تا اطلاع ثانوی، هدف اصلی هر اقدامی از جانب دولت ترامپ انتخاباتی است ولی به فراتر از انتخابات نوامبر هم باید نگریست.
تحریم های جدید، بخشی از یک جعبه ابزار بزرگ تر برای وادار کردن ایران به مذاکره، قبل از انتخابات ۱۳ آبان است.
ترامپ، سوق دادن ایران به سمت مذاکره را یک برگ برنده بزرگ برای خود می داند و برغم خط و نشان هایی که می کشد، جایگزینی برای آن ندارد.
مشخصا تحریم ثانویه باقی مانده بانک های ایران، مکملی است برای پیشنهادهای مذاکراتی پشت پرده، که پی در پی به ایران می رسد. دولت ترامپ دارد می گوید یا این پیشنهادها را بپذیرید یا فشار مرز ندارد.
از حیث محاسباتی اما نکته اساسی این است که پذیرش مذاکره، به معنای تایید سیاست فشار و ‘هدیه کردن یک نتیجه’ به آن خواهد بود. در ایران، این مسئله که ‘مذاکره سودی ندارد’، به همان میزان مهم است که درک کنیم ‘طرفی برای مذاکره وجود ندارد’.
هیچ کس راست نمی گوید. هدف پنهان اروپا نگهداشتن ایران در خوف و رجا و مهار آن تا بعد از انتخابات امریکا و بعد ملحق شدن به دولت بعدی امریکاست (حتی اگر ترامپ برنده باشد)، دموکرات ها در فکرند چطور بازگشت به برجام را گروگان بگیرند تا ایران امتیازهای فراهسته ای بدهد؛ اسراییل، تیم ترامپ و اعراب هم پیمان تل آویو هم به مذاکره به عنوان ‘شتابدهنده براندازی’ نگاه می کنند.
کسی برای معامله، و چیزی برای بده بستان وجود ندارد. حتی در ایران هم طرفداران مذاکره باور ندارند پای میز بتوان چیزی را حل کرد.
در ظاهر می گویند باید زمان خرید اما به واقع در اندیشه احیای کالبد بی جان برجام و تقویت تقاضای سازش در انتخابات ۱۴۰۰ هستند.
خلاصه اینکه هدف اصلی تحریم و فشار، همچنان امید به آغاز مذاکره از جانب ایران است و تا وقتی امید دشمن به مذاکره قطع نشود، تحریم و فشار، ‘توجیه’ خواهد داشت.
بارها گفته ام و دوباره تکرار می کنم: نان تحریم در تنور مذاکره پخته می شود.
*کارشناس مسائل استراتژیک
