پایش بازار

پویایی های بازار

 
قیمت نفت خام در روزهای اخیر مجددا به کانال بالاتر از 70 دلار هر بشکه بازگشت. قیمت نفت برنت دیروز به 72.28 دلار هر بشکه برای تحویل در ماه اکتبر 2021 رسید. نرخ برابری ارزهای دیگر به دلار به ضرر دلار تقویت شد. خوش بینی در مورد به کار افتادن تمامی چرخ های تولید کارخانجات چین یکی از دلایل بالا رفتن قیمت نفت خام است. قیمت نفت خام تگزاس اینترمدییت نیز به 68.58 دلار هر بشکه رسید. براه افتادن همه بخش های فنی و تاسیساتی صنایع در خلیج مکزیکو در پس از توفان حاره ای آیدا، کم شدن اشتهای بازار بخاطر سویه دلتای کووید-19 را خنثی کرده و باعث بالا رفتن قیمت نفت تگزاس گردید.

تفسیر هفته

 
قیمت نفت خام در هفته های اخیر همچنان بیرون از کانال قبلی بعنی 70 تا 75 دلار آمده و مجدا بالار فت. به دلیل نامشخص بودن آینده قیمت نفت، خریداران به سمت بازارهای تک محموله ای هجوم آوردند. با وجود نااطمینانی نسبت به آینده، اما بازار در حالت تقاطع طلایی (Golden Cross) قرار گرفته است. بدان معنا که بازگشت سرمایه در کوتاه مدت از سرمایه گذاری بلندمدت بیشتر شده و این نشانه آن است که در آینده وضعیت بازگشت سرمایه بهتر از امروز است. در همین حال قطر نفت صادراتی خود به نام شاهین را با دو دلار تخفیف در هفته گذشته ارائه نمود تا بتواند آن را بفروشد. در لیبی شرکت نفت عربی (Arabian Gulf Oil Co.) اعلام کرد که تولید در حوزه های نفتی شرق کشور در آستانه تعطیلی است. علت آن کمبود منابع مالی برای پرداخت بدهی های این شرکت است.

 کنفرانس همکاری و مشارکت منطقه ای بغداد از صبح امروز در شهر بغداد آغاز به کار می کند. روسای جمهور فرانسه و مصر و همچنین پادشاه اردن در این اجلاس شرکت می کنند. از ایران وزیر خارجه جدید حسین امیرعبدالهیان سرپرستی تیم ایرانی را به عهده دارد. عراق بدنبال نقشی فراتر از گذشته در خاورمیانه است. در هفته گذشته کاظمی نخست وزیر عراق در ابتکاری جدید جلساتی را به نام کنفرانس گفتگوی ملی با رهبران گروهای مخالف، شورشی، و تظاهرکنندگان خیابانی عراقی در بغداد داشت.

کاظمی در نظر داشت که قبل از جلسه با دیگر رهبران کشورها، از لحاظ داخلی فضا را برای تامین امنیت و جذب سرمایه گذاری مهیا سازد. قرار است که در جلسات کنفرانس منطقه ای بحرانهای خاورمیانه و حتی بیرون از آن مورد بررسی قرار می گیرد. مسائلی مانند یمن، بحران اقتصادی لبنان، کمیابی منابع آب در این منطقه، بحران افغانستان، و روابط ایران و عربستان مطرح می شود.

در ماههای گذشته نمایندگان دو کشور ایران و عربستان در بغداد برای اولین بار در پس از 2016 با یکدیگر مذاکره کرده بودند. فرانسه و عراق میزبان این کنفرانس هستند. 

 عراق دارای منابع اثبات شده نفت خام به مقدار 145 میلیارد بشکه در انتهای سال 2020 می باشد. تولید آن در سال 2020، 4.114 میلیون بشکه در روز بصورت متوسط بوده است. این مقدار تولید میتواند 93 سال عراق را از منابع مالی بخش نفت بهره مند سازد. مصرف نفت عراق پایین و در حد 628 هزار بشکه در روز است. ظرفیت پالایشگاه های عراق حدود 900 هزار بشکه در روز است که از نیمی از این ظرفیت فعلا استفاده می شود.

منابع اثبات شده گاز عراق حدود 3.5 تریلیون متر مکعب، و تولید آن 10.5 میلیارد مترمکعب در سال است. بنابراین عراق با چنین روند مصرفی 336 سال گاز دارد. مصرف گاز در عراق متوسط در 2020، 20.8 میلیارد متر مکعب بود که کمبود گاز را از واردات از ایران جبران کرده اند. برخی از تظاهرات خیابانی در سالهای 2019 تا کنون به علت کمبود و خاموشی های برق بوده است.

در این حال بخش نفت و گاز عراق در حال بازیابی و ارتباط بیشتر با شرکت های خارجی است. راهبرد اساسی دولت عراق در بخش نفت و گاز سندی است که در دوره حسین شهرستانی در وزارت نفت عراق تدوین گردید. هدف نهایی عراق رسیدن به تولید 12 میلیون بشکه در روز نفت خام در سراسر عراق است. چنین حجم بزرگی از تولید نیازمند سرمایه گذاری وسیع در بخش های مختلف بالادستی است. عراق از همه شرکت های مطرح بین المللی برای تحقق چنین کاری دعوت به همکاری کرد.

روش کار علاوه بر استفاده از قرادادهای خدماتی (Service Contract)، اکثرا مشارکت در تولید (PSA) است. نقطه مزیت عراق آن است که علاوه بر دعوت از شرکت های بزرگ نفتی غربی، با توجه به سابقه فعالیت شرکت های موسوم به بلوک شرق در عراق، شرکت های روسی، چینی، و ویتنامی نیز در عراق فعال هستند. استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته باعث شده که ضریب بازیافت میادین در عراق به تدریج بیشتر شود. میدان نفتی رمیله از بزرگترین حوزه های نفتی کشف شده توسط بشر است. شرکت بی پی مدیریت و سهام خود را به شرکت انرژی بصره (Basra Energy Co.) منتقل کردتا بتواند ادعا کند که در مسیر تولید انرژی های پاک، کربن تولید می کند. بی پی و پتروچاینا مشترکا این شرکت را تاسیس نموده اند.

در پیرامون ایران همکاری مابین کشورها و شرکت های نفتی رو به گسترش است. شرکت نفت دولتی عراق (SOMO) یک محموله نفتی 2 میلیون بشکه ای از نوع نفت متوسط بصره برای تحویل در سپتامبر را به شرکت ملی نفت آذربایجان (SOCAR) فروخته است.

ایران میادین مشترک فراوان با همسایه های خود دارد. اما در این میان میادین مشترک نفتی بیشتر از همه با عراق و میدان مشترک گازی با قطر اهمیت دارد. میادین نفت شهر، دهلران، پایدار غرب، آذر، آزادگان، و یادآوران در غرب کارون با عراق مشترک است. دولت جدید هم زمان با شرکت در کنفرانس منطقه ای بغداد امید است که به میادین مشترک با عراق توجه نماید.