به گزارش الف روز گذشته همه نگاه‌ها به دمشق٬ پایتخت سوریه بود؛ جایی که یک هیئت بلندپایه روسی با ریاست «یوری بوریسوف»معاون نخست‌وزیر و «میخائیل بوگدانف» معاون وزیر خارجه این کشور وارد فرودگاه بین‌المللی دمشق شد.
طبق اطلاعات موجود هدف از انجام این سفر تقویت همکاری‌های دوجانبه به ویژه در زمینه اقتصادی و سیاسی است.
از آنجایی که روسیه همواره از نظر نظامی و سیاسی حامی نظام «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه بوده٬ قرار است پرونده‌های داخلی دمشق و نیز چگونگی مدیریت آنها به اضافه راهکارهای مقابله با «قانون قیصر» و پرونده تحریم‌های آمریکا ضد نظام سوریه نیز مورد بررسی قرار بگیرد.
این سفر هیئت روسی به دمشق بیشتر جنبه اقتصادی و سیاسی دارد؛ زیرا موسکو تحریم‌های یکجانبه ضد ملت سوریه را رد کرده و با شرکای بین‌المللی خود در صدد لغو یا کاهش این تحریم‌ها از خلال کمک‌ها و توافق‌نامه‌هایی است که با طرف سوری امضا می‌کند.
در این سفر «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه نیز پس از ۸ سال به دنبال نشست‌هایی که با «گیر پدرسون» فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه درباره موضع مسکو در خصوص مذاکرات کمیته قانون اساسی سوریه درژنو داشت٬ نیز حضور دارد. همچنین مسائل همکاری‌های دوجانبه، روند سیاسی و مبارزه با تروریسم و نیز اوضاع شرق فرات در دستورکار سفر لاوروف قرار دارد.
سفر هیئت روسی به دمشق٬ در زمانی که آمریکا در صدد افزایش فشارها و تحریم‌های خود ضد این کشور است٬ حامل یک پیام مهم می‌باشد مبنی بر اینکه مسکو برای حمایت اقتصادی از هم‌پیمان سوری خود برنامه گسترده‌ای دارد. بشار اسد نیز پس از دیدار با لاوروف اعلام کرد که در بسیاری از پرونده ها، پیشرفت در دستیابی به راه حلی مورد قبول حاصل شده و سوریه به موفقیت سرمایه گذاری‌های روسیه علاقه‌مند است.
دکتر «مهند الضاهر» استاد جامعه‌شناسی سیاسی در این خصوص اظهار داشت که به نظر می‌رسد سفر لاوروف به سوریه اولا برای سوری‌ها بسیار روحیه‌بخش بوده و در وهله دوم به منظور تحت فشار قراردادن طرف‌های درگیر در پرونده سوریه به ویژه ترکیه است تا به یک راه حل سیاسی که مورد رضایت همه باشد برسند و احتمالا این اتفاق هم خواهد افتاد.
دکتر الضاهر معتقد است که این سفر هیئت روسی به منطقه تنها منحصر به پرونده سوریه نیست و به نوعی درباره پرونده لیبی نیز به ترکیه هشدار می‌دهد. همچنین موضوع لبنان همانگونه که در کانون توجه چین و آمریکاست٬ از اولویت‌های روسیه نیز هست. از سوی دیگر همه این پرونده‌ها به گونه‌ای در تلاقی با یکدیگرند و مسکو تاکید دارد که آرامش و ثبات در سوریه به نفع همه است.
این استاد جامعه‌شناسی سیاسی همچنین از تمایل روسیه برای ایجاد یک راه‌حل در خصوص پرونده کردها نیز صحبت کرد.
«رشید الحورانی» کارشناس سیاسی نیز معتقد است که سفر وزیر خارجه روسیه به دمشق در چارچوب تاکید بر حمایت نظامی و سیاسی روسیه از دولت بشار است که طبق گزارش‌های رسانه‌ای روسیه٬ طرف روسی و سوری علاوه بر جنبه‌های سیاسی و اقتصادی در زمینه همکاری‌های نظامی میدانی نیز گفتگو می‌کنند.
الحورانی گفت که سفر هیئت مسکو به دمشق علاوه بر جنبه اقتصادی به ويژه در زمینه گسترش سرمایه‌گذاری‌های روسیه در منطقه «ساحل سوریه»٬ به موضوع حضور مستشاران نظامی ایران در سوریه نیز مربوط می‌شود٬ بنابراین بعید نیست که بعد از پایان سفر هیئت روسی٬ شاهد حضور هیئت ایرانی در دمشق باشیم؛ چرا که روسیه و ایران در کنار یکدیگر حامی دولت سوریه هستند.
دلایل اهمیت سفر هیئت روسی به دمشق برای سوریه
به گفته کارشناسان سیاسی سفر هیئت روسی به دمشق در این بازه زمانی از چند جنبه برای سوریه حائز اهمیت است. «بدر ملا رشید» کارشناس سیاسی مرکز مطالعاتی عمران معتقد است یکی از دلایل اهمیت این سفر برای طرف سوری٬ به شخصیت شخص لاوروف و نقش محوری وی در سیاست خارجه روسیه به طور کلی و درباره پرونده سوریه به شکل ویژه٬ برمی‌گردد.
ملا رشید افزود که طبیعتا سرگئی لاوروف به عنوان وزیر خارجه روسیه پرونده‌های خارجی از جمله سوریه را اداره می‌کند و علاوه بر ان از جانب «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه اختیار تام دارد؛ به طوری که توافق‌های متعدد با طرف‌های تاثیرگذار در پرونده سوریه را آماده کرده و پوتین حرف آخر آنها را می‌زند.
سرگئی لاوروف یک دیپلمات بسیار باهوش است که با استفاده از اهرم‌های دیپلماسی می‌تواند همه طرف‌های موثر در بحران سوریه و در راس آنها ترکیه را تحت فشار قرار دهد و از سوی دیگر با نشستن بر سر میز مذاکره به یک راه حل سیاسی برسد؛ به طوری که حاکمیت و وحدت دولت سوریه در معرض خطر قرار نگیرد.
از جمله سایر عواملی که موجب اهمیت سفر مقامات مسکو برای دمشق می‌شود٬ تحولات مربوط به پرونده سوریه از جمله نشست های کمیته قانون اساسی این کشور در ژنو و تعهداتی که روسیه در قبال دولت سوریه به ویژه در پرونده بازداشت‌شدگان و آزادی آنها به اضافه بازگشت امن آوارگان و مهاجران٬ دارد. وضعیت این پرونده ها نشان می دهد که جامعه بین‌المللی کاهش فشارها بر دولت سوریه را پذیرفته و پس از آن پرونده بازسازی این کشور مورد بررسی قرار می گیرد.
کارشناس سیاسی مذکور همچنین به اهمیت حمایت غیر رسمی روسیه در امضای توافق میان «مجلس دموکراتیک سوریه» با «حزب اراده خلق سوریه» و دیدار دو طرف با لاوروف که به نوبه خود سند امضا شده را تحویل پدرسون داد اشاره کرد. لاوروف همچنین بر آمادگی روسیه برای ادامه کمک به پیشبرد مذاکرات سازنده بین سوری به منظور بازسازی این کشور و تحکیم حق حاکمیت، یکپارچگی و تمامیت ارضی آن و ایجاد شرایط برای همزیستی همه گروه های قومی و مذهبی سوریه در صلح و آرامش تاکید کرده بود.
طبق گفته‌های این کارشناس سیاسی٬ جدیدترین پرونده‌ای که طرف روسی در این سفر مورد بررسی قرار می‌دهد٬ بحث تنش‌های شرق مدیترانه است که به معنای افزایش حضور مسکو در لاذقیه و طرطوس برای مدیریت پرونده گاز در کنار پرونده لیبی است.
بنابراین سفر هیئت مسکو به دمشق در زمینه پرونده‌های داخلی سوریه و چگونگی مدیریت آنها چه در ادلب و سایر مناطق تحت سیطره ترکیه و چه مناطق خودمختار که شاهد درگیری‌های داخلی و منطقه‌ای هستند در کنار پرونده‌های مربوط به حضور روسیه در سوریه و سازوکار افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در آن اهمیت بالایی دارد.
با توجه به اینکه استراتژی اصلی سوریه در سیاست خارجی محافظت از امنیت ملی خود از یک‌سو و بازگرداندن تاثیر قانون بین‌المللی و عدم تجاوز به حاکمیت کشورها از سوی دیگر است٬ نتایج این سفر طی روزهای آینده در تحقق اهداف استراتژیک آن مشخص می‌شود. اگر این اهداف مسکو در سوریه تحقق یابد٬ بازتاب مثبتی بر جایگاه سوریه در عرصه جهانی و محافظت از مرزهای آن در قبال تجاوزات نیروهای بین‌المللی و در راس آنها آمریکایی‌ها خواهد داشت.
