شفاف شدن آرای نمایندگان  مجلس، مهم‌ترین وعده نامزدهای پیروز انتخابات دوم اسفندماه 1398 بود. به همین دلیل بود که تنها هفت روز بعد از آغاز به کار مجلس یازدهم طرح معروف به شفافیت آرا با امضای نمایندگان مجلس اعلام وصول شد.

این طرح در قالب قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی ‌مطرح‌شده بود و نیاز به رأی موافق دوسوم نمایندگان داشت اما در بهمن‌ماه سال 1399 با 153 رأی موافق، 63 رأی مخالف و 12 رأی ممتنع از 228 رأی مأخوذه به تصویب نرسید.

بعد از رد طرح، پنجاه نفر از نمایندگان مجلس درخواست دادند که دوباره شفافیت آرا در دستور کار قرار گیرد و درنهایت این طرح در ماه‌های اخیر در کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس موردبحث و بررسی قرار گرفت.

با توجه به این‌که شفافیت آرا یکی از مهم‌ترین وعده‌ها در زمان رقابت‌های انتخاباتی بود و پیگیری مداوم برای به سرانجام رسانیدن آن توسط برخی نمایندگان صورت می‌گرفت این انتظار پدید آمده بود که احتمالاً این طرح در سال 1400 به تصویب خواهد رسید. اما در ماه‌های گذشته بارها آخر هفته‌ها عنوان می‌شد که قرار است هفته آینده طرح شفافیت آرای نمایندگان در دستور کار صحن قرار گیرد اما هفته بعد خبری از آن نبود و باز این چرخه تکرار و تکرار شد.

درنهایت روز سه‌شنبه شانزدهم آذرماه نمایندگان در جلسه غیرعلنی به بررسی طرح شفافیت آرا پرداختند. بررسی غیرعلنی طرح شفافیت احتمالاً نشان‌دهنده میزان حساسیت و اهمیت نمایندگان نسبت به انعکاس اخبار مربوط به آن در جامعه است. بااین‌وجود خروجی جلسه آن‌گونه که از مجلس یازدهم انتظار می‌رفت نبود.

سید نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی در خصوص جلسه غیرعلنی گفت: «با توجه به این‌که نمایندگان بر این امر معتقد بودند طرح شفافیت پس از تصویب در مجلس به دیگر نهادها نیز تعمیم پیدا کند در جلسه غیرعلنی امروز مقرر شد که ما به‌جای این کار طرح جامع‌تری را در نظر بگیریم که نهادها و تمامی دستگاه‌ها را تعمیم بدهد».

به نظر می‌رسد تقریباً همان روال و فرایندی که در مجلس دهم درباره طرح شفافیت آرای نمایندگان پیش آمد در این مجلس نیز در حال طی شدن است. در مجلس دهم برخی از نمایندگان به‌شدت پیگیر تصویب شفافیت آرای نمایندگان بودند و حتی طرح‌های متعددی از جناح‌های مختلف سیاسی ارائه شد اما درنهایت و در گیرودار بحث‌های مختلف که یکی از آن‌ها اتفاقا تعمیم شفافیت به نهادها و دستگاه‌های دیگر و تهیه طرحی جامع‌تر بود به سرانجامی نرسید. با این شرایط دقیقاً مشخص نیست که سرانجام این طرح در مجلس یازدهم نیز به کجا خواهد انجامید.

البته حاکم شدن شفافیت بر امورات مجلس شورای اسلامی صرفاً منوط به رأی نیست بلکه شفاف شدن پارلمان در ارتباط با آشکار شدن توصیه‌نامه‌ها، بحث و رأی‌گیری در کمیسیون، سفرهای خارجی، هدایا، امور اجرایی مجلس، هزینه دفاتر نمایندگان، حقوق، مشاوران، مشارکت بیشتر مردم و ذینفعان در تدوین طرح‌ها و ... است.

شایان‌ذکر است از روزهای ابتدایی که بحث شفاف شدن مجلس مطرح شد عموم مردم انتظار داشتند طرحی جامع و کامل درباره شفاف شدن تمام امورات نمایندگان که وکلای ملت هستند تدوین شود که تقریباً تمامی موارد بالا را شامل شود.

به نظر می‌رسد باگذشت بیش از یک سال و نیم از شروع به کار مجلس یازدهم در حال حاضر در مقابل آزمونی بسیار سخت قرارگرفته که منجر به سنجش و ارزیابی از میزان تحقق وعده‌های داده‌شده در زمان تبلیغات انتخاباتی است. به‌واقع اگر نمایندگان طی هفته‌ها و ماه‌های آینده بتوانند طرحی قابل‌قبول را تدوین و به تصویب برسانند از این آزمون سربلند بیرون خواهند آمد در غیر این صورت ‌مجلس یازدهم نیز همانند مجلس دهم در آزمون شفافیت نمره قبولی نخواهد گرفت.