آرتروز عارضهای شایع است که سبب ایجاد درد در مفاصل میشود و امکان دارد در هر سنی ایجاد شود. به کمک طب فیزیکی، کنترل درد آرتروز امکانپذیر میباشد. بسیاری از افراد مبتلا به درد مزمن آرتروز تصور میکنند که تنها گزینه تسکین درد استفاده از داروهای مُسکن میباشد. با این حال متخصصین طب فیزیکی استفاده از تمارین ورزشی مخصوص را جهت کاهش التهاب، افزایش قابل حرکتی و تسکین درد ناشی از آرتروز توصیه میکنند.
علت ایجاد درد در اثر آرتروز
آرتروز باعث ایجاد ورم و درد در یک یا چندین مفصل در بدن میشود. شایعترین علائم ناشی از آرتروز خشکی و درد مفصل میباشند و امکان دارد این علائم با افزایش سن تشدید شوند. آرتروز دارای انواع مختلفی میباشد. یکی از انواع آرتروز، عارضه آرتریت روماتوئید نام دارد. در بیماری آرتروز غضروفی که در قسمت انتهای استخوان در مفصل قرار دارد، تخریب میشود و منجر به ایجاد درد و خشکی مفصل میشود. آرتریت روماتوئید یک عارضه مزمن است که باعث میشود تا دستگاه ایمنی بدن به مفاصل مختلف حمله کرده و با گذشت زمان سبب تخریب مفاصل میشود.
شایعترین علائم آرتروز کمر، شانه و زانو
در بیشتر افراد، درد مفصل شایعترین نشانه آرتروز محسوب میشود. ولی بسته به نوع آرتروز، امکان دارد علائم مختلفی ایجاد شوند. این علائم عبارتند از:
-
ورم
-
قرمزی
-
خشکی مفصل
-
کاهش دامنه حرکتی
-
درد مزمن
دلایل ایجاد آرتروز کمر، شانه و زانو
آرتروز دارای انواع مختلفی میباشد و تنها یک عامل باعث بروز این عارضه نمیشود. ولی وجود برخی از عوامل، احتمال ایجاد آرتروز را در قسمت کمر، شانه و زانو افزایش میدهند. این عوامل عبارتند از:
سابقه خانوادگی
برخی از انواع آرتروز میتوانند در اثر عوامل ژنتیکی در افراد خانواده ایجاد شوند. در صورتی که والدین و یا خواهر و برادر شخص مورد نظر به یک نوع خاص آرتروز مبتلا باشند، احتمال ایجاد این عارضه در این شخص نیز افزایش پیدا میکند.
سن
با بالا رفتن سن، احتمال ایجاد بیماری آرتروز و نقرس افزایش پیدا میکند.
جنسیت
زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آرتروز قرار دارند. از طرف دیگر، احتمال ایجاد بیماری نقرس در مردان بیشتر است.
اضافه وزن
در صورت وجود اضافه وزن، فشار وارد بر مفاصل افزایش پیدا میکند. افراد چاق بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به آرتروز در زانو، لگن و ستون فقرات میباشند.
وجود سابقه آسیبدیدگی
در صورت وجود سابقه آسیبدیدگی مفصل، احتمال بروز آرتروز در همان قسمت از بدن افزایش پیدا میکند.
طب فیزیکی برای درمان آرتروز کمر، شانه و زانو
در صورت وجود درد مداوم مفصل، بایستی به متخصص طب فیزیکی مراجعه شود. در طب فیزیکی برنامه درمانی مطابق با نیازهای هر بیمار به طور جداگانه طرحریزی میشود. بهترین راه جهت اطمینان از تناسب برنامه درمانی با وضعیت جسمانی هر بیمار، مراجعه و مشورت با متخصص طب فیزیکی است.
طب فیزیکی یکی از بهترین گزینههای درمانی جهت درمان آرتروز شانه، کمر و زانو محسوب میشود. با وجود این که بسیاری از افراد تصور میکنند که طب فیزیکی پس از آسیبدیدگی یا پس از عارضههای خطرناک مانند حمله قلبی یا سکته مغزی مورد استفاده قرار میگیرد، بهکارگیری طب فیزیکی در تسکین درد آرتروز شانه، کمر و زانو نیز بسیار مؤثر است و این روش درمانی از جانب متخصص طب فیزیکی توصیه میشود.
متخصص طب فیزیکی به چهار روش به تسکین درد ناشی از آرتروز کمک میکند:
-
طب فیزیکی سبب بهبود دامنه حرکتی میشود. استفاده از روش طب فیزیکی به افزایش دامنه حرکتی و بهبود عملکرد مفاصل کمک میکند.
-
متخصص طب فیزیکی در ابتدا علت بروز درد را تشخیص میدهد. در برخی از مواقع، امکان دارد درد ناشی از آرتروز توسط عوامل محیطی ایجاد شود. متخصص طب فیزیکی قادر است که این عوامل را تشخیص دهد و به بیمار در جهت تغییر این عوامل محیطی کمک میکند.
-
طب فیزیکی سبب تقویت عضلات شده و درنتیجه در محافظت از مفاصل مؤثر است. ضعف در عضلات میتواند باعث وارد آمدن فشار بیش از حد بر مفاصل شده و در نهایت سبب بروز درد در زمان انجام فعالیتهای روزمره شود.
-
طب فیزیکی با استفاده از روشهای مختلفی در کاهش درد مؤثر است. بسیاری از متخصصین طب فیزیکی از گزینههای درمانی مانند سرما/ گرما درمانی، ماساژ و درمان دستی جهت تسکین درد ناشی از آرتروز کمر، شانه و زانو استفاده میکنند.
تمارین ورزشی جهت تسکین درد آرتروز
در صورت وجود درد ناشی از آرتروز شانه، کمر و زانو، متخصص طب فیزیکی استفاده از تمارین ورزشی مختلفی به منظور تسکین درد و علائم دیگر آرتروز مانند خشکی مفصل را توصیه میکند. برخی از این تمارین ورزشی مورد استفاده در طب فیزیک عبارتند از:
-
حرکات کششی – حرکات کششی به بهبود انعطافپذیری، افزایش دامنه حرکتی و کاهش خشکی ناشی از آرتروز کمک میکنند.
-
پیادهروی – پیادهروی روش بسیار موثری در جهت حفظ سلامت مفاصل محسوب میشود. این روش همچنین در بهبود حالات روحی و کمک به آمادگی جسمانی در افراد مؤثر است.
-
انجام تمرینات ورزش در آب – انجام ورزشهای طب فیزیکی در آب روش بسیار مفیدی برای تسکین درد مفاصل ناشی از آرتروز میباشد.
-
تمارین ورزشی مخصوص دست – آرتروز به مرور زمان میتواند سبب ایجاد محدودیت در استفاده از دستها بشود. خم کردن مچ دست در جهات بالا و پایین، خم کردن آهسته انگشتان دست و باز کردن انگشتها به صورت مکرر به میزان قابل توجهی سبب افزایش قابلیت حرکتی و تسکین درد مزمن ناشی از آرتروز میشود.