ولی‌الله سیف، رئیس کل سابق بانک مرکزی با بازار نیوز گفتگویی انجام داده است که مهمترین بخش‌های آن در ادامه آمده است.
- مهمترین دلایل نوسان نرخ ارز شرایط خاص بین المللی، فشار‌های تحریم و ناترازی‌های بودجه‌ای و نظام بانکی است که منجر به افزایش رشد نقدینگی و شتاب آن شده و بلافاصله هم تبدیل به تورم می‌شود و فشار آن نیز عمدتا بر طبقات و اقشار ضعیف و کم‌بنیه جامعه وارد می‌شود.
- با هدف کنترل بازار و شرایط ملتهب موجود، اقداماتی هم می‌تواند انجام گیرد که تا حدودی موجب کاهش نوسانات و التهابات ماه‌های اخیر شود.
- اولا باید با اتخاذ تدابیر مناسب، رشد نقدینگی تا جایی که ممکن است تحت کنترل قرار گیرد.
- به نظر من بانک مرکزی زمان مناسبی را برای شروع عملیات بازار باز انتخاب نکرد. در شرایطی که دولت نیاز شدیدی به منابع دارد و در بازار‌های مختلف، شاهد التهابات هستیم، شروع این کار منطقی نبود. طبیعتا این اقدام موجب افزایش سرعت رشد نقدینگی و تورم می‌شود.
- در حال حاضر بازار‌های غیر رسمی به شدت فعال هستند که یکی از نمونه‌های آن بازار معاملات فردایی است. باید به هر نحو ممکن، این بازار‌ها تحت کنترل قرار گیرند. این گونه فعالیت‌ها نرخ‌های غیر واقعی را به بازار دیکته می‌کنند و تقریبا هیچ کنترلی هم روی آن‌ها وجود ندارد.
- فضای مجازی به شدت فعال است و لحظه به لحظه از این بازار‌ها به اقصاد کشور اعلام نرخ‌هایی می‌شود که نرخ واقعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ لذا کنترل این بازار‌ها از هر طریق ممکن بسیار مهم است و باید یکی از اولویت‌های جدی باشد.
- در اواخر سال ۹۶ ما با همین پدیده مواجه بودیم. زمانی که بانک مرکزی تلاش کرد آن را کنترل کند، تا حدودی جلوی افزایش نرخ ارز گرفته شد، ولی بعد از اینکه مجددا رها شد، دیدیم سیر صعودی قیمت ارز شروع شد. این‌ها دائما التهابات بیشتری را به بازار تزریق می‌کنند.
- بورس اوراق بهادار ما با حمایت‌ها و تشویق‌هایی که به عمل آمده، رشد کرده است. درست است که کاهش محسوسی را در دو سه ماه گذشته داشتیم، ولی آنچه مشخص است این است که این بازار، مستقل از بازار ارز نیست و بازار‌های مختلف، خصوصا این دو بازار با هم ارتباط دارند.
- اخیرا بانک مرکزی اعلام کرد، طی دوسال، یک میلیارد دلار ارز از بازار خریداری کرده و آن را به عنوان یک دستاورد مثبت تلقی کرد. یکی از وظایف بانک مرکزی تنظیم بازار ارز است و با سیاست حضور در بازار به عنوان خریدار یا فروشنده، نسبت به نرخ، علامت می‌دهد. اگر بانک مرکزی در بازار خریدار ارز باشد به این معنی است که نرخ موجود در بازار، با نرخ هدف بانک مرکزی فاصله دارد و باید افزایش یابد.
- در شرایط حاضر که بانک مرکزی در صدد کاهش نرخ ارز و جلوگیری از افزایش آن است این موضوع، می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد. این سیاست اگر مقطعی بوده، دیگر نباید انجام شود و اگر در شرف انجام است باید متوقف شود.
- این صحبت به این معنا نیست که بانک مرکزی نباید در تخصیص منابع ارزی برای تامین نیاز‌های اساسی کشور نسبت به اولویت‌ها بی تفاوت باشد. این امر راهکارهای خودش را دارد و می‌تواند با استفاده از آن‌ها نسبت به تخصیص بهینه منابع ارزی اقدام نماید.
- بانک مرکزی از ابتدا با مصوبه مربوط به دلار ۴۲۰۰ تومانی موافق نبود و در شرایط حاضر نیز مصلحت نیست ادامه پیدا کند و فکر می‌کنم باید حتما قطع شود و به جای آن، می‌توان ازمحل منابع ریالی حاصله یارانه مناسبی برای کاهش قیمت کالای وارداتی مورد نظر پس از ورود کالا تخصیص داد و یا یارانه‌ای برای اقشار و طبقات اجتماعی هدف در نظر گرفت.
- با اتخاذ سیاست مناسب پولی، تدابیر خاص و همزمان رعایت انضباط مورد نیاز در بازار‌های مختلف می‌توان این شرایط را تا حدودی کنترل کرد و بازار نباید به دلیل شرایطی مانند تحریم و... رها شود.
