انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا هم‌زمان با انتخابات ریاست جمهوری در بیست و هشتم خردادماه برگزار می‌شود. در روزهای اخیر بعد از اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌های داوطلبان شوراهای اسلامی در برخی شهرهای بزرگ، اعتراضاتی نسبت به نتیجه این فرایند از جانب اصلاح‌طلبان صورت گرفته است.

روزنامه همشهری روز پنج‌شنبه 9 اردیبهشت‌ماه در گزارشی از رد صلاحیت گسترده داوطلبان اصلاح‌طلب در انتخابات شوراها از سوی هیئت‌های نظارت خبر داده بود. مطابق این گزارش از 12 عضو فعلی شورای پنجم تهران که داوطلب حضور در انتخابات ششمین دوره شوراها بودند، تنها 2 نفر احراز صلاحیت شده‌اند که محمد علیخانی و مجید فراهانی می‌باشند. بر این اساس محمدجواد حق‌شناس، افشین حبیب‌زاده، محمد سالاری، زهرا صدراعظم نوری، زهرا نژاد بهرام، الهام فخاری، بشیر نظری، آرش حسینی میلانی، علی اعطا و سید محمود میرلوحی اعضای فعلی شورای شهر تهران هستند که رد صلاحیت شده‌اند.

بر اساس قانون، داوطلبان رد صلاحیت شوراهای شهر از روز پنجشنبه 9 اردیبهشت‌ماه تا روز یکشنبه دوازدهم برای شکایت و اعتراض به بررسی صلاحیت‌ها فرصت داشته‌اند.

محسن هاشمی، روز یکشنبه 12 اردیبهشت‌ماه در جلسه شورای شهر تهران در نطق پیش از دستور خود با اشاره به نتایج تائید صلاحیت نامزدهای انتخابات شوراها گفت: در تهران و تعداد زیادی از شهرها شاهد بودیم رد صلاحیت کاندیداهایی اتفاق افتاد که توسط هیئت اجرایی تائید شده بودند.

رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: فرض را بر این می‌گذارم که در شوراها نظارت استصوابی نداریم. با توجه به اینکه نظارت در انتخابات شورا بر عهده مجلس است از رئیس مجلس انتظار داریم تا با پیگیری موضوع نسبت به رسیدگی اعتراض کاندیداها توجه ویژه داشته باشند تا تأمین حق عمومی جامعه برای برگزاری یک انتخابات با تکثر نگاه‌ها و سلایق و مشارکت مطلوب در انتخابات فراهم شود.

محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای شهر تهران که نامش در فهرست رد صلاحیت شدگان است، دراین‌باره می‌گوید: هرچند این تصمیم به ما ابلاغ نشده و از طریق خبرهای غیررسمی متوجه شدیم، اما به نظر نمی‌رسد این خبرها غیرموثق باشد. حق‌شناس می‌گوید: این اقدامات نشان از رویکرد حذفی دارد؛ وقتی 10 نفر از 12 ثبت‌نام کننده رد صلاحیت می‌شوند در کنار جوانانی که عمدتاً از جناح اصلاحات بوده‌اند، این پیام را می‌دهد که ردصلاحیت‌کنندگان اساساً با مقوله انتخابات آزاد و رویکرد افزایش مشارکت، آشنایی و قرابتی ندارند.

محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران که یکی دیگر از رد شدگان از سوی هیئت نظارت شهرستان تهران است می‌گوید: چاره‌ای جز اعتراض نداریم، البته نمی‌دانم این اعتراض‌ها فایده‌ای دارد یا نه، نتیجه از پیش تعیین‌شده است. عضو شورای شهر تهران اضافه می‌کند: اگر دوره ما تمام‌شده چرا رد صلاحیت می‌کنند؟ آن‌ها خبردارند که مردم خانه‌نشین شده و مشارکت نخواهند کرد، چرا باز رد صلاحیت می‌کنند؟ آن‌ها می‌خواهند در میدان بی‌رقیب با مشارکت حداقلی به سرکار بیایند.

محمود صادقی، عضو جبهه اصلاحات ایران نیز در گفت‌وگو با ایمنا دراین‌باره اظهار کرد: متأسفانه اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات شورای اسلامی شهر به‌صورت گسترده رد صلاحیت شده‌اند و استنادات این رد صلاحیت‌ها ناموجه است. صادقی در ادامه افزود: به برخی از چهره‌های متخصص اصلاح‌طلب به استناد برخی از موارد قانون تهمت فسق و فجور زده‌شده است، بر همین اساس نیاز است مجموعه اصلاح‌طلبان نسبت به این رد صلاحیت‌های گسترده واکنش مناسبی داشته باشند.

البته ماجرای رد صلاحیت اعضای شوراهای شهر صرفاً به شهر تهران برنمی‌گردد. به‌عنوان‌مثال رحمت‌الله فیروزی، عضو هیئت عالی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی استان اصفهان هم از رد صلاحیت  11 عضو فعلی شورای شهر اصفهان خبر داده است. به گفته وی صلاحیت 11 نفر از اعضای فعلی شورای شهر اصفهان در هیئت‌های نظارت شهرستان رد شده است، اما پرونده این افراد در هیئت عالی نظارت بر انتخابات استان بررسی مجدد خواهد شد.

ابراهیم صبوری، رئیس جبهه اصلاحات فارس نیز با انتقاد از آنچه عملکرد هیئت‌های اجرایی و نظارت شهرستان و رد گسترده اصلاح‌طلبان در شیراز و برخی شهرهای استان نامید، گفت: در شهر شیراز، هشت عضو اصلاح‌طلب شورای پنجم برای حضور در انتخابات شورای ششم ثبت‌نام کردند که صلاحیت هفت نفر را رد کرده‌اند.

با این توضیحات لازم است هیئت مرکزی نظارت گزارش دقیقی درباره اعتراضات رخ‌داده دراین‌باره برای روشن شدن افکار عمومی ارائه نماید. فراموش نشود اگر واقعاً هیئت‌های نظارت بر این عقیده می‌باشند که بر مبنای مدارک و شواهد متقن اظهارنظر کرده‌اند می‌باید درباره چنین ادعاهایی در اسرع وقت با سند و مدرک پاسخ دهند؛ چراکه چنین صحبت‌هایی می‌تواند به مشارکت حداکثری مردم در انتخابات 28 خردادماه خلل وارد نماید.

لازم است به یادآوری است مطابق قانون شوراها 5 نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با رأی صحن برای عضویت در هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات تعیین می‌شوند که سه نفر آن‌ها از کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها و دو نفر دیگر از کمیسیون اصل نود با معرفی به صحن و رأی نمایندگان به‌عنوان هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات تعیین می‌شدند. همچنین هیئت‌های نظارت در استان‌های کشور نیز متشکل از نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌باشند.

در این دوره از رقابت‌ها، سید نظام‌الدین موسوی، مصطفی آقامیرسلیم، محسن پیرهادی، محمدصالح جوکار و حمیدرضا کاظمی به‌عنوان اعضای هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی از طرف صحن علنی مجلس برگزیده‌شده‌اند.