه چهار کشور تحریم کننده قطر در انتخابات یونسکو به نامزد فرانسوی رای دادند و حتی سخت تلاش کردند حمد الکواری نامزد قطری وزیر فرهنگ سابق این کشور را ناکام بگذارند و نشست هایی را برای مخالفان قطری در لندن ترتیب دادند و از شرکت های بزرگ روابط عمومی در این خصوص بهره گیری کردند.
پافشاری طرفین بحران بر مواضع خود
این در حالی است که شکاف فراوانی بین مواضع محور سعودی با قطر وجود دارد و هیچ یک از طرفین از مواضع خود کوتاه نیامده است به این معنی که محور سعودی اصرار دارد قطر خواسته های 13گانه آنان را به اجرا در آورد و قطر نیز در مقابل هرگونه درخواستی بر خلاف حاکمیت خود را رد کرده است.
معلوم نیست امیر قطر در این سفر چه پیشنهاداتی با خود دارد، اما بعید نیست در صورت نبود راه حل های قابل قبول برای حل بحران کنونی، یکی از این پیشنهادات تاخیر در برگزاری نشست سران خلیج فارس باشد و در این فاصله تلاش شود در سطح رسانه ای و سیاسی نوعی آرامش حاکم شود تا فرصتی برای به ثمر رسیدن تلاش های مربوط به حل وفصل دیپلماتیک این بحران فراهم شود.
در این میان سرعت عربستان و امارات در تایید راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران چه بسا بیانگر تمایل این دو کشور عربی به تاکید بر مواضع خود در مخالفت با آشتی با قطر باشد؛ کشوری که روابط نزدیکی با ایران برقرار کرده است و در مقابل ریاض و ابوظبی تلاش دارند رئیس جمهور آمریکا را به تحرکات سیاسی و چه بسا نظامی خود علیه قطر جذب کنند.
شاید شش هفته آینده آخرین فرصت یافتن راه حلی برای بحران محور سعودی با قطر باشد و در این میان سفر امیر قطر به چند کشور آسیایی از جمله مالزی، اندونزی و سنگاپور شاید به این معنی است که هماهنگی مستقیمی بین کویت و قطر وجود ندارد.
تکاپوی جدی جبهه سعودی علیه خاندان حاکم قطر
نکته قابل توجه اینکه جبهه ای که عربستان رهبری آن را در این بحران برعهده دارد، برای تغییر نظام حاکم قطر دست به اقدامات جدی زده است که مهم ترین آن فراهم کردن زمینه مطرح کردن شیخ عبدالله بن علی آل ثانی به عنوان «امیر در سایه» است و علاوه براین تعدادی از افراد خاندان حاکم قطر از جمله شیخ سلطان بن سحیم را به سمت خود جذب کرده است و یا کنفرانسی را در لندن برای مخالفان قطری ترتیب داد.
به هر حال مهم ترین دستاورد میانجیگری امیر کویت، جلوگیری از دخالت نظامی برای تغییر نظام در قطر بود اما سخت بتوان گفت که این اقدام اکنون نیز در پرتو افزایش تعداد نیروهای ترک در پایگاه العدید در نزدیکی پایگاه آمریکایی امکان پذیر باشد، به اضافه اینکه مسئولان قطری تاکید دارند که اجازه هیچ گونه ناآرامی داخلی با تحریک محور سعودی را نخواهند داد و با آن با مشت آهنین برخورد خواهند کرد.
از زمان ناکامی ترامپ در نتیجه بخش بودن ابتکار عمل تماس بین امیر قطر و ولیعهد سعودی، موضع آمریکا نیز در قبال این بحران مبهم است و در واقع تلاش ترامپ در این خصوص مصداق این ضرب المثل بود: آمد ابرویش را درست کند، چشمش را نیز کور کرد.
در این شرایط سخت بتوان تحولات آینده را پیش بینی کرد اما با پیگیری جنگ شدید بین دو طرف این بحران که به شکل های مختلف نمود داشته است از جمله ائتلاف سیاسی و نظامی و نیز اقتصادی قطر با ترکیه و ایران می توان گفت که این بحران به هیچ وجه چشم انداز خوبی ندارد و به این ترتیب هر احتمالی در مورد آن وجود دارد که چه بسا کم خطرتر از همه به تاخیر افتادن نشست آینده شورای همکاری خلیج فارس و جام بازی های فوتبال به میزبانی قطر خواهد بود.