به گزارش الف، "کمال عالم" عضو ارشد "اندیشکده شورای آتلانتیک" و از چهره های نزدیک به "احمد مسعود" رهبر جنبش مقاومت افغانستان(جنبش مقاوت پنجشیر)، در گزارشی برای پایگاه خبری پراجکت سیندیکت، به وضعیت کنونی جریان مقاومتِ افغانستان در برابر حملات طالبان به ولایت پنجشیر و ضرورت حمایت جامعه بین‌المللی از احمد مسعود پرداخته است. 

کمال عالم در این رابطه می نویسد:

«در شرایطی که جامعه بین المللی افغانستان را رها می کند، جنگجویان سابق افغانستان که حضوری فعال در نبرد علیه شوروی و طالبان داشته اند، بار دیگر در پایگاه قدیمی خود در شمال افغانستان یعنی "دره پنجشیر" جمع شده اند. اگرچه برخی از شهرهای پنجشیر به دست طالبان افتاده اند، جبهه مقاومت ملی افغانستان که سابقه نبرد با شوروی و همچنینی کمک به آمریکا جهت سرنگون سازی رژیم طالبان در سال 2001 را در کارنامه خود دارد، بار دیگر رویه های مقاومتی در پیش گرفته و می خواهد در برابر قبضه کامل قدرت در افغانستان به دست گروه طالبان بایستد. 
جنبش مقاومت پنجشیر بر اساس استدلال ها و منطقی عادلانه و درست شکل گرفته و کنش ورزی می کند. این مساله در شرایطی است که بخش های مختلف افغانستان اکنون محل تجمع گروه های تروریستی مختلف شده است. بدون تردید این مساله تهدیدی جدی و خطرناک برای کل جهان است زیرا افغانستان پیشتر نیز میزبان برخی گروه های افراطی بوده که از افغانستان حرکت کرده و به مناطقی نظیر الجزایر، لیبی، سوریه و عربستان کوچ کرده اند. 

در شرایط فعلی تحرکات طالبان در افغانستان موجب جسورتر شدن برخی گروه های افراطی شده است. در این رابطه به طور خاص شاهدِ خوشحالی گروه های متحد با القاعده در شهر ادلب سوریه بوده ایم. در واقع، پیروزی طالبان از جانب برخی گروه های افراطی به مثابه اتفاقی خوشایند و روحیه بخش تلقی شده است. در این میان نکته نگران کننده این است که آن ها اکنون افغانستان را به مثابه بهشتی جدیدی برای خود در نظر می گیرند. در این رابطه به طور خاص گروه القاعده بسیار خوشحال است. نباید فراموش کرد که پیشتر "اسامه بن لادن" رهبر شبکه تروریستی القاعده، همکاری های نزدیکی با طالبان و رژیم آن ها در افغانستان داشت. 

اگرچه طالبان بر بخش های وسیعی از افغانستان در فاصله سال های 1996 تا 2001 حکومت کرد، با این حال آن ها هرگز نتوانستند مقاومت افغانستان را حذف کنند و کاملا شکست دهند. در آن زمان، در دره ناهموار و باریک پنجشیر، "اتحاد شمال" به رهبری "احمد شاه مسعود" قدرت را در دست داشت. مسعود در اواسط دهه 1980 میلادی هشدار داد که جنگجویان خارجی که به افغانستان مهاجرت می کنند، طرح های شرورانه ای را که ورای جنگیدن با سربازان شوروی هستند در ذهن دارند.

دو روز قبل از حملات تروریستی 11 سپتامبر سال 2001، مسعود در یک عملیات انتحاری که توسط عوامل القاعده و طالبان انجام شد ترور شد. در شرایط فعلی، مخالفان احمد شاه مسعود، سرزمین آبا و اجدادی وی یعنی دره پنجشیر را بار دیگر هدف حمله قرار داده اند. جایی که پسر وی "احمد" جنبش مقاومت در برابر طالبان را سازماندهی کرده است. 

من(نویسنده گزارش: کمال عالم) بیش از 10 سال است که مسعودِ جوان را می شناسم و روند رو به  رشد او را از جوانی خجالتی، به یک رهبر تمام عیار که مورد احترام مبارزان و شهروندان دره پنجشیر است مشاهده کرده ام. وی کار خود را در ابتدا با کار روی پروژه های انسان‌دوستانه در پنجشیر به عنوانِ رئیس "بنیاد مسعود" آغاز کرد. وی برای این کار در مقایسه با پیوستن به دولت افغانستان، اولویت بیشتری قائل بود. وی هیچگاه افغانستان را همچون بسیاری از سیاستمداران رده بالا و بورورکرات های افغان به مثابه قلک شخصی خود ندید. در عوض، مسعود شدیدا از پاسخگویی و برابری و انصاف در افغانستان حمایت می کرد. مسعود همچنین بر خلاف برخی رهبران افغان که شعارهای زیبا می دادند اما در امارات و اسپانیا برای خود خانه می خریدند، چهار سال اخیر را در پنجشیر زندگی کرده و سعی داشته تا پایگاه و موقعیت خود و این منطقه را ارتقا دهد. 

تمایل مسعود به ماندن و مقاومت، در میان رهبران افغان واقعا نادر و کمیاب است. برخلاف جنگ سالارانی نظیر "عبدالرشید دوستم" و "عطا محمود نور"، مسعود در برابر اوج گیری طالبان در قدرت ثابت قدم ایستاد. او پیشنهادِ دو رئیس دولت را مبنی بر اینکه وی را با هواپیماهای شخصی از افغانستان خارج کنند، قویا رد کرد. وی عملا در حال پیروی از رویه های پدرش است. کسی که هیچگاه وطن خود را حتی زمانیکه با حملات سنگین طالبان رو به رو شد رها نکرد. 

من روزهای تلخِ منتهی به سقوط افغانستان را با وی (مسعود) گذراندم. برای سه هفته، ما شاهد بودیم که ولایات افغانستان یکی پس از دیگری به دست طالبان می افتادند و وحشت سرتاسر این کشور را در بر می گرفت. با این حال علی رغم هرج و مرج و ناامنی که افغانستان را در برگرفت، مسعود مکررا تاکید کرده که سقوط دولت افغانستان به تسلیم شدنِ او ختم نخواهد شد. 

مسعود در جامعه بین المللی فردی غریبه به حساب نمی آید. وی در "مدرسه نظامی سلطنتی سندهرست بریتانیا" و سپس در "دانشگاه کینگز لندن" تحصیل کرده است. هنگامی که پدربزرگِ مادری وی از او پرسید چرا رشته "مطالعات جنگ" را علی رغمِ اینکه خودِ افغانستان می تواند برای او تجربیات میدانی نظامی فراهم کند انتخاب کرده، مسعودِ جوان پاسخ داد که او بر این رشته متمرکز شده زیرا مایل است تا نسل وی از وقوع جنگ در افغانستان جلوگیری کنند نه اینکه خود در آن غرق شوند. هر چه مسعود رشد کرد و بزرگتر شد، در عرصه بین‌المللی نیز به نحو قبال ملاحظه ای رشد کرد و توانست با سران دولت ها و روسای سازمان های اطلاعاتیِ کشورهای مختلف جهان دیدار کند. 

مسعود جوان در شرایط کنونی که با تهاجم طالبان رو به رو است، به کمک های مادی و تسلیحاتی نیاز دارد. اکنون طالبان میلیاردها دلار سلاح در اختیار دارند و مسعود نیز به مرز تاجیکستان که پدرش تا حد زیادی با استفاده از آن به تامین نیازهای جبهه مقاومت پنجشیر می پرداخت، دسترسی ندارد. با این همه ویژگی های خاص جغرافیایی دره پنجشیر حامل مزایای نظامی برای مسعودِ جوان است که هیچ استراتژیست نظامی نمی تواند آن ها را انکار کند. از طرفی، صفوف نیروهای وی نیز مدام در حال افزایش است و به طور خاص برخی مقام های امنیتی سابق افغانستان نیز در حال پیوستن به او هستند(زیرا نمی خواهند در سایه حکومت طالبان زندگی کنند).

از سویی نباید فراموش کرد که در روزهای اخیر کابل پایتخت افغانستان و برخی مناطق دیگر این کشور و حتی برخی شهرهای جهان، صحنه تظاهرات گسترده مردم افغانستان در حمایت از قیام مسعودِ جوان و دعوت وی به قیام عمومی بوده است. 

نیروهای مسعود برای دفع حملات کنونی طالبان، به خمپاره و توپ های بُرد بلند نیاز دارند تا بتوانند با سلاح های سنگینِ طالبان مقابله کنند. از طرفی با توجه به تسلط طالبان به زیرساخت های ارتباطی و اینترنتی در افغانستان، تجهیزات ارتباطی نیز به شدت مورد نیازِ مبارزان پنجشیری است. در این راستا با توجه به نزدیک بودن روزهای سرد در افغانستان و پنجشیر، شبه نظامیان مقاومت پنجشیر باید با امکانات کافی جهت مقابله با سردی هوا تجهیز شوند. اگر این کمک ها انجام نشوند، آخرین پایگاه مقاوت در برابر گروه طالبان نیز خیلی زود سقوط خواهد کرد. 

از وقتی گروه طالبان کنترل کابل پایتخت افغانستان را به دست گرفته اند، جامعه بین المللی تاکید کرده که ساختارهای حکومتی سخت گیرانه طالبان را بار دیگر نخواهد پذیرفت و در عین حال اجازه نخواهد داد که افغانستان به بهشتی برای گروه های افراطی تبدیل شود. در این مسیر، جامعه بین المللی با حمایت از مسعودِ جوان می تواند شعارهایش را در عمل محقق کند. در غیر اینصورت، امکانِ اینکه طالبان بتواند بدون هرگونه محدودیتی بار دیگر رویه های افراطی سابق خود را احیا کند و مجددا گره های همفکر خود و روابطش با آن ها را گسترش بخشد، فراوان است. این همان مساله ای است که در صورت تحقق، جامعه بین المللی از آن آسیب‌های جدی خواهد دید». 

*نویسنده: کمال عالم، وی عضو ارشد اندیشکده شورای آتلانتیک است. 
*لینک: 
https://www.project-syndicate.org/commentary/world-must-support-resistance-to-taliban-by-kamal-alam-2021-09