مرثیه مرگ دریاچه!   

مهدی نورمحمدزاده،   4010506101 ۱۱ نظر، ۰ در صف انتشار و ۲ تکراری یا غیرقابل انتشار
مرثیه مرگ دریاچه!   

هر سال وسط تابستان، صبحانه را در مسجد محل می خوردیم و همراه بچه های طرح تابستانی سوار اتوبوس می شدیم به مقصد بندر شرفخانه یا جزیره اسلامی. هوا داغ بود و دریاچه خنک، و البته آنقدر شور که حتی اگر شنا هم بلد نبودی به راحتی روی آب می ماندی و می توانستی پز شنا کردن بدهی! شوخی های نوجوانانه جمع دوستان و همسالان هم که تمامی نداشت، کافی بود یک مشت آب شور روی چشمهایت بپاشند، یا با کف دست آب را شتک بزنند داخل بینی ات! چشمها و حلق و بینی طوری می سوخت که تجربه نکرده ها محال است به مدد کلمات بتوانند درکش کنند! باید فوری خیره می شدی به آفتاب تا اشک چشمهایت جاری شود و شوری آب را بشوید، بعد با شوخی و خنده یک خیار را نصف می کردی و می مالیدی روی چشم هایت و نوش جان می کردی با طعم نمک طبیعی دریاچه ارومیه!

برایم سئوال بود که مرحوم «کربلایی اصغر» چطور در آن آب تلخ و شور زیرآبی می رفت آن هم با چشمهای باز! یا مرحوم «آقا شیرعلی» جانباز که یک پایش روی مین جا مانده بود، چطور بدون دمپایی روی سنگ های تیز جزیره راه می رفت و اصلا چرا ساعت ها خودش را غرق لجن های سیاه و روغنی ساحل می کرد! نه فقط من، که دیگر بچه ها هم ناخواسته حواسشان به پای قطع شده اش می رفت که ببینند محل قطع شدگی دقیقا چه شکلی است و آن لجن های سیاه چطور دردهایش را تسکین می دهد!

حتما برخی از شما هم چنین خاطراتی را تجربه کرده اید، مخصوصا آنها که سنشان بیشتر از سی چهل سال است و روزهای پرآب دریاچه ارومیه را دیده اند. آری، دریاچه ارومیه برای ما و نسل های پیش از ما فقط حاصل جمع میلیونها لیتر آب شور در یک جغرافیای محدود نبود، بخشی از فرهنگ و تاریخ و هویت آذربایجان و حتی ایران بود که خاطرات عمیقی در حافظه تاریخی ما به جا گذاشته است. فعل ماضی به کار بردم، چون دیگر امید چندانی به احیای این دریاچه نوستالژیک ندارم. حال امروز دریاچه ارومیه مثل بیماران مرگ مغزی می ماند که مدتی بعد حلقه نزدیکان هم به تدریج ناامید می شوند و خودشان را برای مرثیه مرگ آماده می کنند!

دریاچه ارومیه خشک شد، به همان دلیل که زاینده رود خشک شد، به همان دلیل که جنگل های زاگرس نابود شد، به همان علت که قنات هایمان بی آب شد! تا وقتی مجموعه عوامل شکل گیری این وضعیت تلخ و بحرانی همچنان بر قرار هستند، صحبت از احیای دریاچه بی معنی و البته خوش خیالانه است. تا وقتی مدار این کشور بر توسعه نامتوازن، اتلاف منابع آب، سدسازی غیر علمی، فقدان آموزش و آمایش ملی، اولویت نداشتن محیط زیست، کشاورزی سنتی و بی تدبیری و سیاست زدگی مسئولان می چرخد، محال است فجایع زیست محیطی ایران متوقف شود. همه چیز را هم نباید گردن خشکسالی و گرمای زمین و... انداخت، چطور در فاصله دویست کیلومتری دریاچه خشکیده ارومیه، دریاچه وان قرار دارد که همچنان پرآب و یکی از جاذبه های توریستی و درآمدزای ترکیه است!؟

اعتراف دردناکی است، اما فرصت امید بستن به کارگروهها و وعده های دولت قبلی و فعلی و حتی کمپین های رسانه ای نجات دریاچه ارومیه تقریبا تمام شده است. با این شیوه مدیریتی، امروز نوبت دریاچه ارومیه است و فردا رودخانه ها و جنگل ها و دریاچه های دیگر!

این وسط فقط دلم به حال بچه ها می سوزد، بچه هایی هم سن دختر چهار ساله ام که حوض وسط پارک را «دریا» می خواند! حق دارد، دریا ندیده است و چه می داند روزگاری نه چندان دور ما هم دریایی برای خودمان داشتیم، دریایی آبی که با بی خیالی مرگش را به تماشا نشستیم!

دیدگاه کاربران

ناشناس۲۶۰۲۳۸۱۱۰:۱۴:۵۶ ۱۴۰۱/۵/۷
یه علمی هست بنام مدیریت آب، دیگه اینهمه ناله نداره
ناشناس۲۶۰۲۳۹۷۱۰:۵۰:۴۶ ۱۴۰۱/۵/۷
طبیعت قواعد و اصول خود را دارد که تمامش بصورت موزون و عادلانه در حال انجام کار است،طبیعت نه رانت پذیر است،نه اهل پارتی بازی،نه قوم گرا،نه با پول میشود در آن دخل تصرف کرد.دریاچه ارومیه مصداق ناکارآمدی سیستمی در مدیریت آب و اکوسیستم میباشد.همچنین قربانی کشاورزی بی منطق و آب بر اطرافش.تعداد زیاد ویلا و باغچه که هر کدام حداقل یک چاه آب دارند در ۲۰ سال گذشته با بی خیالی و زد وبند برای تفریح عده‌ای خاص احداث شد که آنهم تیر خلاصی بر پیکر بی جان دریاچه بود.
ناشناس۲۶۰۲۴۱۴۱۱:۱۳:۵۷ ۱۴۰۱/۵/۷
مرثیه کارون غم انگیزتر است منتها شما فقط اطراف خودتان را می بینید ...
ناشناس۲۶۰۲۴۲۴۱۱:۲۰:۰۱ ۱۴۰۱/۵/۷
مردم ارومیه هم در این زمینه مقصر هستند هیچ شهروند ارومیه ای نیست که باغ و باغچه برای خود نساخته باشد و از حقابه دریاچه به ان اب ندهد
ناشناس۲۶۰۲۴۲۵۱۱:۲۱:۰۰ ۱۴۰۱/۵/۷
و هنوز هم بعد از این همه مصیبت خبرش رو تو همین سایت شما میبینیم که آب رو از فلان جا کشیدن به فلان جا ... کلی هم پز میدن که مشکل بی آبی اون منطقه حل شد
ناشناس۲۶۰۲۴۴۹۱۲:۰۶:۲۰ ۱۴۰۱/۵/۷
زمانی که اجازه حفر بی رویه چاه در اطراف دریاچه ارومیه داده شد!! مسئولین ما فکر خشک شدن دریاچه ارومیه نبودند !! زمانی که کشت سیب را جایگزین انگور کردند...زمانی که روی دریاچه پل زدند تا تبلیغ مردم داری کنند!! منهدسان ما فکر خشک شدن دریاچه نبودند!! آن روز که کارشناسان دلسوز دریاچه که شاهد تمام کارهای غیر کارشناسانه بودند واعتراض کردند با انواع انگ روبه رو شدند وهیچ کس صدایشان را نشنید!! حالا هم که دریاچه مرده وفقط مرثیه خوانی برای آن مانده !! اما ای کاش حداقل این درس را یاد بگیریم که هرکس در حوزه تخصص خود نظر دهد !! متوجه شویم نه مهندس ما نه عالم دینی ما نه سیاستمدار ما نه مردم ما حق ندارند طبیعت را آنگونه که می پسندند تغییر دهند ! طبیعت خودش کارش را می داند چون معلمی مثل خدا دارد !! پس در کار خدا دخالت نکنیم !!
ناشناس۲۶۰۲۴۵۳۱۲:۱۱:۰۴ ۱۴۰۱/۵/۷
این همه سیل و آب در کشور مدیریت نشده و آب ها به هدر رفت
ناشناس۲۶۰۲۴۶۹۱۲:۱۸:۰۹ ۱۴۰۱/۵/۷
در همان ترکیه هم بسیاری از جاها خشک شد
ناشناس۲۶۰۲۴۷۱۱۲:۲۰:۳۹ ۱۴۰۱/۵/۷
آب وهوای جهانی بر مدار گرم شدن هست و خشک شدن های جهانی یا آب شدن یخچال ها عادی
ناشناس۲۶۰۲۵۵۳۱۴:۲۷:۱۵ ۱۴۰۱/۵/۷
تا وقتی در خشکترین استان کشور روی دیوارها نوشته کشاورزی محور توسعه ، انتظار از دولت در حیطه آب و محیط زیست بی معنی ست
ناشناس۲۶۰۲۶۳۶۱۶:۲۹:۲۸ ۱۴۰۱/۵/۷
در ان منطقه هرسال بارندگي باران وبرف الحمدالله خوبه چرا در ياچه خشك شد؟
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  9. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  10. انتقام از پوتین؟

  11. عوامل توهین کننده به نظام و مقدسات اسلامی دستگیر شدند

  12. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  13. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  14. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  15. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  16. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  17. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  18. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  19. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  20. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  21. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  22. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  23. ایران اینترنشنال در آستانه تعطیلی / تعطیلی قریب الوقوع دفتر واشنگتن + عکس

  24. دادستان ساری: خسارات وارده قطع سه هزار اصله نهال جبران شود

  25. جریمه تخلفات حادثه ساز ۵ برابر شد/ اعمال از هفته آینده            

آخرین عناوین