به طور کلی قیمت تیرآهن، لوله و پروفیل، میلگرد و دیگر محصولات فولادی تاثیر مستقیمی بر قیمت مسکن، انرژی و خودرو دارد، بنابراین آگاهی از چگونگی تعیین قیمت آنها از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. چنانچه در مورد دلیل نوسانات محصولات فولادی دچار سردرگمی شده‌اید، در این مقاله از سایت همراه فلز به چگونگی تعیین قیمت محصولات فولادی می‌ پردازیم، همراه ما باشید.

میزان عرضه و تقاضا

عرضه و تقاضا یکی از مفاهیم اساسی و ارکان اصلی علم اقتصاد است. عرضه و تقاضای شمش فولادی همانند سایر کالاها در سطح ملی، به عنوان اصل اساسی و مهم جهت تعیین قیمت انواع ورق فولادی، میلگرد، تیرآهن و دیگر مقاطع فولادی به شمار می‌رود.

ارزش و قیمت روز فولاد و آهن، تحت تاثیر عواملی همچون زنجیره تامین مواد اولیه، هزینه تولید در کارخانه‌، به علاوه هزینه حمل و نقل قرار دارد و تاثیر زیادی بر بازار خواهد داشت.

میزان تقاضای هر محصول به عواملی همانند کیفیت و هزینه ساخت آن بستگی دارد. همچنین موارد دیگری از جمله میزان تبلیغات، تغییر در قیمت محصولات و تعداد محصولات جایگزین در دسترس، بر روی میزان تقاضا موثر خواهد بود.

در برابر تقاضا، عرضه وجود دارد و رابطه بین قیمت و مقدار تعادل بین عرضه و تقاضا، بیان کنندۀ این موضوع است که ‌قیمت نهایی هر کالایی، بازتابی از عرضه و تقاضای آن را نشان می ‌دهد. در حقیقت در صورت برابر بودن سایر عوامل، با افزایش قیمت یک محصول، متقاضی آن کاهش پیدا می‌کند، در نتیجه مردم به طور طبیعی از خرید آن محصول چشم‌ پوشی می‌کنند.

میزان عرضه به عواملی بسیار زیادی بستگی دارد، عوامل اصلی همچون ظرفیت تولید، هزینه‌ های تولید مثل حقوق نیروی کار، مواد اولیه و تعداد رقبا، به طور مستقیم بر میزان تولید و عرضه محصولات موثر هستند. عوامل فرعی همچون در دسترس بودن مواد اولیه برای تولید آهن و فولاد، آب و هوا و قابل اتکا بودن زنجیره عرضه، قادر است بر روی میزان عرضه محصولات فولادی موثر واقع شود.

بنابراین با افزایش قیمت، میزان تقاضا نیز کاهش یافته و برعکس هر چه قیمت کالا پایین‌‌تر، میزان تقاضا بیشتر خواهد شد.

اما زمانی که عرضه و تقاضا باهم برابر باشند، تخصیص کالا در کارآمدترین حالت خود قرار خواهد گرفت، چرا که تعداد کالای عرضه شده دقیقا با تعداد کالای مورد تقاضا برابر است. در این صورت تمام عرضه‌کنندگان کالاهای تولید شده خود را با یک قیمت معین، به فروش می‌رسانند و مصرف‌کنندگان تمام کالاهای مورد تقاضای خود را خریداری می‌کنند.

البته شایان ذکر است که این نقطه تعادل فقط در تئوری قابل دستیابی است، بنابراین در دنیای واقعی قیمت محصولات فولادی با توجه به نوسانات عرضه و تقاضا به طور دائم در حال تغییر هستند. این مفاهیم و قوانین پایه‌ای اقتصاد برای هر نوع خدمت یا محصولی مانند محصولات فولادی حاکم است. در نتیجه به منظور تعیین قیمت محصولات فولادی در بازار، باید عرضه و تقاضای محصولات فولادی را به عنوان یک عامل مهم و تعیین ‌کننده در نظر گرفت.

قیمت میلگرد و سایر آهن ‌آلات در بورس کالا

در چند سال‌ اخیر تلاش‌‌های بسیار زیادی برای عرضه محصولات صنعتی، پتروشیمی و کشاورزی در بورس کالا صورت گرفته است. هدف از ایجاد بورس کالا، فراهم کردن بازاری شفاف، کارآمد و عمیق برای معامله است و یکی از صنایع مهمی که عرضه قابل توجهی در بورس کالا به همراه داشته، صنعت آهن و فولاد است.

نکته مهم و قابل توجه در مورد بورس کالا، امکان رصد کامل درآمد محصولات شرکت‌های بورسی است. با این ویژگی خاص، امکان پیش‌بینی آینده سهم‌‌های فلزات اساسی فراهم شده است. به عنوان مثال نرخ‌های فروش فولاد مبارکه را می‌توان در بورس کالا قبل از انتشار گزارش‌‌های ماهانه و صورت‌های سه ماهه تخمین زد و طبق آن در مورد خرید یا فروش یک سهم خاص تصمیم‌ نهایی را اتخاذ کرد.

جهت پیش‌بینی روند قیمتی سهم‌های فلزات مهم و اساسی باید به تولیدات آن‌ها توجه ویژه‌ای کرد. مثلا باید دقت کرد که تولید فولاد مبارکه چه محصولاتی را شامل شده وبه کدام نهادها وابسته است، همچنین آیا این نهادهای مصرفی برای تولید محصولات، از طریق خود شرکت تامین می ‌شود یا از سایر شرکت‌ها خریداری می ‌شود.

یکی دیگر از نکات حائز اهمیت و مورد توجه در این مورد، صادراتی بودن و انحصاری بودن یا نبودن محصولات تولیدی در هر شرکت است. قیمت میلگرد و آهن‌آلات در بورس کالا از طریق عرضه و تقاضای آهن در آن و در چارچوب منحصر به فرد و تحت نظارت خاص وزارت صمت صورت می گیرد.

عرضه بورس کالای فولاد و آهن شامل عرضه کلیه مقاطع فولادی از جمله تیرآهن، نبشی، شمش، میلگرد و ناودانی است. یکی از مهم‌ترین مزایایی که معاملات در بورس کالا نسبت به خرید و فروش آزاد می‌توان نام برد، قابلیت پیگیری و نظارت بر آن در چارچوب قانون است.

تعیین قیمت آهن ‌آلات توسط دولت

همان ‌طور که می‌دانیم، شیوه‌نامه جدیدی از سمت معاونت اقتصادی رئیس جمهوری به منظور کنترل بازار فولاد ابلاغ شده و با توجه به بررسی‌‌های انجام شده از طریق کارشناسان، تعیین قیمت آهن‌ آلات بر اساس نرخ مواد اولیه، دستمزد، هزینه‌های انرژی و در نهایت واقعیت موجود در بازار و طبق قیمت آهن ‌آلات در بازار جهانی، درست‌تر از تعیین قیمت دستوری و یا مطابق با قوانین حاکم بر تولید کنندگان و بازار خواهد بود.

کنترل وضعیت قیمت از طریق نیروی خارج از بازار، باعث غیرواقعی بودن قیمت‌ها می‌شود. تحلیل‌گران بازار معتقدند دخالت دولت در قیمت‌گذاری، اختلال در روال رومزه عرضه و تقاضا را در پی دارد. براساس نظرات کارشناسان صنعت فولاد، این اقدام تبعات زیادی را در این صنعت پیش خواهد آورد، چرا که با اجرای آن، افزایش قیمت سنگ آهن، گندله و کنسانتره و فروش آنها به قیمت جهانی به فولاد‌سازان را مشاهده‌گر خواهیم بود.

در این صورت، فولادسازان مجبور می‌شوند محصولات خود را با ۸۰ درصد قیمت جهانی بفروشند، در نهایت این اقدام باعث ضرر ۲۰ درصدی به فولادسازان می‌شود. با توجه به کسری عرضه آهن اسفنجی، کنسانتره و گندله در بازار داخلی و همچنین اختلاف قیمت ۷۰ درصدی قیمت سنگ آهن داخلی و صادراتی، رشد قیمت بالایی برای سنگ آهن داخلی پیش‌‌بینی شده است.

با توجه به بررسی‌های انجام شده توسط تحلیل‌گران، نبود برنامه معین برای تولیدات حاصل از انواع ورق‌ فولادی در کشور و همچنین، نبود نظارت بر اجرای این شیوه‌نامه، فقط موجبات افزایش رانت در بازار را فراهم می‌آورد. یکی از مهم‌ترین پیامدهای این اقدام شرکت‌های بزرگ بورسی را در برمی‌گیرد که شامل شرکت‌های فولادساز می شوند، سود و زیان این شرکت‌ ها روی شاخص بورس نیز تاثیرگذار است.

با توجه به اینکه همه ما در حال حاضر شاهد این هستیم که مسائلی نظیر تورم، نوسان نرخ ارز و نقدینگی دولت و بازارهای بورس روی قیمت‌گذاری تمام اجناس تاثیرگذار بوده است پس دور از ذهن نیست که مسائل ذکر شده بازار ورق آلات و محصولات فولادی را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد.

منبع: hamrahfelez.org