«گفتگو با مردگان»

نویسندگان: برگزیدگان جایزه اُ. هنری

ترجمه: زهرا سلیمی

ناشر: نیستان؛ چاپ اول 1399

264 صفحه، 55000 تومان

*****

پیش از آنکه آغاز کنم به ارائه مطالبی در باب کتابم تمایل دارم از فرصت پیش آمده استفاده کرده و برای تنویر اذهان خوانندگان و آگاهی از شیوه پدید آمدن آثاری بسیار همچون اثری که توسط اینجانب ترجمه شده سخنی در جهت تعریف ترجمه و چگونگی و چیستایی آن داشته باشم: اگر ترجمه را به صورت برگردان نوشته یا گفته‌ای از یک زبان به عنوان زبان مبداء به زبان دیگر یا همان زبان مقصد تعریف کنیم، مطلوب ترین نوع این برگردان زمانی تحقق می یابد که تاثیر آن نوشته یا گفته در خواننده یا شنونده زبان مبدا به همان میزان و کیفیت در خواننده یا شنوده زبان مقصد نیز باشد. به عبارت ساده تر ترجمه عبارت است از برگردان متنی از زبان مبدا بدون کوچکترین افزایش یا کاهش در صورت و معنی به زبان مقصد.

این تعریف گرچه دقیق است، اما تنها جنبه نظری و آکادمیک دارد و نه جنبه عملی و کاربردی؛ زیرا هیچ پیامی را نمی توان بدون تغییر در صورت و محتوا از زبانی به زبان دیگر منتقل کرد. این موضوع به ساختارهای متفاوت زبان ها باز می گردد. همان موضوعی که تحت مبحث زبان شناسی با عنوان تحلیل مقابله‌ای مطرح شده. بر اساس همین قضیه هر زبان از واژگان خاص خود استفاده می کند. هر یک از این واژه ها معنی یا معانی ویژه خود را داراست؛ هم نشینی واژه ها در هر زبان تابع قواعد خاصی است و در نهایت جملاتی که در هر زبان تولید می شود، می تواند معنی یا معانی ویژه ای برای خود داشته باشد که در نتیجه انتقال هر یک از این جملات بدون دست کاری توسط برگرداننده یا همان مترجم، حذف برخی از ویژگی ها یا اضافه کردن ویژگی ها دیگر، امکان پذیر نمی‌نماید. این تعریف را در ابتدای مطالبم مطرح کردم تا ذهن خوانندگان را به این موضوع معطوف کنم که نباید هیچ گاه هم انتظار عدم تغییر صورت و محتوای زبان مبدا را داشته باشند و هم دلپذیر و خوانا بودن ترجمه را. سالهاست که به امر ترجمه مشغولم و در حیطه فعالیت خود هماره سعی کرده ام با کم ترین تغییر در محتوای متن مبداء بیشترین تاثیر را در خوانندگان متن مقصد ایجاد کنم. اما گاهی میزان تغییر قابل پیش بینی نیست و به طور کلی اجتناب ناپذیر است.

کتاب پیش رو با عنوان " گفت‌وگو با مردگان" سومین اثر چاپ شده بنده در حوزه ادبیات است و مطمئنا خوانندگان با سابفه آثار برنده جایزه اُ هنری، با ویژگی ها و چند و چون داستان ها آشنایی کامل دارند. بر خلاف عنوان کتاب که برگرفته از یکی از داستان های جالب و جذاب کتاب می باشد, محتوا و موضوع کتاب و داستان اصلا ترسناک نیست. قصد ندارم با تعریف کردن  ماجرا لطف مواجه شدن با اتفاق های هیجان انگیز اما دراماتیک کتاب را از خوانندگان مشتاق بگیرم. تنها به ذکر این موضوع بسنده می کنم که این کتاب شامل داستان هایی است که هر کدام از جهان بینی متفاوت اما دلنشین نویسندگان برجسته جهان , تاثیر گرفته و در نهایت به رشته تحریر درآمده اند. داستان هایی که  در کنار هم به مانند زندگی های کاملا متفاوت روی کرات عجیب و غریب داخل یک کهکشان عظیم و بی انتهاست. شاید جالب باشد که بدانیم نویسندگانی که به قلم هنرمندانه خویش به نگاشتن داستان های کوتاه موجود در این کتاب پرداخته اند هر کدام از فرهنگی متفاوت پا به عرصه نویسندگی گذاشته و تلاش کرده اند تا خواننده را به  آن سوی مرزهای خیال برده، از حصار ذهن برهانند و به پای قصه گویی‌هایشان بنشانند.

دریغ است در دوره ای که کتاب نخواندن فضیلت شده و آگاهی نداشتن امری عادی، تلاش خستگی ناپذیر نویسندگان که اگرچه مورد کم لطفی دنیای مدرن قرار گرفته اند، نامشان شنیده نشود و حرفشان خوانده نشود. به عنوان مترجم رسالت اصلی خود را زنده نگه داشتن چراغ داستان خوانی می دانم و در تلاشم تا صدای نویسندگان دیگر نقاط جهان را به هم زبان هایم در این سر دنیا برسانم. در ادامه کمی از کتابم می گویم تا شوقتان را چند برابر کنم برای خواندنش. در " گفت و گو با مردگان" در زمانه "دوازدهمین تابستان" از "راه زیرزمینی"، "خیلی خفن طور" توسط "تریومف سبزرنگ"وارد "مزرعه ماسه سنگی " می شوید. در آنجا همان طور که از دیدن "قیافه های کشمشی" "هیپی ها، سرخ پوست ها و بوفالوها" تعحب کرده اید شما را به "چشن پاو واو" فرا می خوانند. بر خلاف انتظارتان در این جشن خبری از رقص و پایکوبی نیست و شما مجبورید کنار ساحل و در جوار "دست، جام، گوش ماهی" به استخراج آب و نفت" از میان "خاکستر" بنشینید.  کلماتی که نظرتان را جلب کرد عناوین داستان های کتاب " گفت و گو با مردگان" هستند که هر کدام به شکل خاص و ویژه شما را به مهمانی پدیده های شگفت انگیز می برند تا از طریق  خیال پردازی که بی شک موهبت بی بدیل کتاب خوانی است، کامتان را شیرین کنند. مثلا در "آب و نفت" شما شاهد تلاش های دختری معمولی اما امیدوار در جهت ساختن آینده‌ای خواهید بود که می‌خواهد به تنهایی برای خودش بسازد. در "از راه زیر زمینی" خودتان را در قالب فردی می‌بینید که گوشه‌ای نشسته و فارغ از اتفاق های اطراف سعی می کند تنها از طریق دقت کردن به صورت افراد، گذشته و آینده شان را حدس بزند. یک ماجراجویی جذاب و نفس‌گیر. خاکستر حکایت از مرگی دارد که بعد از اتفاق افتادنش چه عشق ها که رو نمی شود و چه تظاهرها که عیان. دختری سعی می‌کند منطقی با مرگ مادر برخورد کند و یادش نرود که مادر قبل از مرگش به چه چیزی راضی بود و چه می خواست. زنی که به نظر می آید گرچه صاحب همسر و فرزند است اما ناکام از دنیا می رود و در نهایت "تریومف سبزرنگ" که همان کجاوه عروسی است برای عروس و دامادی که به کهنسالی رسیده اما تصمیم گرفته اند باقیمانده عمرشان را با عشق سر کنند و از لذت‌هایی که نداشته اند خود را بهره‌مند سازند. امید که کتاب پیشنهاد شده خوانده شود، مورد پسند قرار گیرد و به جان ذهن آگاه‌تان بنشیند.