به گزارش همشهری، به‌دنبال بروز بحران در صنعت برق و افزایش خاموشی‌ها، برق شرکت‌های تولید‌کننده فولاد و سیمان از روز ۱۵تیرماه قطع شد و تولید این شرکت‌ها یا متوقف است یا صرفاً با حداقل ظرفیت و صرفاً در یک شیفت شبانه انجام می‌شود.

اگرچه قرار بود برای تداوم تولید محدود، بخشی از برق این صنایع تامین شود اما تازه‌ترین گزارش‌ها نشان می‌دهد به‌دلیل کمبود برق، قطع برق این صنایع فراتر از آنچه تصور می‌شد اتفاق افتاده است و همین موضوع روند تولید و عرضه این محصولات را در بازار با مشکل مواجه کرده و حتی منجر به افزایش قیمت سیمان و فولاد در بازار شده است.
این موضوع منجر شد تا هفته قبل مدیرعامل بورس کالا در نامه‌ای به وزارت صنعت، خواستار ارائه راهکارهایی برای حل مشکل برق صنایع فولاد و سیمان شود. به‌گفته او به‌دلیل اجرای برنامه‌های وزارت نیرو درخصوص قطع یا ایجاد محدودیت در برق مورد‌نیاز صنایع فولاد و سیمان، تولید شرکت‌های فعال در این دو صنعت به‌شدت کاهش یافته و به تبع آن عرضه فولاد و سیمان در بورس کالا به کمتر از یک‌سوم حالت عادی رسیده و این کاهش عرضه سبب بروز التهابات جدی در بازار این محصول شده است.

کاهش عرضه و رشد قیمت
آن‌طور که اطلاعات موجود نشان می‌دهد قطع برق صنایع فولاد و سیمان منجر به کاهش شدید تولید و عرضه محصولات داخلی و حتی صادراتی شده است. این موضوع همچنین منجر شد هفته قبل یکی از عجیب‌ترین هفته‌ها برای عرضه محصولات فولادی در بورس کالا رقم بخورد و عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا به یک‌سوم برسد.

در مبادلات هفته قبل فقط 845تن تیرآهن و میلگرد کلاف در بورس کالا معامله شد و محصولاتی مانند شمش، اسلب، ورق و مقاطع طویل فولادی نیز در بورس کالا عرضه نشد. شرکت ذوب‌آهن اصفهان تنها شرکتی بود که هفته قبل برخی از محصولاتش به‌صورت محدود در بورس کالا عرضه شد. عرضه سیمان هم در بورس کالا با همین شرایط مواجه بود.

در نتیجه این کاهش عرضه، قیمت این دو محصول نیز در بازار افزایش یافته و طبق آخرین اطلاعات قیمت فولاد دست‌کم 10درصد و سیمان حتی تا 60درصد افزایش یافته است.

محمدحسن آصفری، نماینده اراک در مجلس درباره افزایش قیمت سیمان می‌گوید: از روزی که قطعی برق در کشور شایع شد، قیمت سیمان از کیسه‌ای ۱۵هزار تومان به ۷۰هزار تومان افزایش یافت و قیمت فولاد نیز به چند برابر افزایش پیدا کرد. برخی اطلاعات نشان می‌دهد قیمت سیمان در بازار حتی به 100هزار تومان هم رسیده است.

عطاالله معروفخانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان می‌گوید: قیمت محصولات فولادی در بازار داخل بیش از ۱۰درصد افزایش یافته و اگر به همین منوال پیش برویم اثرات جبران‌ناپذیری بر بازار عرضه و تقاضا خواهد گذاشت. به‌گفته او افزایش قیمت محصولات صنایع پایین‌دستی مانند خودرو و ساختمان نیز دور از انتظار نیست.

احمد اشتیاقی، یک کارشناس بازار سرمایه هم با بیان اینکه معضل قطع برق یکی از مهم‌ترین دلایل گرانی قیمت سیمان و فولاد است می‌گوید: قطع برق کارخانه‌های سیمان و فولاد منجر به کاهش تولید و عرضه شد؛ بنابراین به‌دلیل کمبود ایجاد شده و به‌دلیل اینکه در بازار مصرف، نیاز متقاضیان سیمان برآورده نمی‌شود، قاعدتا افزایش قیمت طبیعی است. به‌گفته او درصورتی که برق قطع نمی‌شد قطعا نرخ سیمان و فولاد در محدوده قیمت‌های قبلی مصوب، کشف قیمت می‌شد. رضا جمارانیان، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی صنعت سیمان هم در این‌باره می‌گوید: بهتر بود خاموشی برق شرکت‌های سیمانی به‌طور دوره‌ای و نوبتی انجام می‌شد تا کل تولیدات این محصول با مشکل مواجه نشود، زیرا در صورت ادامه قطعی برق طی هفته‌های آینده به‌طور قطع شاهد افزایش قیمت این محصول خواهیم بود.

اثر قطع برق بر تولید‌کننده‌های سیمان
آن‌طور که تحلیلگران می‌گویند قطع برق صرف‌نظر از اثراتی که بر قیمت سیمان و فولاد بر بازار داشته منجر به کاهش درآمد شرکت‌های تولید‌کننده این محصول نیز شده است.برخی برآورد‌ها نشان می‌دهد اثر قطع برق در صنایع فولاد و سیمان گاه روزانه تا چندصد میلیارد تومان است.

امیر تقی خان تجریشی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی درباره اثر قطع برق صنعت سیمان می‌گوید: ظرفیت تولید کشور ۸۵میلیون تن است که اختلال در تولید هریک از کارخانه‌ها می‌تواند مشکل‌زا باشد و بر روند تولید و عرضه تأثیر بگذارد.

عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان هم درباره تأثیر قطع برق بر صنعت سیمان می‌گوید: قطعی برق تاکنون تأثیر بسیار زیاد و شدیدی بر تولید کارخانه‌های سیمان گذاشته و روند فعالیت آنها را با کندی همراه کرده است. تأثیرگذاری این اتفاق به حدی زیاد بوده است که نمی‌توان آمار دقیقی از میزان کاهش تولید کارخانه‌های سیمان ارائه کرد.

او توضیح می‌دهد: میزان برقی که قرار شده به کارخانه‌های سیمان اختصاص داده شود حدود ١٠درصد دیماند آنهاست که این میزان فقط در حد استفاده از وسایل روشنایی، گرمایشی و سرمایشی کارخانه‌هاست.
شیخان با بیان اینکه اگر قرار باشد این وضعیت تا پایان تابستان ادامه داشته باشد تنش بسیار بدی در بازار این کالا ایجاد می‌شود، ادامه می‌دهد: در کنار ضرر و زیان‌هایی که شامل حال تولیدکننده‌ها می‌شود مصرف‌کننده هم به سختی می‌تواند سیمان از بازار خریداری کند زیرا با این وضعیت بازار با کمبود سیمان مواجه می‌شود.

دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با تأکید بر اینکه تنش توقف تولید و کمبود کالا در بازار ادامه‌دار خواهد بود، تأکید می‌کند: حتی اگر هم‌اکنون برق کارخانه‌ها وصل شود حدود ٤٥روز طول می‌کشد تا التهابات ایجاد شده در این بازار کاهش پیدا کند.

اثر قطع برق بر صنعت فولاد
اثر قطع برق بر صنعت فولاد حتی بیش از آثار قطع برق بر صنعت سیمان است. اطلاعات موجود نشان می‌دهد ایران ازجمله کشورهایی است که به‌دلیل دریافت گاز و برق ارزان، به سمت احداث کوره‌های الکتریکی در صنایع فولادسازی رفته و ۸۰درصد فولاد را از طریق کوره‌های الکتریکی تولید می‌کند. این به‌معنای آن است که قطع برق هزینه‌های زیادی را به تولیدکننده‌های فولاد تحمیل می‌کند. برخی برآورد‌ها نشان می‌دهد که قطع برق روزانه بین 100تا 200میلیارد تومان برای صنعت فولاد هزینه دارد.

شهباز حسن‌پور‌بیگلری، نماینده سیرجان در مجلس درباره اثر قطع برق بر صنعت فولاد می‌گوید: گزارش‌هایی که دارم به‌صورت شفاف و زنده نشان می‌دهد که ۱۹۱میلیارد تومان خسارت به بخش فولادی و صنعتی کشور از بابت قطعی برق وارد شده است. عطاالله معروفخانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان نیز می‌گوید: برای فولاد هرمزگان خسارت مالی ناشی از قطع ناگهانی برق بیش از ۲۰۰میلیارد تومان و جمع خسارات این شرکت پس از یک هفته خاموشی بیش از ۴۳۸میلیارد تومان است که در صورت ادامه روند جاری تا روز‌های آینده این خسارت به بیش از 700میلیارد تومان خواهد رسید.

سیدرضا شهرستانی، عضو هیأت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز با بیان اینکه قطع برق در فعالیت کل زنجیره فولاد تأثیرگذار بوده است می‌گوید: در کل میزان تولید در صنعت فولاد به‌صورت ماهانه حدود ۲.۵میلیون تن است که عددی کمتر از ۱۰۰هزار تن در روز می‌شود، اکنون با قطع برق این میزان کاهش یافته و منجر به کاهش درآمد شرکت‌های تولید‌کننده فولاد و افزایش قیمت در بازار می‌شود.

اما اثر قطع برق صرفا بر بازار داخلی نیست و گزارش‌های موجود نشان می‌دهد قطع برق منجر به کاهش حجم صادرات فولاد ایران شده است. یک فولادساز بزرگ ایرانی در این‌باره به متال بولتن گفته است: ما که پیش از این روزانه ۱۰هزار تن فولاد تولید می‌کردیم هم‌اکنون با محدودیت‌های مصرف برق، روزانه فقط ۱۰۰۰تا ۲۰۰۰تن فولاد تولید می‌کنیم و سفارشات جدید را  نمی‌پذیریم. به‌گفته او تولید‌کننده‌های فولاد هم‌اکنون فقط سفارشاتی را که از قبل برای تولید اسلب دریافت کرده‌اند تامین می‌کنند.