به گزارش الف، روز جمعه بعد از اعلام خبر مرگ خلیفه بن زاید ، رئیس امارات بلافاصله اخبار و تصاویر مربوط به مراسم  تشییع جنازه و خاکسپاری وی منتشر شد؛ تصاویری که نشان می‌داد خاندان زاید عجله زیادی برای دفن  دومین رئیس دولت امارات و  معرفی رئیس جدید داشتند. در حالی که در شیخ‌نشینان خلیج فارس و کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی هنگام مرگ یکی از شاهزادگان یا  شخصیت‌های برجسته  مراسم باشکوهی برگزار می‌شود، دفن رئیس امارات در یک مراسم ساده و در حالی که تنها اعضای خانواده وی در این مراسم حضور داشتند عادی به نظر نمی‌رسید.

ناظران معتقدند «محمد بن زاید» که از سال 2003 در منصب ولیعهدی امارات قرار گرفته بود سعی داشت تا هرچه سریعتر و پیش از اینکه مسئله جنگ قدرت در خاندان زاید مطرح شود، ریاست دولت امارات را رسما بر عهده بگیرد. درواقع خلیفه بن زاید برادر محمد که از سال 2004 به عنوان رئیس امارات انتخاب شد شرایطی مشابه «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان را تجربه می‌کرد.

بیماری خلیفه بن زیاد بهانه خوبی بود تا ولیعهد ابوظبی همانند کاری که اکنون «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در عربستان انجام می‌دهد، عملا ارکان قدرت را در امارات به دست بگیرد. شاخص‌ها نشان می‌دهد که خلیفه بن زاید نیز همانند ملک سلمان طی همه این سالها صرفا به صورت نمایشی در منصب ریاست دولت امارات قرار داشت و حتی از سال 2014 تا 2017 تنها یک بار در انظار عمومی ظاهر شد.

طی این سالها همچنین اخبار متعددی درباره کودتای پنهان محمد بن زاید علیه خلیفه و حبس خانگی وی به گوش می‌رسید. بنابراین با وجود حکومت طولانی خلیفه بن زاید در امارات که نزدیک به دو دهه ادامه داشت اما نام او در میان هیچ یک از رویدادها و پرونده‌های مهم امارات از جمله جنگ یمن و مداخله ابوظبی در درگیری‌های لیبی و عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی و ... دیده نمی‌شود.

واقعیت آن است که محمد بن زاید که بعد از مرگ خلیفه به آرزوی خود رسید و بر تخت ریاست کشورش نشست، از دو دهه گذشته عملا بر امارات حکمرانی می‌کرد و به نوعی معمار سیاست‌های جدید این کشور بود. بنابراین می‌توان گفت که بعد از مرگ خلیفه بن زاید قرار نیست تغییر خاصی در رویکرد منطقه‌ای و بین المللی و سیاست‌های امارات اتفاق بیفتد.

محمد بن زاید که در سایه جاه‌طلبی‌های خود برای تبدیل شدن به یک رهبر منطقه‌ای، امارات را درگیر پرونده‌های خطرناکی همچون جنگ یمن کرده طی دوره اخیر و با توجه به تحولات منطقه و جهان اقدام به یک سری بازنگری‌ها در سیاست‌های خود کرده است.  از جمله این اقدامات می‌توان به عقب نشینی از جنگ یمن و ترمیم روابط با کشورهایی همچون سوریه و ایران اشاره کرد.

بن زاید که 2 سال قبل با تحریکات آمریکا و چراغ سبز عربستان کشورش را به پای معامله عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی برده و در صف دشمنان محور مقاومت قرار گرفت، اکنون تلاش دارد سیاست متوازنی در برخورد با کشورهای عضو این محور پیش بگیرد. نمونه بارز در این زمینه چرخش مواضع ابوظبی مقابل تهران و تلاش برای تقویت روابط با آن است. مسئله دیگر به همگرایی امارات با سوریه برمی‌گردد. درحالی که امارات از زمان آغاز بحران سوریه در سال 2011 با تبعیت از آمریکا و عربستان دست به تحریم سوریه زده بود اما اکنون در صف مقدم کشورهایی قرار گرفته که برای احیای روابط با دمشق تلاش می‌کند.

همچنین شاهد تحرکات بارز امارات برای آشتی و تقویت همکاری با ترکیه نیز هستیم. بعد از یک دوره پرتنش در روابط ابوظبی و آنکارا، اکنون دو طرف در سطح بالایی از هماهنگی بوده و محمد بن زاید بعد از سفر به ترکیه در اواخر 2021 به «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری این کشور وعده داد که به احیای اقتصاد ترکیه کمک کند.

اما یکی از بارزترین تغییرات در سیاست‌های اخیر محمد بن زاید، در روابط امارات با آمریکا دیده می‌شود. بن زاید که بعد از شکست آمریکا در افغانستان و خروج تدریجی نیروهای واشنگتن از منطقه و سیاست‌های جدیدی که دولت آمریکا به ریاست جو بایدن در خاورمیانه اتخاذ کرده، همانند سایر شیخ‌نشینان خلیج فارس اعتماد قبلی را به این کشور ندارد تصمیم گرفت تا از بحران اوکراین برای تشکیل ائتلاف‌های جدید استفاده کند.

در جریان بحران اوکراین محمد بن زاید نیز همانند محمد بن سلمان به درخواست دولت بایدن جهت افزایش تولید نفت برای حل مشکل سوخت در اروپا و آمریکا پاسخ منفی داد. 

اما «اسحاق هرتزوگ» رئیس رژیم صهیونیستی برای دومین بار با سفر به امارات، درگذشت خلیفه بن زاید را به رئیس جدید این کشور تسلیت گفته و امیدوار است در دوره جدید در سایه سیاست‌های محمد بن زاید همکاری میان ابوظبی و صهیونیست‌ها تقویت گردد.برخی معتقدند که نشستن محمد بر تخت ریاست امارات دست او را برای پیشبرد توافق عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی باز می‌گذارد.

جدا از درست یا غلط بودن این فرضیه همانطور که گفته شد عادی سازی با اسرائیل همانند سایر پرونده‌های مهم امارات، اقدامی بود که شخص محمد بن زاید انجام داد و پیشبرد آن نیز بستگی به سیاست‌های آینده خود او دارد.