مهر نوشت: ۳ شهریور سال جاری زنگنه در نشست خبری که پس از نامه برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مبنی بر بررسی عملکرد وزارت نفت در دوران این کهنه وزیر در راستای حمایت از عملکرد خود در زمینه پالایشگاه سازی به طراحی فراگیر پالایشی سیراف اشاره کرد و با بیان اینکه طراحی این مجموعه نیز کار ما بوده است، گفت: اگر ما به پالایشگاه‌سازی اعتقاد نداشتیم چطور ۳۶۰ هزار بشکه میعانات گازی برای پالایشگاه‌های سیراف اختصاص دادیم؟

این اظهارنظر زنگنه در حالی است که به گفته کارشناسان طرح پالایشی سیراف با برنامه تولید نفتا یک طرح شکست خورده تمام عیار است. طرحی که یکی از شاگردان وزیر نفت روی میز وی قرار داد. وزیر نفت که در تمامی ادوار وزارت خود در صنعت نفت، کلنگ هیچ پالایشگاهی را زمین نزده، تلاش دارد تا «تخصیص مجوز خوراک» را به عنوان ریل گذاری و طراحی و توسعه صنعت پالایشی در کارنامه خود بگنجاند. حال آنکه طرح سیراف با تولید محصول نهایی نفتا، نه تنها توجیه اقتصادی ندارد بلکه در حقیقت دور باطل در زمینه جلوگیری از خام فروشی است.

وزیر نفت: نفتا، محصول نهایی سیراف!

شهریور سال گذشته وزیر نفت از ساماندهی طرح مجموعه پالایشگاه‌های سیراف خبر داد. به گفته وزیر بررسی‌هایی به منظور چگونگی تأمین سرمایه گذاری این طرح انجام شده و در همین راستا جلسه‌ای نیز با رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد. در این نشست که ۲۷ شهریور سال گذشته به میزبانی بانک مرکزی برگزار شد، وزیر نفت گفت: کاری که هم‌اکنون این وزارتخانه در حال پیگیری است، بحث مربوط به طرح‌های پالایشی سیراف است. این پروژه با ظرفیت ۳۶۰ هزار بشکه در روز نیازمند حدود ۲۲ هزار میلیارد تومان سرمایه است که ۶۵ درصد از هزینه‌های مورد نیاز طرح‌ها به صورت ارزی است. تکمیل این پروژه‌ها حدود ۳ سال زمان می‌برد و زمان شروع بهره‌برداری آن در صورت تأمین به موقع ارز و ریال نیمه دوم سال ۱۴۰۱ برآورد شده است.

به گفته وزیر نفت، محصول نهایی این پروژه نفتا خواهد بود. محصولی که به عقیده متخصصین حوزه در زمره محصولات خام قرار می‌گیرد و به نوعی خام فروشی است. به عبارتی دیگر میعانات گازی را که محصولی با ارزش اما خام به شمار می‌رود با سرمایه گذاری ٢٢ هزار میلیارد تومانی به محصول خام دیگری تبدیل خواهیم کرد که بعنوان ماده اولیه در بسیاری از صنایع استفاده می‌شود.

حمایت شاگرد زنگنه از طرح خود / علت اقتصادی نبودن خوراک نفتا پتروشیمی در ایران

۲۳ شهریور ماه سال ۹۸ علیرضا صادق آبادی، معاون وزیر نفت در خصوص برنامه ریزی‌های آینده در زمینه پتروپالایشگاه‌ها گفت: هم اکنون ساخت مجتمع پالایشگاهی سیراف در دستور وزارت نفت قرار دارد که این مجتمع پالایشگاهی می‌تواند نزدیک به ۱۰ میلیون تن نفتا تولید کند که خوراک زنجیره بزرگی از واحدهای پتروشیمی بر پایه خوراک نفتا را تأمین می‌کند.

این اظهارنظر وزیر نفت در حالی مطرح می‌شود که پتروشیمی‌های انگشت شماری در کشور خوراک نفتا استفاده می‌کنند و نیاز آنها حدود ۳ میلیون تن است. از سویی دیگر برای احداث یک پتروشیمی با خوراک نفتا حدود ۱.۵ میلیارد دلار سرمایه مورد نیاز است که رقم بالایی است. این نکته را باید در نظر بگیریم که ایران کشوری است که خوراک اتان در آن از اقتصاد جذاب‌تری برای پتروشیمی‌ها برخوردار است چرا که روی این خوراک از یارانه استفاده می‌کنند و مزیت ایران نیز در تأمین خوراک گازی است نه مایع؛ به طور عمومی نیز کشورهایی سمت خوراک نفتا می‌روند که گاز اتان برای آنها گران است، کشورهایی نظیر کره جنوبی و سایر کشورهای اروپایی کشورهایی هستند که خوراک گازی چندانی در اختیار ندارند و عموماً پتروشیمی‌های خوراک مایع دارند.

وزیر نفت درحالی محصول نهایی مجموعه سیراف را نفتا اعلام کرده است که به عقیده بسیاری از کارشناسان بهتر است بجای تولید نفتا در این مجموعه به تولید بنزین با اکتان بالا بپردازیم؛ با توجه به اینکه ایران تنها تولیدکننده خودکفای بنزین باکیفیت در منطقه است، می‌توان بازار صادراتی مطلوبی را برای آن پیش بینی کرد. از سویی دیگر تحریم پذیری کمتر و ارزش افزوده بیشتری خواهد داشت.

جذابیت بیشتر بنزین بجای نفتا

بی میلی مسئولان و سرمایه گذاران به تولید نفتا درحالی مطرح می‌شود که وزیر نفت در حاشیه سیزدهمین همایش بین المللی صنعت پتروشیمی نوع محصول تولیدی سیراف را نفتای شیرین عنوان کرد. اما به نظر می‌رسد سرمایه گذاران تصمیم دیگری برای تولید محصول دارند. گفتنی است در اجرای طرح سیراف، ٩ شرکت (هشت شرکت به عنوان مالک پالایشگاه‌ها و یک شرکت به عنوان هماهنگ‌کننده) حضور دارند که به طور میانگین برای ساخت هر یک از هشت پالایشگاه کوچک میعانات گازی پارس جنوبی به حدود ٣٠٠ میلیون دلار سرمایه نیاز است.

بر اساس طراحی ۸ پالایشگاه ۶۰ هزار بشکه‌ای سیراف، بیش از نیمی از محصولات این پالایشگاه‌ها به نفتا تبدیل می‌شود که این محصول به دلیل قیمت پایین‌تر نسبت به محصولات با ارزش تری مانند بنزین و محصولات پتروشیمی و همچنین مازاد عرضه در جهان، ریسک بزرگی برای سرمایه گذاران محسوب می‌شود.

الفین یکی از هفت ماده اصلی صنعت پتروشیمی است که نیمی از محصولات پایه محصولات پتروشیمی را تولید می‌کند ولی نفتا فرآورده خامی است که باید در پتروشیمی‌ها مورد استفاده قرار گیرد.