همشهری: قیمت انواع خودرو به‌ویژه خودروهای مدل‌1401 در بازار با آغاز سال جدید افزایش چشمگیری داشته و کارشناسان یکی از مهم‌ترین دلایل این افزایش را کاهش تولید و عرضه ارزیابی می‌کنند. محاسبات همشهری برمبنای آمارهای منتشرشده در سامانه کدال نشان می‌دهد تولید خودرو نه‌تنها در ماه پایانی سال گذشته کمتر از بهمن‌ماه بوده بلکه کل تولید خودرو کشور در سال‌1400 در مقایسه با سال قبل از آن 3.5درصد کاهش داشته است. تقاضا در بازار خودرو به‌طور سنتی در ماه‌های پایانی سال افزایش می‌یابد و این عامل خود محرکی برای رشد قیمت‌ها در این بازه زمانی است. رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران در گفت‌‌وگو با همشهری، با اشاره به تأثیر این عامل بر نرخ‌های کنونی بازار، بیشتر‌بودن تقاضا برای مدل‌‌های‌1401 از آغاز امسال را یکی از دلایل رشد بیشتر قیمت این خودروها اعلام کرد و افزود: خرید خودرو در بازار به‌دلیل ناکافی‌بودن عرضه بسیار سخت شده و این عامل به‌خودی خود بر نرخ‌ها تأثیرگذار است اما از سوی دیگر افزایش نرخ ارز نیز فاکتوری است که در بازار خودرو به‌طور لحظه‌ای قیمت‌ها را تغییر می‌دهد. سعید مؤتمنی تغییر کانال قیمتی ارز از 25هزار تومان قبل از عید به نرخ 27.500تومان را یکی از دلایل نوسان قیمت در بازار خودرو عنوان کرد و افزود: به‌رغم وجود تقاضای زیاد، با گذشت یک ‌هفته از شروع کاری بازارها، آنچنان که باید خودرویی عرضه نشده و نمایندگی‌های فروش از کمبود عرضه می‌گویند.

تولید افزایش می‌یابد
گفته‌های رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران درباره کاهش عرضه خودرو در حالی است که خودروسازها در روزهای اخیر از افزایش عرضه محصولات خود خبر داده‌اند. مدیرعامل سایپا روز گذشته از افزایش ۴۵درصدی تولید خودرو در سال‌جاری خبر داد و گفت از آغاز امسال این شرکت توانسته تولید خودرو را از یک‌هزار و ۱۰۰ دستگاه در روز به یک‌هزار و ۶۰۰ دستگاه برساند. سخنگوی ایران خودرو نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها از تسریع در روند تکمیل خودروهای ناقص و افزایش تعداد عرضه به بازار گفته است. بابک رحمانی البته آمار تولید و عرضه محصول در ایران خودرو طی ماه‌های پایانی سال گذشته را نیز بیشتر از قبل اعلام کرده است. به‌گفته او، حمل و تحویل خودرو در این شرکت طی 2ماه پایانی سال گذشته، نسبت به ۱۰‌ماه قبل از آن به میزان ۱۷‌درصد رشد داشته که این میزان افزایش عرضه، مانع رشد قیمت محصولات ایران‌خودرو در بازار شده و حتی قیمت برخی محصولات را کاهش داده است؛ چیزی که قیمت‌های بازار خلاف آن را نشان می‌دهد. با این حال، نابسامانی و آشفتگی در بازار خودرو حرف امروز و دیروز نیست و 3‌سال است که عرضه کم، فاصله قیمتی را بین بازار و کارخانه افزایش داده است.

فاصله 200هزار دستگاهی تقاضا تا عرضه
آمار سال‌99 و‌ 1400 خودروسازها نشان می‌دهد تیراژ تولید، زیر 800هزار دستگاه بوده درحالی‌که به باور کارشناسان با توجه به میزان تقاضا عرضه سالانه خودرو باید بالای یک میلیون و 300 تا یک میلیون و 400دستگاه باشد تا نیاز بازار تامین شود و در شرایط ممنوعیت واردات، افت عرضه محصولات تولید داخل شکاف قیمتی را بیش از این افزایش خواهد داد. مؤتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران معتقد است: همین شکاف میان عرضه و تقاضا باعث می‌شود 206تیپ2 که 149میلیون تومان فاکتور می‌‌شود، در بازار 280میلیون تومان معامله ‌شود. درحالی‌که همین خودرو پیش از عید به 262میلیون تومان رسیده بود و تداوم عرضه کم در بازار امروز قیمت آن را 18میلیون تومان بالا برده است.

افزایش قیمت درتمام مدل‌ها
توقف تولید سمند و پژو‌405، خبری بود که به عقیده برخی کارشناسان قیمت این دو خودرو را در بازار افزایش داد؛ اتفاقی که با توقف تولید پراید در سال‌98 نیز رخ داد. موتمنی البته معتقد است: افزایش قیمت در بازار خودرو منحصر به مدل یا خودرو خاصی نبوده و تمام محصولات را شامل می‌شود، به‌طوری‌که افزایش قیمت انواع سمند همان مقداری بوده که برای‌206 اتفاق افتاده است. پراید111 شب عید 182میلیون تومان بود که الان به 187میلیون تومان رسیده، پراید‌131 هم که تا قبل از عید به 168میلیون تومان رسیده بود الان به 171میلیون تومان رسیده است. سمند سال1400رسیده بود به 262میلیون تومان که الان 277میلیون تومان قیمت می‌خورد. خودروهای مونتاژی هم همین شرایط را دارند به‌طوری‌که هایما 1400 که شب عید 810 تا 820میلیون تومان بود، امروز به 895میلیون تومان رسیده و اصلا در بازار پیدا نمی‌شود. در خودروهای 1401 نیز افزایش قیمت روزبه‌روز شده به‌طوری که پژو پارس ساده 1401رسیده به 300میلیون تومان درحالی‌که تا 2روز قبل 295میلیون تومان بود. پژو پارس 1400هم الان 280میلیون تومان است.
 
کمبود عرضه واسطه‌گری را افزایش می‌دهد
مؤتمنی در پیش‌بینی آینده بازار خودرو با اشاره به ضرورت تامین نیاز بازار، می‌گوید: به واسطه عرضه کم خودرو واسطه‌گری بیشتر می‌شود و همه تلاش می‌کنند از این رانت استفاده کنند. اگر خودرو به اندازه کافی تولید و روانه بازار شود.واسطه‌گری به‌خودی‌خود حذف می‌شود. در نتیجه تنها راه دسترسی آسان مصرف‌کننده به‌خودرو و کاهش فاصله قیمتی با کارخانه افزایش تولید و عرضه به بالای یک میلیون دستگاه است. در غیراین‌صورت مصرف‌کننده همچنان ناچار است خودرو مورد نیاز خود را دوبرابر قیمت از بازار آزاد تهیه کند و این مابه‌التفاوت 100میلیون تومانی از جیب مردم می‌رود.