با نزدیک‌شدن به محرم موضوع برگزاری مراسم عزاداری امام حسین(علیه‌السلام) در زمان شیوع کرونا و چگونگی برگزاری آن به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در فضای رسانه‌ای و اجتماعی کشور تبدیل شده است. آنچه تاکنون از جانب دولت بیان شده است برگزاری مراسمات همراه با رعایت دستورالعملهای بهداشتی است. وزارت بهداشت در این زمنیه دستورالعمل‌هایی تهیه کرده که هیئات می‌بایست با اجرای این دستورالعمل‌ها اقدام به برگزاری عزاداری کنند.
- بیشتر بخوانید:
- دستورالعملهای برگزاری مراسم محرم از سوی ستاد مقابله با کرونا اعلام شد
- مخالفت وزارت بهداشت با مراسم های پرجمعیت در محرم/ هر خانه یک حسینیه باشد
درباره این تصمیم دولت بحث‌های مختلفی مطرح شده است. برخی خواستار این شدند که امسال به‌دلیل شیوع کرونا همه عزاداری‌های عمومی تعطیل شود. اما به نظر می‌رسد این مسئله قابلیت اجرایی نداشته باشد. عزاداری سیدالشهدا یکی از سنن قدیمی مذهبی و ملی ایرانیان است و اثرات معنوی فراوانی دارد.
مراسم عزاداری همیشه با حضور همه اقشار مختلف مردم برگزار شده است و همه طیف‌های اجتماعی در آن مشارکت جدی دارند. طبیعتا تاثیر معنوی این سنت دیرپا در جامعه غیرقابل انکار است. به‌علاوه مردم عزادار اگر نتوانند در محرم عزاداری کنند قطعا با یک خلأ عاطفی روبه‌رو خواهند شد.
از سویی دیگر مگر دولت در کشور ما چقدر قدرت دارد تا جلوی برگزاری همه مراسمات محرم را بگیرد؟ به شکل تاریخی و ریشه‌دار، قدرت حاکمیت در کشور ما در برخی از حیطه‌ها بسیار اندک است و اجرای کامل برخی از تصمیمات از توان حکومت خارج است.
نزدیک‌ترین مثال برای این موضوع برگزاری مراسمات عروسی و عزا در زمان شیوع کرونا است. در پنج‌ماه گذشته دیدیم که دولت در برخی مقاطع زمانی برگزاری مراسم عروسی وعزا را ممنوع اعلام کرد اما همگان شاهد بودیم در شهرهای مختلف عده قابل توجهی این مراسمات را برگزار کردند.
اتخاذ و اجرای تصمیمی مانند تعطیلی کامل عزاداری محرم حقیقتا از توان حاکمیت و دولت ما خارج است؛ به‌خصوص اینکه این موضوع بسیار همگانی است و این عمومیت کار را بسیار سختتر می‌کند. با این توضیحات می‌توان نتیجه گرفت تعطیلی کامل مراسمات عزاداری نه شدنی است و نه عقلایی و پسندیده.
از طرف دیگر طبیعتا به‌دلیل شیوع کرونا نمی‌توان مراسم محرم را مانند گذشته و به سبک و سیاق هرساله برگزار کرد. پس چه باید کرد؟ به نظر می‌رسد آنچه عملا قابلیت اجرا دارد همان برگزاری با رعایت دستورالعمل‌هاست و رعایت دستورالعمل‌ها بیش از همه نیازمند یاری عزادارن و برپاکنندگان روضه است.
اگر عزاداران امام حسین(علیه‌السلام) می‌خواهند خشنودی آن حضرت تامین شود بیش از همه چیز ابتدا باید این دستورالعمل‌ها را رعایت کنند تا جان بقیه محبین اهل‌بیت در خطر نیفتد. در این مسیر صدا و سیما نقش بسیار پررنگی برای فرهنگ‌سازی و تبلیغ دستورالعملهای بهداشتی برعهده دارد.
در کنار رعایت عزاداران، سازمان تبلیغات اسلامی و صدا و سیما می‌بایست طرح‌هایی ابتکاری برای این شرایط اضطراری اجرا کنند. طرح‌هایی مانند «هر خانه، یک حسینیه» می‌تواند به کم‌شدن ازدحام درهیئات کمک کند. یا مثلا یکی از خطبا پیشنهاد داده بود برگزاری عزاداری به پارک‌ها منتقل شود.
صدا و سیما می‌تواند با برنامه‌ریزی صحیح برای پخش زنده عزاداری مداحان و سخنرانان مشهور کمک کند که عزاداری امسال باعث شیوع بیشتر بیماری در جامعه نشود. در کنار این پیشنهادات، این نهادها می‌توانند با فراخوان ایده‌ها، طرح‌های ابتکاری خوبی انتخاب و اجرا کنند.
امسال کرونا همه ابعاد زندگی ما را تحت تاثیر قرار داده است و عزاداری سیدالشهدا هم مشمول این تاثیرات شده است. می‌توان با رعایت بیشتر و همکاری صدا و سیما و سازمان تبلیغات با حداقل ضرر از این شرایط عبور کنیم.
