یک جدال قدیمی در علوم انسانی و فرهنگ‎

گروه تعاملی الف،   4000630012 ۱۸ نظر، ۰ در صف انتشار و ۹ تکراری یا غیرقابل انتشار
یک جدال قدیمی در علوم انسانی و فرهنگ‎

گروه تعاملی الف - عبدالباسط انصاری؛

سالیان طولانی است که در علوم انسانی و فرهنگ، و به طور خاص در علوم اجتماعی برای تحقیق، نقد، بررسی، توصیف و گاها نتیجه‌گیری پدیده‌ها و تحولات، جدال بر سر نگاه کیفی و کمی جریان دارد. عده‌ای معتقدند پدیده‌های فرهنگی و اجتماعی و حوزه ی علوم اجتماعی به طور عام، نیاز به نگاه تفسیری، هرمنوتیکی و کیفی صرف دارد، و عده معتقدند سنجش پدیده‌ها و آسیب‌ها باید با معیارهای کمی صورت گیرد تا بشود بر اساس داده و عدد و رقم و کم و زیاد شدن آنها، جامعه را تحلیل کرده و برای مدیریت آن راهکار داد. این دیدگاه‌ها منجر به پیدایش دو گونه روش تحقیق کمی و کیفی شده است. البته نگاه تلفیقی و به تبع آن، روش تحقیق ترکیبی نیز پیدا شده است. 

برای مثل عده‌ای می‌گویند اگر خودکشی یا اعتیاد افزایش عددی داشت، لزوما جامعه رو به انحطاط رفته و باید زنگ هشدار را به صدا درآورد. عده‌ای هم می‌گویند ریشه‌یابی و چند عاملی دیدن آسیب‌ها، ارجحیت دارد. و گاها نمی‌شود همه چیز را با عدد و رقم تفسیر کرد. ممکن است در جایی پدیده ای خاص تر و عجیب‌تر، اما با میزان وقوع کمتر باشد اما با مقوله‌های پیچیده‌تر و وسیع‌تری از علوم اجتماعی و مسائل فرهنگی و اعتقادی... ارتباط داشته باشد.

در علوم ارتباطات اجتماعی هم همین گونه است. برای تحلیل محتوا و نقد رسانه ها و بررسی تاثیرات رسانه ها گاها نمی‌توان عدد و رقم صرف، به کار برد. و یا کاربرد عدد و رقم بر کیفیت سایه می‌اندازد. مثلا اگر بگوئیم روزنامه ی ایکس در فلان مقطع زمانی ٧٠ مطلب کار کرده و هر ٧٠ مطلب آن تولیدی بوده و هیچکدام استنادی یا کپی کاری نبوده، این‌گونه جلوه می‌کند که این رسانه بسیار قوی و موفق است، اما ممکن است یک روزنامه دیگر، ۴۰ مطلب تولیدی داشته باشد و ۳۰ مطلب استنادی، اما ۴۰ تای دومی، از ۷۰ تای اولی موثر تر و با کیفیت تر باشند و بیشتر دیده شوند.

در فرهنگ به طور ویژه تر، نگاه کمی بلای جان مملکت شده است. هر سازمان فرهنگی، مذهبی، و حتی مردمی، تعداد برنامه ها، تعداد جلسات و یا تعداد تولیدات را مرتبا در قالب گزارش کارهای پر زرق و برق تحویل می‌دهد، بدون اینکه کیفیت سنجی، اثرسنجی و ارتقای محتوایی در کار باشد. وزارت ارشاد هر سال تعداد فیلم و کنسرت ها را لیست می کند، سازمان های مذهبی حاکمیتی تعداد برنامه های بعضا شعاری و نمادین شان را و حتی هیئات و مساجد، تعداد سخنرانی و حلقات فکری و مراسمات اعیاد و عزاداری شان را. 

نگاه کمی و عددی در حدود ۲۵ سال اخیر به فرهنگ، سبب شده است، روز به روز دستگاه های رسمی و حتی مردمیِ فرهنگی و مذهبی، کم اثرتر شوند و نبض تحولات فرهنگی در دست رسانه ها، خاصه رسانه های معاند دین و نظام قرار گیرد و تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی هم در جامعه سازی و فرهنگ سازی موثر تر عمل کنند(فارغ از مثبت و منفی بودن تاثیرات).

برای اصلاح و بهبود وضعیت فرهنگ و رسانه و حوزه‌های مختلف اجتماعی، نیازمند نگاه‌های کیفی، تلفیقی، برنامه ریزی های دقیق چند وجهی و و مطالعات دقیق میان رشته ای و تقویت پژوهش های به این سبک هستیم، وگرنه غرق در نگاه کمی، هر روز بیش از پیش، نبض تحولات را از دست داده و پدیده ها و آسیب‌های جدیدتری پیدا می‌شوند که مجموعه‌ها و دستگاه های رسمی دولتی و حتی مردمی از درک و تحلیل و اثرگذاری بر آن‌ها درمانده می‌شوند. 

دیدگاه کاربران

ناشناس۲۲۰۷۸۱۳۰۷:۲۴:۰۸ ۱۴۰۰/۶/۳۰
چرا فقط از 25 سال اخیر دستگاه های رسمی و حتی مردمیِ فرهنگی و مذهبی، کم اثرتر شده اند؟ آیا پیشتر،از 18-15 سال قبل از آن این رویه شروع نشده بود؟
ناشناس۲۲۰۷۸۹۶۰۹:۰۵:۵۱ ۱۴۰۰/۶/۳۰
هر كس خوبى بكارد، خشنودى درو مى كند. هر كس بدى بكارد، پشيمانی مى چيند. هر كس هر چه بكارد، همان را رو مى كند.
ناشناس۲۲۰۷۹۰۸۰۹:۱۲:۴۶ ۱۴۰۰/۶/۳۰
در اکثر کشورهای جهان، مردم هستند که فرهنگ را می سازند. در بعضی از کشورها مانند افغانستان تحت اشغال طالبان، حکومت است که نوع فرهنگ را دیکته می کند.
دراز آویز زاده۲۲۰۷۸۱۶۰۷:۲۶:۰۹ ۱۴۰۰/۶/۳۰
علوم انسانی رو به حداد بسپرید تا نجاتش بده .
ناشناس۲۲۰۷۸۹۷۰۹:۰۸:۱۹ ۱۴۰۰/۶/۳۰
+ یه ساختمون مجانی متعلق به بنیاد مستضعفان
ناشناس۲۲۰۷۹۴۳۰۹:۴۲:۳۴ ۱۴۰۰/۶/۳۰
از فتاح چه خبر ؟ رئیس بنیاد # املاک میلیاردی غصبی
ناشناس۲۲۰۷۹۷۳۱۰:۰۳:۰۴ ۱۴۰۰/۶/۳۰
معادل کراوات درازآویز زینتی است.
ناشناس۲۲۰۷۸۱۸۰۷:۲۶:۵۰ ۱۴۰۰/۶/۳۰
فرهنگ یک کشور بستگی به نوع مملکت داری اولیای امور دارد. زیرا آنها هستند که مرزها، حواشی و متن آن را تعیین می کنند.
ناشناس۲۲۰۷۹۲۹۰۹:۲۸:۳۳ ۱۴۰۰/۶/۳۰
بعد از موسیقی و ورزش، نقاشی هم در افغانستان ممنوع شد!
ناشناس۲۲۰۸۳۳۲۱۴:۲۱:۰۴ ۱۴۰۰/۶/۳۰
اگر ورزش و موسیقی و هنر نباشه پس چی باشه ؟؟ نفرمودند جایگزین چیه ؟؟
ناشناس۲۲۰۷۸۲۴۰۷:۳۳:۳۸ ۱۴۰۰/۶/۳۰
در اثر اینترنت، ماهواره و جهانی شدن، فرهنگ کشورها در 5 قاره روز به روز به یکدیگر نزدیکتر می شود. حصار کشی و بستن دروازه های تبادل اطلاعات و آشنایی نیز نمی تواند این سیر تحولی را متوقف کند.
ناشناس۲۲۰۷۸۳۸۰۷:۴۱:۰۱ ۱۴۰۰/۶/۳۰
آن فرهنگی که خود را با شرایط زمان تطبیق نداده و اصلاح نکند، با گذشت زمان تحلیل می رود.
کامنت خوان الف۲۲۰۷۹۵۰۰۹:۴۹:۵۹ ۱۴۰۰/۶/۳۰
اگر فرهنگ را دستاوردهای معنوی یک جامعه بدانیم پس به این نتیجه می‌رسیم که با بخشنامه و همایش از بالا کار کیفی صورت نمی گیرد اگرچه در حوزه آمار موفق باشیم .
ناشناس۲۲۰۷۹۶۵۰۹:۵۹:۵۳ ۱۴۰۰/۶/۳۰
مسئولین باید بپذیرند که فرهنگ و هنجار اجتماعی را نمی توان تحمیل کرد هنجار و فرهنگ را مردم اجتماع باید بپذیرند و به آن اعتقاد قلبی داشته باشند تا آنرا اجرا کنند
ناشناس۲۲۰۸۰۲۹۱۰:۴۸:۱۰ ۱۴۰۰/۶/۳۰
آقای انصاری. شما که به نظر آدم اهل کتاب و مطالعه ای هستید دیگه چرا؟! آخه واژه گاها رو از کدوم فرهنگ زبانی آوردید؟ چرا کلمات فارسی و عربی رو با هم قاطی می کنید؟
اینجی۲۲۰۸۲۸۵۱۳:۵۳:۲۱ ۱۴۰۰/۶/۳۰
ایران کشور چند قومی و چند زبانی است و تاثیر رسم الخط و زبان عربی بر ایران و خاورمیانه غیر قابل کتمان. اتفاقا اهالی دانش به تکثر و تنوع احترام قائلند!
ناشناس۲۲۰۸۰۵۹۱۱:۰۵:۵۱ ۱۴۰۰/۶/۳۰
البته سهم نهادهای فرهنگی خاص مانند صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی، و کلی بنیادها و نهادهایی که به نام فرهنگ بودجه می گیرند را نبلید فراموش کرد. خروجی این موسسات که به حیاط خلوت یک جناح سیاسی خاص بدل شده اند چیست؟
ناشناس۲۲۰۸۰۶۸۱۱:۱۱:۳۴ ۱۴۰۰/۶/۳۰
١- علوم انساني رامهم بشماريم و به آن اهميت بيشتري بدهيم ، علوم انساني در همه جا علوم انساني است ، چه در غرب اين كره خاكي چه در شرق آن ... چه در ممالك نيمكره شمالي ، چه در ممالك نيمكره جنوبي !! ... فراموش نكنيم كه علوم انساني ، بالاخره علوم انساني است !! ٢-- به فرهنگ ايراني مان اهميت بيشتري بدهيم كه فرهنگي است كهن و چند هزار ساله !! زياده جسارت است !!
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. فرآیند بازگشت مالکیت زمین به حوزه علمیه امام خمینی در حال انجام است

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. کلید تحقق شعار سال ۱۴۰۳

  9. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  10. فرامرز اصلانی درگذشت

  11. علی‌ ضیاء و افتادن در باتلاقِ ابتذال!

  12. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  13. انتقام از پوتین؟

  14. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  15. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  16. سلبریتی‌ها چگونه با اعصاب مردم بازی می‌کنند؟

  17. رئیس سازمان برنامه و بودجه: تورم را وارد کانال ۲۰ درصد می کنیم/ تلاش برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی

  18. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  19. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  23. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  24. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  25. رشد نقدینگی ۱۸ درصد کاهش یافت

آخرین عناوین