حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی با روزنامه ایران در باب انتخابات گفت‌وگو کرده است. بخش‌های مهم این گفت‌وگو در ادامه از نظرتان می‌گذرد.
مسئله اصلی در انتخابات اقتصاد است
- از هر طرف نگاه کنیم مجموع نیروها و بازیگران مؤثر در این انتخابات، چه در مقام رأی دهنده، چه در مقام گروه‌های سیاسی، چه در مقام خود نامزدها و حتی من می‌خواهم بگویم چه در مقام کسانی که این انتخابات را قبول ندارند و با آن مخالفت می‌کنند و می‌گویند نباید رأی داد، مسأله اقتصاد دارند؛ یعنی می‌گویند با این وضعیت اقتصادی جامعه و این معیشت مردم چه باید کرد؟
- از منتهی‌الیه نیروهای حزب‌اللهی و اصولگرا گرفته تا آن سر اپوزیسیون خارج‌نشین کشور اگر سر یک مسأله توافق باشد این است که اوضاع اقتصاد خوب نیست و باید برای آن کاری کرد. الان در فضای ایران هیچ کسی نیست که این گزاره را رد کند؛ بنابراین من معتقدم ما مسأله اقتصاد را به شکل بسیار پررنگ‌تری نسبت به قبل در این انتخابات خواهیم داشت و چیزی که بر سر آن بحث خواهد شد این دو سؤال است. یکی اینکه چطور می‌شود این فشار اقتصادی به کشور و مردم را کم کرد؟ دوم اینکه این وضعیت ناشی از چیست؟
- الان جامعه در یک طرف این ماجرا نشسته و می‌خواهد درباره این دو موضوع از مجموع گروه‌ها و چهره‌های حاضر در انتخابات پاسخ بگیرد و آن طرف هم سیاسیون بر سر این رقابت خواهند کرد که کدام یک می‌توانند بهترین پاسخ را به این سؤالات بدهند. من بعید می‌دانم الان کسی باشد که ارزیابی و برداشتی متفاوت از این، از فضای انتخابات داشته باشد. اختلاف در قدم بعدی است که قرار است به این مسأله پاسخ داده شود، ریشه‌یابی صورت بگیرد و مقصریابی شود.
اصلاح‌طلبان مشکلات اقتصادی را به سیاست خارجی گره خواهند زد
یک طرف اصلاح‌طلبان و تا حدودی اعتدالیون معتقدند که گره‌های سیاست خارجی، عدم توسعه سیاسی در داخل و به تبع آن نحیف شدن بدنه کارشناسی کشور در فرایند تصمیم‌گیری‌ها و تعدد مراکز تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی برای کشور و این دست چیزها زمینه اصلی و عامل وضعیت موجود است. آن طرف اصولگرایان و مخالفان دولت خواهند گفت که بی‌تدبیری داخلی، نگاه به خارج، عدم اولویت عدالت با تعریفی که دارند و نبود اهتمام داخلی زمینه این مشکلات است.
- به نظر من وجه ممیزه این انتخابات آن است که تقریباً از انتخابات خرداد 76 تا انتخابات 96، بخش عمده مسائلی که به‌عنوان شعارهای محوری و مسائل محوری در انتخابات‌ها مطرح بود، در این دوره یکجا مطرح شود.
جامعه دنبال شعار جدید است
- جامعه دنبال شعار نو و جدید است اما هنوز آن را پیدا نکرده. معنای این هم یعنی ابهام در آینده. من نمی‌گویم در این فضا حرف جدید نمی‌توان زد اما پیدا کردن این حرف جدید و شعار جدید خیلی سخت است.
- واقعاً من خودم هیچ ایده‌ای درباره اینکه ترکیب کاندیداها چه هستند، ندارم. این ترکیب می‌تواند طوری باشد که فقط یک نامزد جدی حضور داشته باشد و در آن شرایط مشخص است که این درگیری سیاسی و تبلیغاتی را نخواهیم داشت. بنابراین باید منتظر تعیین تکلیف این بخش از ماجرا باشیم. اما اگر در یک حالت فرضی که محتمل هم هست، به‌سمت فضایی برویم که بخواهیم یک مشارکت هیجانی برای انتخابات به دست بیاوریم، من شخصاً قدری نگران تبعات آن هستم. یعنی مشارکت هیجانی نیازمند دادن پاسخ متناسب است که در این مورد واقعاً تردید وجود دارد. یعنی شاید با این ترتیب مشارکت در مقطع انتخابات بالا برود اما مشکلات آن پس از انتخابات خواهد بود.
- اگر فرض بگیریم همه طیف‌ها نامزد داشته باشند، گروه‌های سیاسی معدل گفتمانی و شعارهای دو دهه اخیر خود را به صحنه خواهند آورد و ناظر به بحث‌های اقتصادی از آن استفاده خواهند کرد. یعنی هم از عدالت و مدیریت جهادی خواهیم شنید و هم از تنش‌زدایی خارجی و حتی لزوم توجه جدی‌تر به مردمسالاری و دموکراسی.
- البته این دوره همه چیز بر عهده نامزدها نیست و فضای مجازی نقش بسیار زیادی به هواداران اینها خواهد داد که باید به آن هم توجه شود. در ادوار اخیر هر چه جلوتر آمدیم این موضوع پررنگ‌تر شده و این دفعه جدی‌تر خواهد بود. این دو بخش در صورتی که یک صف‌کشی جدی از نظر نامزد داشتن تمام جریان‌های داخل چارچوب جمهوری اسلامی را تجربه کنیم، همدیگر را تقویت خواهند کرد و احتمال دارد این تقویت کردن همدیگر به شکل تشدید هیجان باشد. یعنی نامزدی از طرفدارانش برای این هیجان نیرو بگیرد یا هوادار از نامزدش این نیرو را دریافت کند.
- همه چیز بستگی به اینکه چه کسانی ترکیب نامزدها را تشکیل دهند، دارد و این که تا آن روز چه تحولاتی رخ دهد. مثلاً شاید اگر در برجام گشایشی رخ دهد قطعاً در شکل و جنس فضا تأثیر خیلی زیادی خواهد داشت یا اتفاقاتی از این دست.