باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: قانون رسیدگی به دارایی مقامات، مسئولان و کارگزاران جمهوری اسلامی ایران نهم آبان ماه سال ۱۳۹۴ به تصویب رسید، قانونی که برای افزایش اعتماد عمومی مردم به مسئولان و ارتقای سلامت اداری تصویب شد.

اما برای اجرایی شدن بهتر این قانون رئیس قوه قضاییه خرداد ماه سال گذشته آیین نامه اجرایی قانون رسیدگی به دارایی مقامات، مسئولان و کارگزاران را صادر کرد.

بر اساس این آیین‌نامه هر یک از مسئولان نظام اعم از روسای سه قوه، نمایندگان مجلس، وزرای دولت و به طور کلی تمام مسئولان امر باید اموالی را که در دوران تصدی خود به دست آورده‌اند، در این سامانه ثبت کنند.

بر اساس این آیین نامه فهرست دارایی مقامات مسئول اعم از داخل یا خارج کشور باید شامل موارد ذیل باشد.

دارایی مسئولان خارج از کشور باید ثبت شود

مطابق با این آیین نامه تمامی اموال غیر منقول، با ذکر مشخصات پلاک ثبتی و یا با هر شناسه دیگر و در صورتی که ثبت نشده باشد، با هر مشخصه‌ای که به سهولت قابل شناسایی است، همچنین حقوق دارای ارزش مالی از قبیل امتیاز مالی، حق انتفاع، بهره برداری و نظایر آن، مطالبات و دیون اعم از حال یا وعده دار، سرمایه گذاری، اوراق بهادار از قبیل اوراق مشارکت و سهام اعم از بی نام یا با نام، با قید نوع، میزان و مرجع صدور، موجودی حساب‌های بانکی، مؤسسات مالی و اعتباری و صندوق‌ها اعم از دولتی یا غیردولتی و یا قرض الحسنه و نظایر آن با ذکر شماره حساب و هرگونه منابع درآمدی مستمر باید در سامانه ثبت شود.

در صورتی که دارایی مقامات مسئول در خارج از کشور باشد، مشخصات کشور و منطقه مربوطه و قید سایر مشخصات دارایی به نحوی که به سهولت قابل شناسایی باشد.

به گفته غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه این سامانه در راستای وعده ریاست قوه قضاییه در جهت عملیاتی و اجرایی کردن سازو‌کار اجرای قانون نحوه رسیدگی به اموال و دارایی‌های مقامات و مسئولان است.

در آیین نامه آن پیش بینی شده سامانه ثبت اموال و دارایی‌های مقامات و مسئولان از سوی مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه بارگذاری و آماده ثبت اطلاعات و اموال مشمولان قانون شود.

سخنگوی قوه قضاییه با بیان اینکه فرآیند جامع این سامانه در چهار گام تعریف شده است، گفت: گزارش گام اول این سامانه که امکان ثبت نام و درج اموال و دارایی‌های افراد را شامل می‌شود، این اقدام بخشی از اجرای قانون و از جمله وعده‌های عملی شده ریاست قوه قضاییه و در زمره موضوعات مطروحه و مصوبات جلسات شورای عالی قوه قضاییه بود.

ثبت اموال و دارایی مسئولان بدون نیاز به ثنا

حالا با گذشت یک سال از رونمایی این سامانه رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه می‌گوید که تعداد بسیار زیادی از مسئولان کشور در این سامانه ثبت نام کرده‌اند.

عیسی زارع پور رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، با اشاره به سامانه رسیدگی به دارایی مقامات، مسئولان و کارگزاران اظهار کرد: براساس قانون دارایی و رسیدگی به اموال مسئولان جمهوری اسلامی ایران همه کسانی که مشمول ماده ۱ و ۳ قانون و آیین نامه اجرایی هستند باید اموال خود را در سامانه قوه قضاییه ثبت کنند.

وی ادامه داد: تقریباً پارسال همین موقع این سامانه رونمایی شد و تاکنون نزدیک به ۵ هزار نفر از مسئولان در این سامانه ثبت نام کرده‌اند. 

زارع پور گفت: البته بیش از نیمی از افرادی که ثبت نام کرده‌اند از خود قوه قضاییه هستند که این اقدامی بسیار تحسین برانگیز است و تمام همکارانی که مشمول این آیین‌نامه بودند، تلاش می‌کنند و بخش قابل توجهی از آن‌ها اموال خود را در سامانه ثبت کرده‌اند.

رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در پاسخ به این سوال که طی ۸ ماه گذشته چه اقدامات تحولی برای این سامانه در قوه قضاییه انجام شده است؟ گفت: یکی از اقدامات ما این بود که برای ثبت نام نیاز به ثنا نباشد.

وی ادامه داد: یکی از موانعی که در گذشته مسئولان با آن درگیر بودند و به همان دلیل کمتر به سمت ثبت اموال می‌آمدند همین نیاز به ثبت نام در ثنا بود، اما به تازگی سامانه‌ای تحت عنوان سامانه مشمول یابی اموال راه‌اندازی کرده‌ایم و در اختیار دستگاه‌های اجرایی قرار داده‌ایم.

دستگاه‌ها مکلف به ثبت اموال کارمندان خود هستند

زارع پور بیان کرد: ما گفته‌ایم هر کسی که مشمول این آیین‌نامه است، اطلاعاتش باید در سامانه ثبت شود و به محض ثبت اطلاعات پیامکی به او مبنی بر اینکه مشمول شده ارسال می‌شود و او به کمک این پیامک می‌تواند بدون نیاز به سامانه ثنا اموال خود را ثبت کند.

رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با بیان اینکه این سامانه حدود یک ماه و نیم است که راه اندازی شده و معاون اول قوه قضاییه تاکنون با تمام وزارتخانه‌ها مکاتبه داشته است، گفت: پیرو مکاتبه معاون اول مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه هم نامه نگاری‌ها را انجام داد و سامانه را معرفی کرد.

زارع پور گفت: دستگاه‌ها مکلف شده‌اند که اطلاعات مشمولان را وارد سامانه کنند، زیرا این دستگاه‌ها هستند که می‌دانند چه کسی مسئول است، به همین دلیل خود دستگاه‌ها باید موضوع را پیگیری کنند.

وی تصریح کرد: امیدواریم که با همکاری تمام دستگاه‌ها تا پایان سال بخش زیادی از مشمولان این قانون در سامانه، اموال خود را ثبت کنند.

رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در پاسخ به این سوال که آیا روسای سه قوه اموال خود را در سامانه ثبت کرده‌اند یا خیر؟ گفت: در حال حاضر دقیقا نمی‌دانم آیا روسای سه قوه ثبت کرده‌اند یا خیر و آن‌ها موظف به ثبت اموال خود هستند.

زارع پور ادامه داد: در هر دوره‌ای این سامانه باید تجدید شود، برای مثال نمایندگان مجلس اگر در دوره قبل اموال خود را ثبت کرده‌اند، در این دوره هم مجدداً باید اموال خود را در سامانه ثبت کنند، یعنی به طور کلی هر مسئول باید در ابتدا و انتهای دوره مسئولیتش اموال خود را ثبت کند و ان‌شاءالله ظرف دو هفته آینده این موضوع در مجلس کلید خواهد خورد.

این سامانه یکی از مهمترین محورهایی بود که رئیس دستگاه قضا از ابتدای دوره تحول قوه قضاییه به آن تأکید داشته و حالا با گذشت یک سال روی ریل خود قرار گرفته است و مابقی مسئولان هم باید اموال خود را در  سامانه ثبت کنند.