به گزارش ایرنا در این نشست تخصصی که با حضور «سید حسین ملائک» و «مهدی صفری» سفرای پیشین ایران در چین، «غلامعلی خوشرو» نماینده سابق ایران در سازمان ملل و «هوا لیمینگ» سفیر پیشین چین در ایران برگزار شد چشم انداز همکاری های دو کشور با نگاهی به برنامه ۲۵ ساله مورد بررسی قرار گرفت.
«حامد وفایی» استاد دانشگاه تهران، «محسن شریعتی‌نیا» استاد دانشگاه شهید بهشتی، «ابوالفضل علمایی» استاد دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه و «علیرضا مظلوم رهنی» استاد دانشگاه آزاد از ایران در این نشست شرکت داشتند.
از اساتید چین هم «وو بینگ بینگ» از دانشگاه پکن، «فن خونگ دا» از دانشگاه مطالعات بین‌الملل شانگهای، «جین لیانگ شیانگ» از انستیتو مطالعات بین‌الملل شانگهای، «چین تیان» از انستیتو روابط بین‌الملل معاصر چین و «مهدی یوسفی» از دانشگاه مطالعات بین‌الملل شانگهای هم در این نشست شرکت داشتند.
واکنش ها به همکاری چین و ایران طبیعی است
«سید حسین ملائک» سفیر پیشین ایران در چین در این نشست گفت: از ۴ تیرماه که دولت اعلام کرد پیش نویس برنامه جامع همکاری های ایران و چین را به تصویب رسانده با واکنش های زیادی مواجه بودیم و این نشست برای روشن کردن بیشتر روابط دو کشور و آگاهی دادن به جامعه موثر است.
او با اشاره به اینکه رابطه ایران و چین یک رابطه ساده دو جانبه نیست و نخواهد بود افزود: جایگاه دو کشور در جهان و منطقه بالا است لذا واکنش ها نسبت به این برنامه طبیعی است.
وی ادامه داد: نزدیک شدن روابط چین و ایران همانطور که اثرات مهمی در نظام سیاسی جهان و منطقه دارد مخالفینی هم دارد که نمونه آن «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا است که به دنبال تضعیف روابط دو کشور است.
ملایک با اشاره به شایعه سازی رسانه های غربی علیه همکاری های چین و ایران گفت: متاسفانه ما الگوی دقیق و سازمان یافته ای برای اجرای برنامه هایمان نداریم به همین دلیل در برنامه های توسعه هم اصلا موفق نبودیم.
وی ادامه داد: نظام بین الملل بعد از تحولات جدید که باعث هماوردی آمریکا و چین شده در یک رابطه جدید قرار گرفته است که باعث می شود کشورهایی مثل ما نگاه دقیق تری به آینده خود داشته باشند.
سفیر پیشین ایران در چین با اشاره به برنامه همکاری های ۲۵ ساله ایران و چین گفت که نمونه این برنامه در سال ۱۳۷۹ نیز در قالب تفاهم نامه ای با طرف چیین به منظور توسعه روابط امضا شد.
وی در بخش دیگری از سخنانش به فراز و فرود روابط چین و ایران در چند دهه گذشته پرداخت و گفت: تا سال ۲۰۰۰ روابط ایران و چین یک مولفه قوی سیاسی داشت اما از سال ۲۰۰۰ ارزش روابط کاهش یافت و همکاری دو کشور به سطح وزارت های بازرگانی کاهش یافت.
ضرورت طراحی برنامه بلند مدت با چین
«غلامعلی خوشرو» نماینده سابق ایران در سازمان ملل هم در این نشست با اشاره به اینکه چین در دوره‌ای کارخانه جهان بود اما اکنون این کشور به حوزه های صنعتی و دانش بنیان روی اورده است همین پیشرفت های پین باعث آشفته شدن آمریکا شده است.
وی با اشاره به ضرورت استراتژیک بودن روابط دو کشور افزود: مشارکت ایران در قالب راه ابریشم نوین و همچنین نیاز چین به انرژی از جمله مزیت های روابط دو کشور است.
خوشرو با تاکید بر ضرورت برخورداری دو کشور از برنامه های بلند مدت گفت: در برنامه ۲۵ ساله هم با توجه به اینکه چقدر آمادگی داشته باشیم می توانیم منافع خود را تامین کنیم چین در زمینه فقرزدایی بسیار خوب عمل کرده است که می توانیم در این زمینه از پکن الگو گیری کنیم.
خوشرو در ادامه سیاست خارجی آمریکا را مبتنی بر شکاف و تفرقه دانست و گفت: تنش بین چین و آمریکا محدود به تجارت نیست مردم آمریکا نیز مانند ما اطلاعات زیادی از مردم چین ندارند.
روابط چین و ایران مستمر و غیر چالشی
«ابوالفضل علمایی» استاد دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه هم در این نشست گفت که درصد زیادی از تجارت دنیا بین شرق و غرب آسیا اتفاق می افتد و این دو منطقه مکمل یکدیگر هستند.
وی روابط ایران و چین را مستمر و غیرچالشی عنوان کرد و گفت: چین و ایران در روابط خود همواره منافع سیاسی و اقتصادی خود را مد نظر دارند.
ضرورت تقویت همکاری های دانشگاهی و علمی
«وو بینگ بینگ» عضو هیات علمی دانشگاه پکن هم در این نشست گفت: چین و ایران به عنوان کشورهای مستقل با یکدیگر رابطه دارند و کشورهای دیگر حق دخالت در این رابطه را ندارند.
وی این همکاری ها را به نفع دو کشور عنوان کرد و گفت: ایران و چین باید به تفاهم استراتژیک برسند و روابط دوستانه را ادامه دهند رابطه دوستانه خوب است اما کافی نیست باید آن را بلند مدت کنیم.
این استاد دانشگاه پکن گفت: علیرغم توسعه روابط دو کشور در بعد سیاسی و اقتصادی، هنوز روابط آنچنان که باید باشد نیست لذا باید یک ساز و کار و کمیته مشترک برای ارتقا روابط در سطح وزارت خانه های مختلف دو کشور صورت گیرد و روی طرح های بلند مدت در بازه های ۱۰ تا ۳۰ ساله با یکدیگر همکاری کنیم.
«وو بینگ بینگ» یکی از زمینه های همکاری غیر از مسایل سیاسی میان دو کشور را مسایل فنی و پزشکی، هایتک، پارک های علم و فناوری، راه اندازی مراکز بهداشتی و بیمارستان مشترک عنوان کرد و گفت: دو کشور همچنین می توانند در زمینه همکاری های آموزشی و مبادلات فرهنگی با یکدیگر همکاری کنند.
وی یکی از مشکلات فرهنگی در توسعه روابط دو کشور را کمبود شناخت فرهنگی از یکدیگر عنوان کرد و گفت: در این مسیر نیاز است آثار چینی به فارسی و فارسی به چینی ترجمه شود تا شناخت دو کشور از یکدیرگ بیشتر شود.
استاد دانشگاه پکن گفت: همکاری های فنی و صنعتی در صنعت خودرو سازی، پتروشیمی، گاز طبیعی و گردشگری از دیگر حوزه های مستعد همکاری ها میان چین و ایران است.
وو بینگ بینگ از همکاری ای منطقه ای به عنوان یک نکته کلیدی در روابط دو کشور یاد کرد و گفت: همکاری در زمینه صلح و ثبات در منطقه و و مبارزه با تروریسم از دیگر زمینه های همکاری میان دو کشور است.
آینده روشن روابط دو کشور
«جین لیانگ شیانگ» از انستیتو مطالعات بین‌الملل شانگهای هم در این نشست گفت مناسبات ملت با ملت میان ایران و چین باید با تقویت بیشتری ادامه داشته باشد چین می تواند یک شریک مهم اقتصادی برای ایران باشد در برجام هم همین نقش را ایفا کرد ایران هم یک شریک مهم برای چین به ویژه در موضوع کمربند و جاده است.
وی با بیان اینکه علیرغم داشتن پایه و اساس محکم برای تقویت همکاری ها، چالش هایی هم در روابط دو کشور داریم افزود: یکی از چالش های ما مقابله با تحریم های آمریکا علیه دو کشور است.
وی با اشاره به اینکه ایران باید زمینه سرمایه گذاری شرکت های متوسط و کوچک چینی را فراهم کند افزود: نوعی تلقی نادرست در ایران در مورد چین وجود دارد که باید اصلاح شود.
جین با اشاره به سابقه مناسبات چند صد ساله ایران و چین گفت که علیرغم این همه تجربه، روابط هنوز روابط آنچنان توسعه پیدا نکرده و لازم است که یک کنشگری فعال داشته باشیم.
استاد دانشگاه شانگهای با اشاره به برخی از شایعات نارست در چارچوب برنامه همکاری های دو کشور گفت که اینکه چین قصد راه اندازی پایگاه نظامی در ایران دارد یکی از این شایعات است چین فقط در جیبوتی پایگاه دارد که آن هم لجستیکی است.
وی در پایان افزود: مناسبات ایران و چین باید توسعه پیدا کند اما به خاطر سیاسی شدن مسایل یا فضای سیاسی که وجود داشته بر این روابط تاثیر گذاشته است اما معتقدم روابط دو کشور آینده روشنی دارد.