« اگر امريكا از برجام خارج شود ولی دیگر کشورها به آن پایبند باشند، ایران نیز احتمالاً به تعهداتش پایبند خواهد بود ». اين جمله البته ارزوي عجيب و غريب يك فعال سياسي اصلاحطلب كه اينده خود را به برجام گره زده نيست. اين، پاسخ خطرناك صالحي به سوال خبرگزاري اشپيگل است كه پرسيده بود: « اگر امريكا توافق را لغو كند واكنش ايران چه خواهد بود؟ » منبع

مفهوم ساده ي سخنان صالحي و آنچه احتمالا مقامات امريكايي از سخنان او برداشت خواهند كرد، بي هزينه بودن لغو برجام براي آمريكا است. در صورتي كه آمريكا دريابد كه واكنش ايران به لغو يك طرفه برجام "تقريبا هيچ" است، به راحتي مي تواند آن را لغو كند، تحريم هاي شديد سال هاي ٩٠-٩٢ را بازگرداند، مانند قبل شركت هاي تجاري را كه وارد ايران مي شوند جريمه كند و آن ها را از معامله بازدارد، وضعيت مبادلات بانك هاي اروپايي با ايران را حتي از دوران فعلي هم بدتر كند اما در مقابل مطمئن باشد كه ايران، همچنان به برجام پايبند خواهد بود. غني سازي خود را در همان سطح محدود حفظ خواهد كرد، با يك سوم تعداد سانترفيوژ هاي خود فعاليت خواهد كرد، تمام محدوديت هاي برجام را ادامه خواهد داد و حتي مطمئن مي شود كه قرار است تمام بازرسي هاي سنگين موجود در برجام، حتي با وجود لغو آن توسط آمريكا مانند زمان فعلي ادامه يابد. ما حصل همه اين اتفاقات اما، اين خواهد بود كه امريكا هم برنامه هسته اي ايران را عقب نگاه مي دارد و هم، تمام تخفيف هاي تحريمي محدودي را كه در زمان برجام به ايران اعطا كرده پس خواهد گرفت و از ادامه ي آن ها براي فشار بيشتر به جمهوري اسلامي استفاده خواهد كرد. آيا براي ايالات متحده آمريكا حالتي بهتر از اين وجود دارد؟

با همه اين ها و بيش از گوشزد اين نكته به صالحي كه مراقب پيام هايي كه با حرف هاي خود براي آمريكا مي فرستد باشد، اين مهم است كه در نگرش دولتي ها گويا تغييراتي رخ داده است. صالحي و دولتي ها حتما خوب مي دانند آنچه پيش از برجام اقتصاد ايران را در منگنه قرار داده بود_ و البته حالا هم تا حدود زيادي به همان شكل وجود دارد_ تحريم ها و جريمه هاي يك جانبه اي بود كه آمريكا عليه شركت ها و بانك هايي كه با ايران مبادله مي كردند ، اعمال مي كرد. بنا براين، تحريم هاي اتحاديه اروپا با حضور تحريم هاي آمريكا خاصيت چنداني نداشت. هرشركتي كه با ايران مبادله اي داشت از طرف آمريكا جريمه مي شد و اين باعث تحديد روابط تجاري ايران بود. حالا اگر به قول صالحي، اتحاديه اروپا به برجام پايبند بماند و تحريم هاي خود را در حالت تعليق نگاه دارد بايد پرسيد: در حالتي كه آمريكا جريمه هاي خود عليه شركت هاي اروپايي را شروع كند و آن ها را از مبادله با ايران منع كند، سود پايبندي اروپا به توافق چه خواهد بود كه ايران به آن ادامه دهد؟

همانطور كه دكتر روحاني پيش از انتخابات ٩٢ گفته بود، آمريكا كدخداي اروپاست. اروپا و شركت هاي اروپايي نه فقط بخاطر واهمه از ابرقدرتي ايالات متحده كه بخاطر منافع بيشمار اقتصادي كه با آمريكا دارند، قطع به يقين قيد رابطه با ايران را خواهند زد تا از جريمه هاي آمريكا در امان باشند؛ انوقت، ايران مي ماند و برجامي كه بايد يك طرفه آن را اجرا كند. حالا، پرسش اينجاست كه آيا از نظر دولتي ها، آمريكا ديگر كدخدا نيست و هيچ كاره است؟ يا شرايط روز اقتضا مي كند تا مواضع خود را تغيير دهند!؟