به گزارش الف، "جیمز پاتوکوکیس" تحلیلگرِ اقتصادی، در مقاله ای برای "پایگاه خبری نشنال اینترست"، به برسی عوامل و محرک هایی اصلی نابرابریِ درآمدی در اقتصادِ آمریکا پرداخته است. وی در این باره می نویسد:

«بدون تردید، مساله یِ نابرابری درآمدی، یکی از مهمترین موضوعاتی خواهد بود که در جریان انتخاباتِ آتیِ ریاست جمهوری آمریکا، به آن پرداخته خواهد شد و مورد بحث قرار خواهد گرفت. "جو بایدن" در جریان کارزار انتخاباتی خود وعده داده که 4 تریلیون دلار بر میزانِ مالیات گیری، مخصوصا از افراد و شرکت های ثروتمند بیفزاید. این افزایش در مالیات گیری، با این استدلالِ مترقی همگام است که حتی اگر اقتصاد، از یک دوره انبساطیِ طولانی مدت خارج شده، نابرابری درآمدی به این معناست که آمریکایی های کمی (در دوره شکوفایی اقتصادی آمریکا)، به معنای واقعی کلمه از این روند سود برده اند و منافع اقتصادی، بین افرادِ محدودی توزیع شده اند». 

از این رو، باید پرسید ما چگونه باید در مورد نابرابری و بی عدالتی در آمریکا فکر کنیم؟ آیا این پدیده، محصولِ حرص و طمع ورزی است که در روح سرمایه داری آمریکایی نهفته است؟ یا محصولِ چیز دیگری نظیر فناوری است؟ بله به طور خاص مایلم به فناوری اشاره کنم. در دسامبر سال 2015، من گفتگوی طولانی با اقتصاددانِ سرشناس "استیون کاپلان"(استاد اقتصاد دانشگاه شیکاگو) داشتم و با وی در مورد محرک های نابراری و بی عدالتی در اقتصاد آمریکا سخن گفتم. مایلم به بخش هایی از این گفتگو اشاره کنم:

* جیمز پاتوکوکیس : آیا زمانی که شما از فناوری صحبت می کنید، شما در حال صحبت از این پدیده با توجه به این نکته هستید که این پدیده صرفا گروه خاصی را یعنی افرادِ با مهارتِ بالا را در جامعه قادر به کنش ورزیِ بیشتر می کند؟ در واقع، فناوری آن ها را قادر می سازد تا استعدادهایشان را به یک بازارِ وسیع تر گسترش دهند؟ شما تا چه میزان در مورد فناوری به همان شیوه ای سخن می گویید که اغلبِ مردم در مورد آن به همان شیوه فکر می کنند؟ مثلا اکنون فناوری رشد کرده و موجب ظهور ربات ها، و اتوماتیک سازیِ روندهای تولیدی شده که این امر خود تاثیرِ درآمدیِ منفی بر افرادِ با درآمدِ پایین گذاشته است. آیا هر دو معنا از فناوری مد نظر شماست یا فقط شما به یکی می اندیشید؟

*استیون کاپلان: من در هر دو معنا به فناوری می اندیشم. این دو معنا در واقع دو روی یک سکه هستند. برای مثال، صاحبان شرکت هایی را اکنون در آمریکا در نظر بگیرید که به واسطه اقدامات مالی خود و با استفاده از فناوری، سالانه میلیون ها دلار پول به جیب می زنند. بدون تردید، این شرکت ها، 30 سال پیش قادر به دستیابی به چنین دستاوردی نبودند. در آن زمان، آن ها بهره ای از فناوری نداشتند و نمی توانستند یکچنین پول سازی هایی را انجام دهند. با این حال، امروزه، شما با استفاده از رایانه ها و نرم افزارهای گوناگون، بهتر و بیشتر قادرید سرمایه های خود را در مقایسه با گذشته، مدیریت، و کسب درآمد کنید. 

از سویی، به عنوان مثال، شما شرکت های حقوقی را در نظر بگیرید. وکلای مشغول در این شرکت ها اکنون مهارت خود را در مقیاس جهانی و در خدمتِ شرکت هایی به کار می گیرند که از قدرت و نفوذ بین المللی برخوردارند. در این مثال، پول سازی این شرکت ها بیش از آنکه به فناوری ارتباط داشته باشد، به جهانی سازی و منافع آن، برای صاحبان کسب و کارها ارتباط دارد. 

به نظر من، فناوری  به دو شیوه مستقیم و غیرمستقیم، در زندگی کنونی ما مخصوصا در بعد اقتصادی و تشدید نابرابری ها نقش دارد. برای مثال روبات ها را در نظر بگیرید. آن ها به طور مستقیم در فعالیت های اقتصادیِ کنونی بشر نقش دارند. از سویی، نرم افزارهای مختلف را در نظر بگیرید. در شرایط کنونی، بسیاری از رستوران های زنجیره ای در جهان، با استفاده از همین نرم افزارها امور مالی و اقتصادی خود را کنترل و مدیریت می کنند. این مساله در حدودا 30 سال پیش، تقریبا غیرممکن بود. 

آنچه کاپلان در مورد ریشه های کنونی نابرابری درآمدی در آمریکا می گوید تا حد زیادی درست است. فناوری (که بخش های محدودی از جامعه را قادر ساخته با تکیه با توانمندی های خود، درآمد بیشتری کسب کنند) ، جهانی سازی(که به شرکت ها و افراد اجازه داده تا دامنه اقدامات و فعالیت های کاری و اقتصادی خود را جهانی کنند)، و پرداخت های کلان به مدیران در سطوح مختلف در آمریکا، به همراه حرص و طمعِ پایان ناپذیری که در قلب نظام سرمایه داری است، همه و همه در تحریکِ هر چه بیشتر نابرابری و بی عدالتی های درآمدی در آمریکا نقش داشته اند. امری که به مساله ای جدی در آمریکای کنونی تبدیل شده و بایستی به سرعت به آن توجه شود. 

***نویسنده: جیمز پاتوکوکیس، وی تحلیلگر مسائل اقتصادی در پایگاه خبری نشنال اینترست است.