به گزارش الف مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی روز یکشنبه ۱۱ خردادماه ۱۴۰۴ در چهارمین پاسداشت هنر و ادبیات انقلاب اسلامی و در یک نشست علمی پژوهشی، تقریظ حضرت آیتالله خامنهای بر کتاب «روحالله» را منتشر خواهد کرد.
کتاب «روحالله» روایت مستند زندگی امام خمینی (قدس سره) است که توسط آقای هادی حکیمیان در ۴۱۲ صفحه به نگارش درآمده و توسط انتشارات شهرستان ادب به چاپ رسیده است.
بازخوانی سیره و شخصیت حضرت امام خمینی رحمهالله با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، همچنان یکی از ضرورتهای فرهنگی و اجتماعی کشور است. حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی سال گذشته در جریان بازدید از نمایشگاه کتاب تهران، ضمن اشاره به نیاز جوانان به خواندن کتاب و معرّفی شخصیّتها و خلأ موجود در این مسأله فرمودند: «امام یک شخصیّت برجستهی کمنظیر در تاریخ است؛ ما دربارهی امام چقدر کتاب نوشتهایم؟ چه نوشتهایم؟ اینها خیلی مهم است. این کارها باید انجام بگیرد.»
نویسنده کتاب «روحالله»: فکر نمیکردم رهبر انقلاب با این همه مشغله، کتاب من را بخوانند
آقای هادی حکیمیان، نویسنده کتاب روحالله گفت :
من میدانستم که حضرت آقا یک آدم کتابخوان و علاقهمند به کتاب و کارهای فرهنگی هستند. در دیداری که نویسندهها با ایشان در مهر ۹۷ داشتند گفتند از قبل انقلاب و از دوران نوجوانی به داستان و رمان علاقه داشتند. ولی واقعیتش این است که فکر نمیکردم با این همه گرفتاری و مشغله، ایشان وقت داشته باشند که کتاب من را بخوانند. با توجه به اینکه حجم کتاب هم کمی زیاد است و چهارصد و خردهای صفحه است، واقعاً باید وقت گذاشت. اما اینکه ایشان وقت گذاشتند و این کتاب را قابل دانستند، مایهی دلگرمی و خوشحالی ماست.
«روح الله» یک کتاب پژوهشی اما داستانمحور است
نویسنده کتاب «روحالله»افزود : برای اینکه حق مطلب ادا شود کار تحقیق، پژوهش و نگارش این کتاب شش سال زمان برد و خوشحالم که مقام معظم رهبری که نزدیکترین فرد به امام بودند این کار را پسندیدند.
تالیف این کتاب یک کار پژوهشی است منتها سعی کردم که داستانوار باشد یعنی این کتاب صرفا یک کار پژوهشی و دانشگاهی صرف نیست زیرا تمایل داشتم مخاطبان بیشتری، کتاب را بخوانند.
سعی کردم کتاب یک نثر روان داشته باشد، محوریت کتاب داستانگونه است و تا آنجایی که میتوانستم کار را به سمت فضای رمان نزدیک کردم که بتواند مخاطبان عام را هم جذب کند. نظرم این بوده که نسل جوان به خصوص کسانی که بعد از رحلت امام خمینی (ره) متولد شدند و امامت و رهبری ایشان را درک نکردند بتوانند با مطالعه این کتاب اطلاعات مفیدی به دست آورند.
خوشحال خواهم شد که مخاطبان به خصوص جوانان هم این کتاب را بخوانند و برایشان مفید باشد.
هدف «روحالله» معرفی امام(ره) به نسل جوان است
حکیمیان با بیان اینکه مخاطب این کتاب، جوانان و نسلی است که امام (ره) را ندیدهاند، گفت: این کتاب متمرکز بر افق اندیشه امام خمینی (ره) است و منابعی که در آن بهکارگرفته شده، عمدتا از صحیفه امام است.
کتاب «روحالله» سه سؤال اساسی را میخواهد پاسخ بدهد. اول اینکه اساساً چه لزومی داشت در سال ۱۳۵۷ در ایران انقلاب شود. سؤال دوم این است که چرا این انقلاب باید مذهبی باشد؟ سؤال سوم اینکه این انقلاب چرا از ابتدا یکی از مهمترین مؤلفههایش غربستیزی و آمریکاستیزی بود؛ و اینکه چرا این بُعد غربستیزی و آمریکاستیزی تا به امروز هم باید همچنان حفظ و نگهداری شوند؟ این سه سؤال را من میخواستم پاسخ بدهم.
من شخصیت امام (ره) را پررنگ نکردم، چون ایشان یک شخصیت شناختهشده هستند. غربستیزی و بیگانهستیزی در شخصیت امام(ره) از همان ابتدا پررنگ بوده است. وقتی نهضت امام (ره) در سال ۴۲ شروع میشود، در آن سخنرانی معروف در عصر عاشورا، بیشترین حملات امام به آمریکا و اسرائیل است.
دبستانیها برای رحلت این امام اشک ریختند!
هادی حکیمیان نویسنده کتاب که در زمان حیات رهبری، دوران کودکی خود را میگذراند خاطرهای را از روز رحلت امام خمینی(ره) این گونه نقل کرد: در سال ۱۳۶۸، کلاس پنجم دبستان بودم و آن زمان امتحانات نهایی برگزار میشد. ما برای امتحان نهایی به حوزه امتحانی دیگری رفته بودیم. هنوز کسی خبر نداشت. یکی از بچهها میگفت که صبح رادیو اعلام کرده امام خمینی فوت کردهاند، اما بقیه باور نمیکردند. خبرهای روزهای قبل نشان میداد که ایشان بیمار بودند و جراحی کرده بودند. صبر کردیم تا مدیرمان آمد. ایشان هم خبر نداشت؛ مدیر رادیوی ماشینش را روشن کرد و گفت اگر خبری باشد، رادیو اعلام میکند. ساعت ۷ صبح بود که رادیو خبر فوت امام را اعلام کرد، یادم هست بسیاری از بچهها گریه کردند.
حکیمیان همچنین درمورد تقریظ مقام معظم رهبری بیان کرد: این اتفاق برای هر نویسندهای باعث خوشحالی و دلگرمی میشود و امید و نیروی مضاعفی میدهد تا سالها با انرژی زیاد کار کند. این اتفاق برای من هم افتاده است.
«روحالله»؛ روایتی نو از ساختارشکنی در عرفان
حکیمیان افزود :
امام(ره) در نوع نگاهشان به عرفان ساختارشکن بودند. گرایش ایشان به مباحث و سلوک عرفانی در حالی بود که فضای حوزههای علمیه به درس و بحث خو گرفته و فارغ از مباحث عرفانی و فلسفی، تنها به علم دین میپرداخت. تاریخ، مخالفان متعددی را ذکر کرده که در اینباره شکایت خود از امام(ره) را به گوش بزرگان حوزه رساندهاند.
در خاطرات خود امام(ره) نیز ذکر شده که ایشان زمانی که فلسفه درس میداد، جریان مخالف فلسفه و عرفان در حوزه علیمه قوی بود. در واقع، جریان متحجر و واپسگرا هنوز بودند. اما شخصیت خود امام(ره) آنقدر قوی و بزرگ بود که جلوی همه اینها ایستاد.
کتاب «روحالله» از منبعی برای ساخت فیلم تا مرجع شناخت نسل نو
علیمحمد مؤدب، مدیرعامل مؤسسه شهرستان ادب، درباره تأثیر کتاب میگوید: «شناخت ما از امام پیش از این پراکنده بود؛ اما این کتاب، قابی ارائه میکند که تصویر ما را کامل میسازد. برای من واقعاً از ابتدا تا انتهای کتاب نکات زیادی داشت. حتی یک سیر مطالعاتی تازه هم برایم ایجاد کرد. مثلاً الان رفتم و برخی کتابها را خریدم تا بخوانم و شناخت خودم را از امام و همچنین از آن دوران کاملتر کنم.»
محمدقائم خانی، نویسنده و منتقد، کتاب «روحالله» را واجد یک فرم بیانی منحصربهفرد دانسته و تصریح میکند: «فرم روایی کتاب بهگونهای است که وقتی آن را میخوانید، پیوند ناگسستنی امام با مردم در ذهنتان شکل میگیرد. این کتاب ناخودآگاه بر مخاطب اثر میگذارد. مهمترین ویژگی محتوایی آن هم، نمایش ابعاد مختلف استقلال امام است: استقلال شخصیتی، استقلال ملی، و استقلال تمدنی.»
بهروز افخمی، کارگردان سینما، نیز از منظر هنری به این اثر نگریسته و کتاب «روحالله» را مرجع اصلی ساخت یک فیلم جدی درباره امام میداند: «کتاب بسیار آبرومند است. آقای هادی حکیمیان هم آدم مؤدبی است؛ هم ادیب است، هم نویسنده، و هم فرهیخته و عاقل. فکر میکنم اگر قرار باشد یک فیلم بلند یا سریال تلویزیونی معتبر از زندگی امام ساخته شود، این کتاب مرجع اصلی آن خواهد بود.»
کتاب «روحالله» نهتنها اثری روایی و ادبی دربارهی امام خمینی است، بلکه با بهرهگیری از اسناد تازه، تحلیلهای نو، و ساختار داستانمحور، تصویری زنده و مؤثر از امام ارائه میدهد. همین ترکیب از روایت و سند، تحلیل و تجربه، سبب شده تا این اثر از سوی رهبر انقلاب مورد تقدیر قرار گیرد.
پاسخهای روشن «روحالله» به سوالات جوانان امروز
حجتالاسلام فاطمیپور، معاون فرهنگی نهاد نمایندگی رهبری معظم انقلاب در دانشگاهها: کتاب «روحالله» از چند ویژگی برخوردار است؛ نخست مستند و متقن بودن کتاب است. نویسنده در این اثر کوشیده روایت داستانی، به استناد تاریخی و حقایق تاریخی ضربه نزد. از سوی دیگر، کتاب از زوایای مختلف به زندگی امام(ره) پرداخته و شخصیتهای مختلفی در این اثر حضور دارند. این موضوع به مخاطب کمک میکند که ارتباط بهتری با کتاب برقرار کند و مطالعه، برای او علیرغم حجیم بودن، دشوار نباشد.
پیشنهادم این است که قشر جوان، بهویژه دانشگاهیان و دانشجویان برای آشنایی بیشتر با زندگی امام(ره) و شناخت بهتر شخصیت ایشان، کتاب «روحالله» را مطالعه کنند. نسل جوان امروز به خاطر فاصله زمانی که با امام(ره) دارد و این فاصله دارد کمکم بیشتر میشود، شناختش از ایشان کمتر است.
از سوی دیگر، خیلی وقتها به دلیل فعالیت رسانهها و شبههافکنیهایی که رخ میدهد و برخی ادعاها، ممکن است حتی تصورات غلطی از امام(ره) در ذهن آنها ایجاد شده باشد؛ از این رو انتشار آثاری مانند «روحالله» و همچنین تقریظ رهبر معظم انقلاب بر این اثر، میتواند فرصتی را برای مطالعه درباره زندگی و شخصیت امام(ره) با آن ویژگیهای شخصی و اجتماعی ممتاز که معمار انقلاب هستند و شخصیت تمدنسازی داشتند، ایجاد کند.