به گزارش همشهری: موج اخیر کرونا در چین و اجرای سیاست «کووید-صفر» در شهرهای بزرگ، رشد اقتصادی این کشور را به کمترین میزان خود رسانده است؛ رویدادی که علاوه بر چین، اقتصاد جهانی را هم تحت‌تأثیر خود قرار داده و علاوه بر مختل ساختن زنجیره تامین و تولید در جهان، سود شرکت‌های خارجی مستقر در چین را هم کاهش داده است. براساس داده‌های رسمی مرکز آمار چین که روز دوشنبه منتشر شد، میزان تولیدات صنعتی این کشور در ماه گذشته، نسبت به ماه مشابه در سال گذشته 36.3درصد کاهش داشته است. خاموش شدن موتور اقتصاد چین به واسطه اجرای طولانی‌مدت و سختگیرانه استراتژی کووید-صفر در بزرگ‌ترین کانون‌های مولد اقتصادی چین ازجمله شانگهای، شنژن و جیلین بر نرخ خرده‌فروشی، بازار مسکن و بازار خودرو هم تأثیر گذاشته است. طبق این استراتژی، در هر منطقه‌ای که حتی تعداد معدودی مورد ابتلا به کرونا شناسایی شود، قرنطینه سراسری اجرا و از همه ساکنان منطقه تست کرونا گرفته می‌شود.
آمارهای منفی اقتصادی
رکود در بازارهای چین به حدی رسیده که در شانگهای طی یک ماه گذشته هیچ خودرویی به فروش نرسیده است. شانگهای، بزرگ‌ترین کلانشهر چین با جمعیتی برابر با 25میلیون نفر طی 7هفته اخیر تحت قرنطینه و منع تردد شدید بوده است. مجموع میزان فروش خودرو در سرتاسر چین هم طی ماه گذشته کاهشی 46درصدی را تجربه کرده که به‌گفته اتحادیه تولید‌کنندگان خودروی چین، بدترین نرخ فروش طی یک‌دهه گذشته
به شمار می‌رود.
ضربه مهلک قرنطینه‌های گسترده در شهرهای بزرگی نظیر شانگهای علاوه بر بازار خودرو بر بازارهای مسکن و خرده‌فروشی هم به‌شدت احساس شده است. میزان خرده‌فروشی در چین در ماه گذشته به نسبت یک سال قبل کاهشی 11درصدی را تجربه کرده است. همزمان، تعداد معاملات مسکن هم در ماه گذشته، شاهد کاهش 50درصدی بوده است. اگرچه قرنطینه‌های گسترده در رکود بازار مسکن نقشی اساسی داشته، اما اقدام اخیر دولت چین برای مهار سفته‌بازی در بازار مسکن هم بر کاهش قیمت‌ها تأثیرگذار بوده است. از آنجایی که بخش ساخت‌وساز در رشد اقتصادی چین نقشی حیاتی بازی می‌کند، رکود اخیر بر بازار کار هم تأثیرگذار بوده و نرخ بیکاری در چین را به 6درصد رسانده است. این رقم بالاترین نرخ بیکاری چین از ابتدای سال 2020یعنی آغاز بحران کرونا به شمار می‌رود.
تبعات اقتصادی برای جهان
آثار منفی منع تردد و قرنطینه سختگیرانه در شهرهای بزرگ چین تنها محدود به اقتصاد این کشور نبوده و کشورهای دیگر جهان را هم تحت‌تأثیر قرار داده است. باوجود آنکه بزرگ‌ترین بندرگاه شانگهای در تقلاست تا فعالیت روزانه خود را حفظ کند، اما درحال حاضر شرکت‌های زیادی در آلمان و دیگر کشورهای اروپایی از کمبود تجهیزات و مواد خام و کالاهای واسطه‌ای برای آماده‌سازی سفارش‌های خود شکایت دارند.
به‌گفته متخصصان، میزان صادرات از این بندر 40درصد کاهش داشته و کشتی‌های زیادی در این بندر در انتظار تخلیه بار یا بارگیری متوقف شده‌اند، اما این بحران تنها محدود به بندر شانگهای نیست. در اواسط ماه گذشته میلادی حجم کانتینر‌های باری که به 8بندرگاه بزرگ چین وارد شده‌اند، نسبت به سال گذشته 6درصد کاهش داشته است. وزارت اقتصاد آلمان هشدار داده که تداوم قرنطینه در شهرهای مهم چین می‌تواند به تشدید رکود اقتصادی در جهان منجر شود. کارخانه‌های بزرگی مانند تویوتا و فولکس‌واگن به‌مدت 2هفته خط تولید را در کارخانه‌های خود تعطیل کردند. اگرچه اکنون روند تولید در این کارخانه‌ها از سر گرفته شده است، اما مختل شدن زنجیره تامین، تولید را کند کرده و ممکن است در نهایت به افزایش قیمت خودرو در بازارهای جهانی بینجامد.
دلایل رکود
اقتصاد‌دانان مقصر اصلی رکود اقتصاد چین را مقررات سختگیرانه قرنطینه و منع تردد می‌دانند. گفته می‌شود استراتژی کووید-صفر چین که تاکنون صدها میلیون نفر را در خانه‌هایشان محبوس کرده، سختگیرانه‌ترین نوع محدودیت کرونایی در سرتاسر جهان است که به واسطه آن زنجیره تولید و تامین چین و در نتیجه سرتاسر جهان مختل شده است. همزمان تعدادی از کشورهای جنوب‌شرق آسیا از مرحله بهبود اقتصادی وارد مرحله توسعه تولید شده‌اند و با پر کردن جای خالی صادرات چین، مشتریان این کشور را به‌سوی خود جلب کرده‌اند. در سویی دیگر، کاهش تقاضای جهانی تحت‌تأثیر افزایش نرخ تورم به‌ویژه در اروپا و آمریکا بحران اقتصادی چین را تشدید کرده است. درواقع شدیدترین کاهش تقاضا برای کالاهای چینی در اروپا و آمریکا رخ داده است؛ زیرا افزایش نرخ تورم فشار زیادی به درآمد خانوارها وارد کرده است.
صادرات چین روندی کاهشی به‌خود گرفته است. رشد صادرات در ماه گذشته در این کشور به 3.9درصد رسیده که ضعیف‌ترین نرخ رشد صادرات از نیمه سال 2020تاکنون به شمار می‌رود. میزان صادرات دلاری چین هم کاهشی 14.7درصدی را تجربه کرده است. از سویی دیگر واردات هم در چین راکد بوده است. واردات در ماه گذشته در شرایطی که محدودیت‌ها میزان تقاضای داخلی را کاهش داده بود، هیچ رشدی نداشته است. میزان صادرات چین به روسیه هم با کاهش قابل‌توجه 26درصدی مواجه شده، اما واردات چین، از این کشور 56.6درصد افزایش یافته است. چین بزرگ‌ترین مشتری نفت، گاز و کالاهای کشاورزی روسیه و یکی از اصلی‌ترین شرکای تجاری این کشور پس از اعمال تحریم‌های غرب به شمار می‌رود.
آن روی سکه رکود
با این همه امیدواری‌هایی برای بهبود وضعیت در چین وجود دارد. مقامات محلی به‌تازگی اعلام کرده‌اند که شیوع ویروس در بخش‌های وسیعی از شهرهای بزرگ چین ازجمله شانگهای متوقف شده و از این‌رو بسیاری از محدودیت‌ها از ابتدای ماه آینده میلادی (2هفته دیگر) برداشته خواهند شد؛ از این‌رو کارشناسان باور دارند اگرچه سیاست‌های سختگیرانه دولت چین طی بیش از یک ماه گذشته اقتصاد این کشور را مختل ساخته، اما تأثیر این اختلال موقتی بوده و به‌زودی همه‌‌چیز به وضعیت عادی بازخواهد گشت. همزمان چین در تلاش است باوجود قرنطینه وسیع و محدودیت‌های شدید، هدف رشد 5.5درصدی اقتصاد خود در سال 2022را محقق کند. این تصمیم در وضعیتی اتخاذشده که بانک‌های سرمایه‌گذاری خارجی پیش‌بینی کرده‌اند رشد اقتصادی امسال چین به پایین‌تر از هدف 5.5 درصد خواهد رسید و روی 3تا 4.5درصد قرار خواهد گرفت و این به آن معناست که چین در تلاش برای محقق ساختن اهداف رشد اقتصادی خود، زیر بار بدهی‌های بیشتری خواهد رفت.
