به گزارش الف٬ روز گذشته شیخ «صباح الاحمد الجابر الصباح» امیر کویت پس از گذراندن یک مرحله بیماری سخت در سن ۹۱ سالگی درگذشت.

سیاست‌های وی اغلب در راستای ثبات و کاهش تنش‌های منطقه‌ای بود. او بارها تجاوزات مستمر عربستان به خاک یمن را محکوم و نیز بر لزوم حمایت از مسئله فلسطین تاکید می‌کرد.

در حالی که در سال 2017 شورای همکاری خلیج فارس پس از یک بحران جدی و به دنبال چالش بوجود آمده بین کشورهای عربستان، امارات متحده عربی و بحرین با قطر و قطع روابط این کشورها با دوحه در آستانه فروپاشی قرار گرفته بود،  شیخ «صباح الاحمد جابر الصباح» وارد عمل شد و طرح  آتش بس را روی میز گذاشت و اعلام کرد که تمام تلاش خود را برای جلوگیری از درگیری نظامی بین طرفین انجام خواهد داد.

به رغم عدم موفقیت امیر متوفی کویت برای میانجیگری بین قطر و کشورهای تحریم کننده ، کویت تاکنون همراه با عمان به عنوان کشوری بی‌طرف باقی مانده است و برای حل اختلاف‌ها به تلاش خود ادامه می‌دهد.

خاندان الصباح در کویت همواره روش میانه‌ای را در تعامل با خارج در پیش گرفته و  شیخ صباح الاحمد که از سال ۲۰۰۶ امیر کویت بود خط مشی سیاست خارجی این کشور را متمایز از سایر کشورهای حوزه خلیج فارس ترسیم کرد. نظام کویت در مقایسه با کشورهای همسایه آن همچون عربستان و بحرین و امارات نظامی دموکراتیک بوده و برخلاف این کشورها مردم و فعالان از آزادی بیان قابل توجهی برخوردارند.

کویت همچنین در میان کشورهای حوزه خلیج فارس نخستین کشوری بود که در سال ۱۹۶۲ اقدام به ایجاد پارلمان کرد.

نگاهی به زندگی نامه و سوابق سیاسی امیر جدید کویت

 شیخ «نواف الاحمد الجابر الصباح»  84 ساله ولیعهد کویت است. پیش از این و در پی وخامت حال امیر این کشور بخشی از اختیارات وی به ولیعهد واگذار شده بود.

روز گذشته شورای وزیران کویت در پی درگذشت شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح، «شیخ نواف الاحمد» را به عنوان امیر جدید این کشور معرفی کرد. نواف الاحمد ششمین فرزند «شیخ احمد الجابر الصباح » دهمین  امیر کویت و از فوریه 2006 ولیعهد کویت است. نواف قبل از تصدی ولیعهدی در طول دوران سیاسی خود چندین سمت وزیری از جمله وزارت کشور، دفاع و امور اجتماعی و معاونت نخست وزیری را برعهده داشته است.

وی متولد ژوئن سال 1937 میلادی است و حدود 84 سال سن دارد و تاکنون چندین عمل جراحی در داخل و خارج از کشور بر روی او انجام شده است.

اکنون افکار عمومی منتظر اعلام مواضع کویت در قبال امور منطقه و جهان تحت حاکمیت نواف الاحمد الصباح هستند و اینکه آیا او همانند امیر فقید کویت همان روند میانه را در سیاست خارجی پیش گرفته و در درگیری‌ها مداخله نخواهد کرد یا نه.

سیاست کلی کویت پس از درگذشت شیخ صباح

در همین راستا تحلیلگران معتقدند که سیاست خارجی کویت در طول دهه‌های مختلف همچنان پایدار بوده است که دلیل ادامه این سیاست تکیه بر یک سری اصول و مبانی ثابت است که در برابر فشارهای مختلف مقاومت کرد. مهم‌ترین اصلی که موجب موفقیت سیاست‌های کویت در دوره‌های مختلف شده٬ تکیه بر اصل بی‌طرفی و عدم فرقه‌گرایی و تعصبات قومی و قبیله‌ای بوده است.

 به اعتقاد کارشناسان این استراتژی کویت در سیاست خارجی تنها منحصر به شخص خاصی نبوده و  در وهله اول بیانگر مواضع افکار عمومی کویت و دوم رویکردهای حاکمیتی آن است.

در همین زمینه «محجوب الزویری» مدیر مرکز مطالعات خلیج فارس در قطر اظهار داشت که سیاست خارجی کویت همچنان ثابت باقی خواهد ماند و با گذشت زمان این موضوع روشن می‌شود.

شواهد نشان می‌دهد که ولیعهد کویت از ایجاد هرگونه تغییر ریشه‌ای در سیاست خارجی این کشور پرهیز خواهد کرد. البته در فضای ملتهب منطقه و خلیج فارس نمی‌توان به راحتی درباره مواضع آینده کشورها در این منطقه قضاوت کرد؛ اما از آنجایی که معمولا نام کویت در این درگیری‌ها شنیده نمی‌شود و هیچگاه مداخله‌گری در سیاست‌های آن نبوده می‌توان پیش‌بینی کرد که کویت چه روندی را در پیش خواهد گرفت.

 بنابراین حتی اگر قرار باشد تغییری در سیاست‌های خارجی کویت به وجود بیاید نیز یک زمان طولانی می‌طلبد و بعد از این زمان نیز مبانی و اصول این کشور در این زمینه تغییر نخواهد کرد.

علاوه بر آن همانطور که اشاره کردیم کویت دارای یک نظام پارلمانی است که این نظام همانطور که نقش مهمی در تصمیم‌گیری های این کشور دارد٬ در روند سیاست خارجی آن نیز تاثیرگذار خواهد بود.

سرنوشت میانجیگری کویت در بحران خلیج فارس

گفتیم که کویت در دوره امیر فقید این کشور نقش مهمی در میانجی‌گری میان طرف های عامل بحران خلیج فارس داشته است٬ اما آیا این روند بعد از به قدرت رسید شیخ نواف هم ادامه خواهد یافت؟

شاخص‌های اولیه نشان می‌دهد همانطور که سیاست‌های دیپلماسی عمان با تغییر حاکم آن دچار تغییر نشد٬ درباره کویت هم همین اتفاق تکرار شود؛ به ویژه اینکه امیر جدید کویت از سال ۲۰۰۶ در کنار امیر متوفی این کشور بر امور نظارت داشته و از همه پرونده‌های خارجی و داخلی آن آگاه بود.

موضع کویت در قبال عادی‌سازی با اسرائیل بعد از درگذشت امیر آن

اما درباره موضع کویت در قبال عادی‌سازی با رژیم اشغالگر صهیونیستی پس از درگذشت امیر آن٬ چند روز قبل «صباح خالد الحمد الصباح» نخست وزیر کویت در پاسخ به اظهارات «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا درباره قصد کویت برای عادی‌سازی روابط با صهیونیست‌ها تاکید کرد که کشورش همچنان حامی و پایبند به مسئله فلسطین بوده و  حتی در غیاب شیخ صباح ( در آن زمان بیمار بود) هرگز هیچ‌گونه عادی‌سازی با اشغالگران را نمی‌پذیرد.

به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که پس از درگذشت شیخ صباح دست کم در این بازه زمانی و شرایط کنونی خط مشی سیاست خارجی کویت بر همان منوال قبل بوده و تغییر موثری در آن حاصل نخواهد شد.