دستور کار جدید سعودی ها: جذابیت در جهان اسلام با نزدیک شدن به ایران

گروه سیاسی الف،   4001022117 ۶۰ نظر، ۰ در صف انتشار و ۲۶ تکراری یا غیرقابل انتشار

"اندیشکده کوئینسی" در گزارشی نوشت: «عربستانی ها به این درک رسیده اند که باید "جذابیت" خود را در قالب جهان اسلام بیش از هر زمان دیگری تقویت کنند. دستورکاری که با تداومِ خصومت های آن ها علیه ایران، شانس کمی جهت محقق شدن دارد.»

دستور کار جدید سعودی ها: جذابیت در جهان اسلام با نزدیک شدن به ایران

به گزارش الف "اندیشکده کوئینسی" در گزارشی، به روند تنش زدایی میان ایران و عربستان پرداخته و به طور خاص به این نکته اشاره کرده که تداوم این جریان، با توجه به تحولات منطقه ای و بین المللی، در راستای منافع تهران و ریاض است و درست به همین دلیل است که بسیاری از ناظران و تحلیلگران معتقدند این روند در سال 2022 نیز همچنان ادامه پیدا خواهد کرد. 

اندیشکده کوئینسی در این رابطه می نویسد:

«تلاش های عربستان سعودی جهتِ کاستن از وابستگی خود به صادرات نفت و در عین حال متنوع سازیِ اقتصادش، در حال شکل دهی به الگوهای جدیدی از همکاری و رقابت‌های منطقه ای است. جاه طلبی های پادشاهی سعودی برای تبدیل شدن به قطب مالی منطقه خاورمیانه در زمینه های تجارت جهانی و توریسم(که مرتبط با هدف بنیادین و اساسیِ بقای آل سعود است)، عملا رژیم سعودی را به بازنگری در نزاع ها و روابط طولانیِ آکنده از تنش و بحران آن با ایران سوق داده است. 

در هفته های پایانی سال 2021، "سازمان همکاری های اسلامی" در اسلام آباد پایتخت پاکستان نشستی را برگزار کرد تا بحران انسانیِ جاری در افغانستان را مخاطب قرار دهد. در این چهارچوب، همزمان با رایزنی های دیپلماتیکِ وزرای خارجه کشورهای مختلف اسلامی راجع به بحران افغانستان، یک تحول کلیدی در مورد سیاست منطقه ای، بی سرو صدا خود را در حاشیه نشست مذکور نشان داد: وزیر خارجه ایران"حسین امیر عبداللهیان" با "فیصل بن فرحان" همتای سعودی خود دیدار کرد. این دیدار در نوع خود پنجمین دور از گفتگوهای مستقیم میان مقام های ارشد ایرانی و عربستانی در راستای تنش زدایی های اخیر آن ها بوده است. 

"محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان ابراز امیدواری کرده که «گفتگوها با ایران به نتایجی ملموس جهتِ اعتمادسازی و احیای روابط دوجانبه ختم شود». "ابراهیم رئیسی" رئیس جمهور ایران نیز گفته است که «هیچ مانعی در زمینه ازسرگیریِ پیوندهای دیپلماتیک با عربستان، از سوی ایران وجود ندارد». گفتگوهای ایران و عربستان، تحولی قابل توجه و مهم را برای دو رقیب مهم منطقه ای نمایندگی می کند. رقابت هایی که در بیش از یک دهه اخیر با شدتِ تمام در جریان بوده اند. با این حال، تغییر جهت اخیر در سیاست خارجی عربستان و حرکت به سمت تنش زدایی با ایران نشان می دهد که ریاض، اضطرابی جدی را به دلیل ناامنی ها و بی ثباتی‌های اقتصادی و سیاسیِ جاری خود تجربه می کند و سعی دارد روابط خود با جهان اسلام را مجددا تنظیم کند. 

*علت تغییر رویکردهای عربستان در رابطه با ایران چیست؟

در سال های اخیر، ریاض از حیث اقتصاد و چشم اندازهای اقتصادی، با نگرانی های فزاینده ای رو به رو بوده و از منظر سیاسی نیز تا حدی بواسطه جاه طلبی های رقبایِ عرب خود در منطقه مخصوصا امارات متحده عربی، با احساسی ناامنی و عقب ماندگی رو به رو شده است. برای خاندان آل سعود، این نگرانی ها ماهیتی "وجودی" به خود گرفته اند و دلیل اصلی این مساله نیز این است که بقایِ پادشاهی عربستان، تا حد زیادی متکی بر توانایی آن جهت ایجاد ثبات سیاسی و اقتصادی برای ملت این کشور است. برای ولیعهد عربستان، جنگ نیابتی با ایران در یمن، به مثابه اصلی ترین مانع در روندِ تبدیل شدن کشورش به قطب مالی و اقتصادی منطقه تلقی می گردد. 

محمد بن سلمان در سال 2016 با هدف متنوع سازی اقتصاد عربستان، از پروژه موسوم به "چشم انداز 2030" پرده برداری کرد. پروژه ای چند میلیارد دلاری که معطوف به انجام اصلاحات گسترده اقتصادی و اجتماعی در عربستان است. در این میان، یکی از نکات کلیدیِ چشم انداز 2030، توسعه صنعت توریسم عربستان است که شدیدا به دلیل پاندمی ویروس کرونا و در عین حال موقعیت برتر شهر "دوبی" در امر گردشگری، تضعیف شده است. پاندمی کرونا در نوع خود 45 درصد از میزان "گردشگریِ مذهبی" عربستان را کاهش داده که این مساله ریاض را از درآمدی بالغ بر 28 میلیارد دلاری، تنها در سال 2020 محروم ساخته است. 

اخیرا نیز عربستان سعودی تا حدی زیادی این احساس را داشته است که از حیث سیاسی و دیپلماتیک، تحت الشعاعِ همسایگان خود قرار گرفته است. به طور خاص، امارات نقش مهمی در دیپلماسیِ منطقه ای بازی می کند. این کشور روابط گسترده ای را با محوریت قدرت نرم با ترکیه تعریف کرده (و البته با اسرائیل نیز دست به عادی‌سازی روابط زده است) و در عین حال، در تحولات ژئوپلیتیکِ منطقه شاخ آفریقا نیز کنشگریِ موثری دارد. این در حالی است که صرفِ گیر افتادنِ عربستان در باتلاق جنگ یمن، تا این لحظه بر اساس ارزیابی ها، چیزی در حدودِ 265 میلیارد دلار هزینه روی دستِ حکام سعودی گذاشته است. 

از منظر سنتی، پادشاهی سعودی همواره جهت حمایت از خود، چشم به ایالات متحده آمریکا و غرب داشته است. با این حال، ترور "جمال خاشقچی" توسط عواملِ رژیم عربستان در سال 2018، تا حد زیادی تصویر عربستان را در عرصه روابط بین الملل مخدوش کرد و محمد بن سلمان را در ادامه روابط دوستانه کشورش با دولت ترامپ و در عین حال جلب حمایت دولت بایدن، با چالش هایی اساسی رو به رو کرد. در عین حال، تصمیم واشنگتن مبنی بر عقب‌نشینی نظامی از خاورمیانه نیز نشان داد که دولت آمریکا دیگر بنا ندارد به حمایت های بی قید و شرط خود از پادشاهی سعودی ادامه دهد. 

در حالیکه عربستان سعودی می توانست روی کاغذ روابط خود را با اسرائیل عادی سازی کند، با این حال بعید است که حکام عربستان با توجه به شعارهای طولانی خود مبنی بر ضرورت پایان بخشیدن به اشغال فلسطین توسط اسرائیل، دست به یکچنین اقدامی بزنند. جدای از این ها، مردم عربستان نیز تل آویو را اساسا یک تهدید برای خود و جهان اسلام در نظر می گیرند. از این رو، عربستانی ها به این درک رسیده اند که باید "جذابیت" خود را در قالب جهان اسلام بیش از هر زمان دیگری تقویت کنند. دستورکاری که با تداومِ خصومت های آن ها علیه ایران، شانس کمی جهت محقق شدن دارد. 

*چرخش ناگهانی پادشاهی سعودی

دو سال قبل، عربستان سعودی که سال هاست "سازمان همکاری های اسلامی" را به تسخیر خود در آورده، ایران را از شرکت در نشست این سازمان در شهر جده، با عدم صدور ویزا برای نمایندگان و دیپلمات های ایرانی محروم ساخت. سال 2016 نیز که عربستان روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرد، سازمان همکاری های اسلامی در حمایت از عربستان، اقدام به صدور قطعنامه ای شدید الحن کرد و ایران را متهم به دخالت در امور منطقه کرد. 

با این همه، ملاقات اخیر میان وزرای خارجه ایران و عربستان در اسلام آباد، نشانه ای از حرکتِ دو کشور به سمت گرم کردن هر چه بیشترِ روابط دوجانبه آن ها بود. در واقع، اکنون بویژه سعودی ها، تنش زدایی با ایران را بیش از هر چیزی دیگری در راستای منافع خود و ارتقای جایگاه کشورشان در منطقه می بینند. مهم تر از همه اینکه همکاری میان ایران و عربستان به حکام عربستانی اجازه می دهد تا کنترل بیشتری را روی قیمت نفت داشته باشند. این مساله مخصوصا با توجه به اینکه سعودی ها 35.5 درصد از منابع نفتیِ سازمان اوپک را دارا هستند، بیش از پیش از اهمیت برخوردار می شود. به طور کلی، قیمت های با ثبات نفتی، هم برای ثبات اقتصادیِ عربستان و هم ایران کاملا ضروری و مفید هستند و همین موضوع، یکی از محرک های اصلیِ تنش زدایی در روابط دو کشور است. 

*روند آتیِ تنش زدایی ایران و عربستان چگونه خواهد بود؟ 

 دو دولتِ ایران و عربستان به احتمال زیاد در سال جدید نیز روند تنش زدایی و تلاش جهت بهبود روابط دوجانبه خود را ادامه خواهند داد. این مساله بویژه از این جهت که در راستای منافع هر دو کشور است، بیش از پیش برجسته خواهد شد. برای ایران ... تنش‌زدایی با عربستان می تواند مشوق های مناسبی را جهت بهبود نسبی اقتصاد ایران ارائه کند. در عین حال، برای عربستان سعودی نیز تنش زدایی با ایران، حامل مزایای چشمگیر اقتصادی است. ریاض در مدت اخیر تحت تاثیر پاندمی ویروس کرونا، به شدت کاهش درآمدهایِ نفتی خود را حس کرده است. بر اساس آنچه نهادِ موسوم به  Capital Economicsاعلام کرده، پادشاهی سعودی که زمانی 30 درصد از صادرات نفت جهانی را به خود اختصاص می داد، در شرایط کنونی، شاهد این است که این رقم، به 12 درصد کاهش یافته است. باید توجه داشت که ذخایر اقتصادی 444 میلیارد دلاری عربستان با تداوم روند کنونی، تنها می توانند دو سال هزینه های جاری این کشور را پوشش دهند. 

اگر پادشاهیِ سعودی نتواند اهدافِ تعیین شده در چشم انداز 2030 خود را محقق سازد، این مساله برای محمد بن سلمان و اقتصاد عربستان فاجعه بار خواهد بود. در این چهارچوب، با پیگیری نشانه های مختلف از سال 2021 این نکته روشن می گردد که کامل شدنِ روند تنش زدایی در روابط ایران و عربستان، نه تنها قریب الوقع است بلکه برای هر دو طرف کاملا ضروری است». 

 

*لینک: 

https://responsiblestatecraft.org/2022/01/11/the-origins-and-future-of-the-budding-saudi-iran-detente/?_ga=2.80759575.1607926290.1641980731-932842662.1636291719

دیدگاه کاربران

ناشناس۲۳۷۱۵۸۵۰۰:۴۵:۵۲ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
امریکا قصد دارد با حربه سعودی ها خنجر را با دسته فرو کند و بچرخاند و بیرون بکشد مسولان کشور مواظب باشند و ترک فعل نکنند
خوابنما۲۳۷۲۱۶۲۱۸:۳۵:۱۸ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
فقط ما خوب هستیم. در واقع عالی هستیم! البته به غیر از ما، روسیه ، چین، کره شمالی، ونزوئلا، سوریه و نیکاراگوئه هم خوب هستند!!!!
ناشناس۲۳۷۲۱۶۶۱۸:۳۸:۱۸ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
همه کارهای خودشان را ول کرده اند، شب و روز در فکر ضربه زدن به ما هستند! مگر ما کی هستیم و چی دیگه داریم؟
ناشناس۲۳۷۲۴۶۹۰۳:۰۴:۳۶ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
اگرکشورهای آسیا باهم خوپ دوست باشند که خیلی خوب است ولی به این بن سلمان نمیشود اعتمادکرد
ناشناس۲۳۷۲۹۴۱۱۳:۴۹:۲۲ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
جـــــــــــااااان؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
ناشناس۲۳۷۱۶۱۳۰۲:۰۹:۵۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
خلاصش اینه که همسایگان تا وقتی چهچه مستونشونه کاری به ایران ندارن اما وقتی احساس نیاز می کنن ایران میشه بلا گردونشون
همصدا با مردم ایران۲۳۷۱۶۹۴۰۸:۰۹:۵۴ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
اساسِِآ دخالتهای ۵۰ سال اخیر عربستان در امور ایران و علاقه مند بودن آن به قدرت همه جانبه منطقه شدن نباید به آل سعود اطمینان کرد
ناشناس۲۳۷۲۸۴۴۱۲:۳۵:۵۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
50 سال؟ عربستان از زمان اواخر دوره صفویه تا بحال در امور ایران دخالت کرده است، که نتیجه آن جداشدن افغانستان از ایران بوده است.
ناشناس۲۳۷۱۷۳۸۰۹:۲۵:۴۶ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
بن سلمان در ❤ مردم عربستان جای دارد
ناشناس۲۳۷۱۸۵۸۱۲:۰۱:۵۱ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
خدایا التماس اندکی تفکر
ناشناس۲۳۷۱۸۶۱۱۲:۰۲:۴۶ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
خیلی و از افلاک و اسمان ها گذشته خخخخه
ناشناس۲۳۷۱۸۶۵۱۲:۰۵:۴۶ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
عجب قلب مریضی دارند بعضی ها!!!
ناشناس۲۳۷۱۹۱۰۱۲:۴۴:۰۱ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
ابو اره توانسته از پول نفت ، تمام مردم کشورش را در رفاه مطلق قرار دهد و کشورش را نیز توسعه اقتصادی و سیاسی بخشد .
ناشناس۲۳۷۱۹۳۴۱۳:۰۶:۰۱ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
مواظب بساطش باش تا دسته خنجر را فرو نکنه
ناشناس۲۳۷۱۹۵۱۱۳:۲۶:۳۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
مخصوصا بعد از عملیات اره محبوبیتش چندبرابر شده!!!!
ناشناس۲۳۷۱۹۵۶۱۳:۳۴:۵۱ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
به نظرت بعضی از مردم عربستان هم میگن چرا بن سلمان به جای اینکه پول ما رو خرج کشور کنه رفته یمن داره هزینه می‌کنه!؟ یا مثلا نمیگن یمن به ما چه ربطی داره!؟!؟ یا مثلا نمیگن چرا عربستان با همه مشکل داره!؟ با یمن با ایران با قطر با ترکیه با مصر با اردن با عراق با ..... یا مثلا نمیگن چرا ما رفتیم توی اردن کودتا راه انداختیم!؟ یا مثلا نمیگن لیبی به ما چه ربطی داره!؟ فقط بگم اگه داری به این قکر میکنی که بگی مردم عربستان شکمشون سیره، اولا باید عرض کنم که اونا توی شبکه‌های مجازی سیرن وگرنه عربستان فقیر زیاد داره، دوما شما انسانها رو با سایر حیوانات اشتباه گرفتی که فقط کافیه شکمشون سیر باشه دیگه بقیه‌ش مهم نیست، استقلال، عزت، گاو شیرده نبودن، ... هم برای آدما مهمه!!!!
علی۲۳۷۲۲۹۶۲۱:۱۹:۰۷ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
چرا ما تو شبکه مجازی مثل اونا سیر نمیشم
ناشناس۲۳۷۲۴۲۹۰۰:۳۸:۱۷ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
درود بر شرفت.احسنت به این استدلال و این قلمت.
ناشناس۲۳۷۱۹۵۸۱۳:۳۶:۳۸ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
امیدوارم خودش هم گول این حرفهای شما رو بخوره!!! اینطوری زودتر به آخر راه میرسه!!
ناشناس۲۳۷۱۷۴۰۰۹:۲۷:۳۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
آخه چه قدر هم جذابیت داره نزدیک به ما شدن :-)
ناشناس۲۳۷۱۸۵۷۱۲:۰۱:۱۹ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
برای تو شست و شو شده جذابیتی ندارد ولی در دنیای واقعی اگر نزدیک نشوند زوتر سقوط خواهند کرد و دیگر پولی هم نیست که شست و شوی چون می شوند دوست ما!
ناشناس۲۳۷۱۸۶۸۱۲:۰۸:۴۹ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
جذابیت ایران، مقاومت در برابر تروریسم و استکبار است. اولی که سعودی مادر تروریسم است با ترویج وهابیت و دومی سعودی گاو شیرده استکبار است.
روزبه۲۳۷۱۹۲۵۱۳:۰۰:۰۸ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
خط لوله نفتی که قرار بود از عربستان و از طریق خاک یمن در دریای سرخ به مشتریان نفتی عربستان با دور زدن تنگه هرمز تحویل داده بشه با پیشروی حوثی ها عملا بی خاصیت شد، الان متوجه شدید بحث جذابیت نیست بحث قبول شکست از سمت سعودی هاست، کم کشور رو تحقیر کنید
جاسوس۲۳۷۲۴۶۰۰۲:۰۶:۴۰ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
نمیدونی بدان بیشتر از 70% نفت عربستان از دریای سرخ صادر میشود
ناشناس۲۳۷۱۹۶۳۱۳:۴۰:۵۹ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
خب توی خاورمیانه هرکسی به بقای خودش فکر میکنه متحد ایران میشه، آمریکا امتحان خودش رو توی تونس و مصر و افغانستان و یمن پس داده!!
علیر ضا۲۳۷۱۷۴۲۰۹:۳۰:۴۵ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
به امید نابودی حکام وهابی و سعودی
ناشناس۲۳۷۱۷۴۶۰۹:۳۵:۲۷ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
خدا لبخندهای مصنوعی بن سلمان را به گریه تبدیل کند چون از کشتن کودکان و زنان یمن نمی ترسد.
ناشناس۲۳۷۱۷۵۲۰۹:۴۰:۱۲ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
جذابیت ما چیه ؟
ناشناس۲۳۷۱۸۷۰۱۲:۰۹:۳۷ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
مرغ همسایه غاز نیستش! سعودی جوجه کرکس هستش!
ناشناس۲۳۷۱۹۷۶۱۴:۰۶:۱۹ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
هیچی ابر قدرت منطقه که تا نخواهد این ها جایی نخواهند داشت و به همین خاطر دنبال دوستی امدن
ناشناس۲۳۷۲۳۵۰۲۲:۳۹:۰۵ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
اینکه در منطقه حداقل یک کشور پیشرفته تر از آنها هستیم می توانیم صادرات با تولیدات خودمان داشته باشین اما کشورهای منطقه هیچ تکنولوژی وطنی ندارند
ناشناس۲۳۷۱۷۷۷۱۰:۰۶:۳۷ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
سعودی ها اصلا به ما فکر نمیکنن
ناشناس۲۳۷۱۸۵۶۱۲:۰۰:۵۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
از طریق یمنی ها خیلی به ما فکر می کنند بیش از خودیمنی ها
ناشناس۲۳۷۱۸۶۷۱۲:۰۶:۵۹ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
یادش به خیر ... سر ماجرای منا رهبری یک تهدید نظامی سربسته کرد، سعودی خودشون رو خیس کرده بودند!
ناشناس۲۳۷۱۹۵۰۱۳:۲۵:۴۱ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
مطمئنی!؟!؟ سعودی‌ها هر طرف سرشون رو بچرخونن ناخودآگاه به فکر ما میفتن!!!!!!
ناشناس۲۳۷۱۹۶۰۱۳:۳۸:۰۸ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
به جای فکر کردن به ما دارن التماس می‌کنن به ما
ناشناس۲۳۷۱۹۶۸۱۳:۵۷:۳۵ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
مگه ما بهشون فکر میکنیم؟
ناشناس۲۳۷۱۷۸۷۱۰:۲۲:۳۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
بیشترین جذابیت رو در بین کشورهای جهان ، اول ایران داره بعد آمریکا و کانادا و سوئیس و سوئد و انگلیس و فرانسه و آلمان . البته تا همین پارسال ، قبل از ما کره شمالی و ونزوئلا بودن
ناشناس۲۳۷۱۸۱۱۱۰:۵۷:۰۶ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
آواز دهل شنیدن از دور خوش است. البته برای وهابی ها و طالبان نه برای انسانهای ازاده
ناشناس۲۳۷۱۸۱۸۱۱:۰۵:۰۷ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
اینها مانورهای سعودی برای حفظ امنیت خود وسرگرم کردن ما وخرید زمان تا انتخاب مجدد یک رییس جمهور جمهوری خواه در امریکا است با امدن مجدد امثال ترامپ به عمق تزویر وفریب ال سعود پی خواهید برد
حسن۲۳۷۱۸۲۸۱۱:۲۱:۴۶ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
با توجه به اینکه ایران دست برتر در منطقه دارد و حتی آمریکا و اسرائیل و غرب به توانمندی کشورمان در عرصه سیاسی و نظامی اذعان دارند سعودی ها مجبورند در معادلات سیاسی منطقه با ایران کنار بیایند
عرش۲۳۷۱۸۳۱۱۱:۲۷:۲۰ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
به امید نابودی جهالت ونادانی و استبداد و خرافات در خاورمیانه که این عوامل باعث دست اندازی ابرقدتها چه کهنه اشان شامل آمریکا و انگلیس و روسیه و نوکیسه اشان چین آدم خوار . به امید آن روز .
ناشناس۲۳۷۱۸۴۸۱۱:۴۵:۳۰ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
مر حومه والده اگر عكس بالا را مي ديد مي گفت : « انگاري عُمَرِ سعد » است ! ... آن مرحومه با اكبر آقا سوپري ميانه خوبي نداشت ، چون والده رُك و راست بهش مي گفت : اكبر آقا ! بي انصافي نكن ، گرانفروشي نكن ... خلق خدا را ندوش ! ... و اكبر آقا هم جواب مي داد ، اين بود كه هر وقت از خريد مغازه اكبر آقا مي آمد ، معلوم بود كه باهم بحث كرده اند ،: --- مادر ، چرا ناراحتي ؟ ... خداي نخواسته طوري شده ! -- نه ننه ! ... اين اكبر بقال انگاري عمر سعده !! برخي اوقات هم مي گفت : --- اكبر آقاي بقال انگاري سكينه عالم خور است ! ... هر روز ميكشه رو جنساش ! مردم را هر روز ميچاپه ! بله برادر ! اگر مرحومه والده عكس بالا را ميديد مي گفت : انگاري عمر سعد است ! ، صد درصد يقين دارم حتماً مي گفت !!!!
علی۲۳۷۱۸۵۰۱۱:۴۹:۰۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
عربستان آنقدر مغرور به سرمایه اش است ,هنوز سرش به سنگ نخورد !! هنوز نفهمیده است که ایران برایش ضرری ندارد . اتحاد با ایران برای عربستان غرور آفرین خواهد بود !
ناشناس۲۳۷۱۸۷۲۱۲:۱۳:۲۴ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
دارن میگن پول کم آوردن برا جنگ با یمن وخرج کشور عربستان حالا ایرانی بره عربستان به اسم گردشکر یا سفر زیارتی لطفا مردم ساده نباشیم وپول تو جیب سعودهاي نریزیم لطفا به عربستان سفر نکنید
ناشناس۲۳۷۱۸۷۶۱۲:۱۶:۳۵ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
نگاه به اقتصاد و ارزش پاسپورت ایرانی جذابیت خاصی داره که نگو و نپرس
جواد۲۳۷۱۸۹۷۱۲:۳۴:۲۶ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
جذابیت؟؟!!! یه کمی خودتان را تحویل بگریید!! مومن کدام جذابیت
بهروز۲۳۷۱۹۱۲۱۲:۴۵:۲۰ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
اختلاف ایران و عربستان به نفع اسرائیل است! بعضی ها آنرا درک نمی کنن! اسرائیل به همین خاطر سعی می کند از این طریق دست ایران را از منطقه کوتاه کند! و اختلاف آن کشورها با ایران را نظاره گر باشد!
مفسر۲۳۷۱۹۲۱۱۲:۵۶:۲۲ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
خوب است که نوشتید برایشان چشم انداز 2030 مهم است. کسی هست بگوید چشم انداز ایران 1400 به کجا رسید؟ چه شد؟ چرا خود کسی هم که آن را نوشته مطالبه نمی کند؟
ناشناس۲۳۷۱۹۷۱۱۳:۵۹:۴۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
اسم رژیمی که از آن نوشتید سعودی هست و همه کشورها آنرا سعودی می نامند عربستان اشتباه است آنرا دولت و کشور پادشاهی سعودی بنامید.
علی۲۳۷۲۰۰۸۱۴:۴۴:۲۲ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
فقط بخاطر مقاومت بایدازعربستان ترسید واحتیاط کرد چه بسا هرسال که جلومیرویم منطقه آبستن درگیریهای بیشتری است بخاراین باید باعربستان گفتگوکنیم
عبدالله خرمی۲۳۷۲۰۱۸۱۵:۱۳:۲۱ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
باسلام. ال سعودمیدونه که اگه بایران دشمنی کنه به ضررش تموم میشه. این چندسال که باایران خصومت داشتن چی بدست اوردن. بایدمنطق راقبول کرد. شیشه ی عمرال سعوددست ایرانه.
سعید۲۳۷۲۰۲۳۱۵:۳۴:۲۹ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
بهترین راه برای آل سعود، برای تنظیم روابط با جهان اسلام، «بهبودِ روابط با خداست»
ناشناس۲۳۷۲۰۳۲۱۵:۴۶:۳۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
سعودیها به خودشان ومنافعشان فکر میکنند گاوشیر ده بودن فایده نداشته منزوی بین مردم کشورهای اسلامی شدند وحالا به التماس افتاده اند هرکه باامریکا بود ور افتاد با حقارت،صدام ،بن علی ،مرسی قذافی،انشاالله نوبت بن سلمان هم میرسد
ناشناس۲۳۷۲۱۰۲۱۷:۳۳:۲۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
دشمن اصلی ایرانوایرانی همین وهابیا هستند
محمدی۲۳۷۲۲۵۹۲۰:۳۳:۱۰ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
حکومت عیر قانونی وغیر اسلامی ودیکتاتوری عربستان
ناشناس۲۳۷۲۳۹۰۲۳:۳۳:۴۴ ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
باورکنید دلارهای حجاج‌ایرانی برای عربستان جذابیت دارد.نه قیافه ی عبداللهیان در محفل وزرای خارجه.
ناشناس۲۳۷۲۴۴۵۰۱:۱۹:۳۵ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
الموت لامریمکا ‌‌الموت لاسراییل العنه علی الیهود النصر الاسلام . عجب پرچمی دارن حوثی ها انگار باهات حرف میزنه دنیا رو توی یک پرچم ترسیم کرده .
مسعود۲۳۷۲۴۵۵۰۱:۵۸:۱۵ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
عربستان در باطلاق یمن گیر افتاده است و همچنین با جنگ و داعش نتوانست ایران را شکست دهد از سر دوستی درآمده است تا ضربه خود را بزند واگرنه حکومت وهابی عربستان چه ربطی با حکومت شیعه دارد دشمن شیعه است
علی۲۳۷۲۴۷۴۰۳:۵۲:۲۳ ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
کاش مسیولین ما هم مثل سعودیها به فکر پیشرفت کشور وملت بودند کشور ما استحقاق یک کشور پیشرفته و پولدار و طلایه دار صلح در منطقه را داره.
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. نارضایتی عباس موزون از زمان پخش برنامه زندگی پس از زندگی

  2. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

  3. فایل صوتی لو رفته از «عبدالله مهتدی» درباره آرزوی تجزیه ایران

  4. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

  5. تنها راه پیش پای اقتصاد ایران

  6. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

  7. فقر، بزرگی ما را می‌بلعد!

  8. پیشنهاد عجیب افزایش ۲۲درصدی دستمزد کارگران برای ۱۴۰۳ از سوی وزیر کار

  9. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

  10. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

  11. دیر اما قابل‌توجه ...

  12. هدف قراردادن کشتی اسرائیلی و ناوشکن آمریکایی توسط ارتش یمن

  13. به زودی در این زمین مسکن ملی احداث می شود !

  14. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

  15. دستگیری عاملان انتشار فیلم درمانگاه قم | نخستین اعترافات متهمان

  16. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

  17. آزمونی بزرگ برای دولت رئیسی

  18. قبور لاکچری

  19. المیرای ۷ ساله کجاست؟!

  20. تورم نقطه به نقطه نسبت به اول سال ۲۲ درصد کم شد/ رشد اقتصادی به ۴.۵ درصد رسید

  21. از سنگ صدا درآمد، از اصلاح‌طلبان نه!

  22. پشت پرده ادعای جدید گروه «هفت» علیه ایران چیست؟

  23. حکایت چرخی که هزاران بار اختراع می شود!..

  24. آخرین وضعیت مذاکره نمایندگان کارگری و کارفرمایی

  25. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

پربحث‌های هفته

  1. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

  2. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

  3. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

  4. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

  5. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

  6. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

  7. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

  8. از سنگ صدا درآمد، از اصلاح‌طلبان نه!

  9. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

  10. واکنش صدیقی به موضوع زمین‌خواری در حوزه‌علمیه ازگل: امضا‌یم جعل شده؛ دادستان ورود کند

  11. چراغ سبز دوباره دولت به بازگشت معین

  12. یک استعفا و مبارزه سیستمی با فساد

  13. تتلو توبه‌نامه نوشت | می‌خواهم ازدواج کنم و پدر شوم!

  14. بی‌حجابی ارزان نشان‌دادن ارزش‌های بانوان است/ مشارکت ۴۱ درصدی، جهاد مقبول بود

  15. پاسخی به یادداشت موسوی خوئینی ها 

  16. سید نظام موسوی: قرار نیست بچه‌های انقلابی در مجلس آینده ساختارشکنی کنند

  17. به تنهایی نمی توانست

  18. پذیرش استعفای معاون اول قوه قضاییه به دلیل پرونده قضایی فرزندانش

  19. مدودف: اوکراین باید بخشی از روسیه شود

  20. قدردانی رهبر انقلاب از بانوی کارشناس اورژانس بابل

  21. واشنگتن: کانال‌های ارتباطی با تهران داریم؛ ایران مانع گسترش تنش‌ها شود!

  22. علم ‎الهدی: مردم باید لذت مهار تورم را در سفره‌هایشان بچشند

  23. واگذاری استقلال و پرسپولیس به بانک‌های غیردولتی در روزهای آینده

  24. گزارش هیات به اصطلاح حقیقت‌یاب فاقد وجاهت حقوقی و قانونی بوده و از اعتبار خارج است

  25. دولت متعهد به حمایت از فعالین اقتصاد دیجیتال است

آخرین عناوین