نامزدهاي انتخابات رياستجمهوري آمريکا سابقهای طولاني در استفاده از «چين» بهعنوان چماقي براي ضربهزدن به رقيب در رقابت انتخاباتي دارند؛ از بيل کلينتون گرفته که در جريان رقابت انتخاباتي 1992 با جورج بوش پدر، او را متهم به معامله با «لي پنگ»، نخستوزير وقت چين کرد که در رسانهها به «قصاب چين» مشهور بود تا حمله دونالد ترامپ در سال 2016 به باراک اوباما و هيلاري کلينتون که «به چين اجازه دادند به هر روش ممکن از آمريکا سوءاستفاده کند».در رقابتهاي انتخاباتي امسال، «چينهراسي» به سطح تازهاي خواهد رسيد؛ چراکه ترامپ قصد دارد با اتخاذ مواضع منفي عليه چين، رأي بيشتري کسب کند.
در اين ميان، ناکامي چين در مهار ويروس کرونا نیز باعث شده تنش ميان دو کشور به سطح تازهاي برسد.بيکفايتي و مديريت نادرست ترامپ در برابر شيوع کرونا که واقعيت تلخ مرگ بيش از 90 هزار آمريکايي و 36 ميليون بيکار را در پي داشته است، حربهاي جز بازي با کارت چين، پيشروي جمهوريخواهان نااميد قرار نميدهد.بر همين اساس و در جو منفي اين روزها عليه چين، جمهوريخواهان درحالحاضر روي يادداشتي 57صفحهاي مربوط به کمپينهاي انتخاباتي تمرکز کردهاند تا با استفاده از آن، به افشاگري عليه دموکراتها و «مواضع نرم» آنها عليه چين بپردازند و سپس نتيجه بگيرند براي مقابله با تکرار فاجعه «ويروس چيني» يا «آزمايشگاه ووهان»، بايد موضعي سختگيرانه عليه چين اتخاذ کرد.ترامپ در حمله به جو بايدن بر سر موضوع چين، سه هدف را دنبال ميکند؛ کاهش مشارکت پوپوليستهاي دموکرات در انتخابات که ميتواند به کاهش رأي به دموکراتها منجر شود، منحرفکردن توجهها به سوءمديريت خود در بحران کرونا و تأكيد بر اينکه «من هيچ مسئوليتي در اين مورد ندارم» و مهمتر از همه، تبديل ضعف آشکار خود در برابر چين به سلاحي سياسي عليه رقبا. اين يکي از آشناترين حقههاي ترامپ است که شکستها و ناکاميهاي خود را از خود دور کرده و ديگران را مسئول آن بداند. چنين رفتاري را در پروندههاي فساد مالي، انتصابهاي فاميلي، پروندههاي تجاوز جنسي و مداخله روسيه در انتخابات 2016 آمريکا ديديم و او براي سرپوشگذاشتن بر همه اينها، عبارت «اوباماگيت» را تکرار ميکند.سابقه ترامپ در موضوع چين براي خودش هم نگرانکننده است. ترامپ براي حفظ «فاز اول» توافق تجاري ارزشمند با چين که در پي جنگ پرهزينه تعرفهها و ناکامي در تغيير رفتار ناعادلانه تجاري چين حاصل شد، در ماههاي ژانويه و فوريه و در ابتداي شيوع کرونا، بارها از «شي جينپينگ» تمجيد کرد و مديريت رئيسجمهوري چين در بحران کرونا را ستود.
او متملقانه گفت: «به نيابت از مردم آمريکا ميخواهم از رئيسجمهوري شي تشکر کنم». ترامپ با وجود شواهد قوي درباره پنهانکاري و فريبکاريهاي چين درباره ويروس کرونا، تأكيد کرد عملکرد چين بسيار حرفهاي و درست بوده است.خطرناکتر از اين اظهارات ترامپ، اقدامات و سياستهاي او بود که باعث تقويت جايگاه چين به هزينه آمريکا شده است.
ترامپ با ايجاد تنش با شرکاي آسيايي و اروپايي ايالات متحده، چين را بهسادگي به آرزوي ديرينهاش که شکاف ميان آمريکا و متحدانش بود، رساند. ترامپ با خروج از توافق تجارت آسيا- پاسيفيک، توافق اقليمي پاريس و توافق هستهاي ايران، عملا به دوستان و دشمنان آمريکا پشت و راه را براي چين بهعنوان رهبر جديد جهان هموار كرد.رئيسجمهوري آمريکا حاضر به انتقاد از چين درباره نقض حقوق اقليت اويغور و معترضان دموکراسيخواه در هنگکنگ نشد؛ بلکه بهجاي آن به انتقاد از رسانههاي آمريکايي پرداخت و راه را براي «شي» گشود تا روزنامهنگاران آمريکايي را از چين اخراج کند تا او نیز با همراهي ترامپ، رهبري اخلاقي ايالات متحده را مورد تمسخر قرار دهند.
ترامپ همچنين با زيرسؤالبردن نقش رهبري سازمان ملل، خلأ رهبري بينالمللي را ايجاد کرده و چين نیز درصدد پرکردن اين خلأ است. او شاهد بود که شي جينپينگ روز دوشنبه در سازمان بهداشت جهاني اعلام کرد کشورش دو ميليارد دلار براي کمک به مقابله با ويروس کرونا به کشورها کمک مالي خواهد کرد و در صورت توليد واکسن، آن را به اين کشورها ارسال ميکند.
در عوض ترامپ چه کرد؟ نامهاي را توييت کرد و در آن با حمله به چين و سازمان بهداشت جهاني، تهديد کرد آمريکا را از اين سازمان خارج خواهد کرد.در جبههاي ديگر، ترامپ در موقعيتي استراتژيک به چين اجازه داد فشار بر کرهشمالي را کاهش دهد و هيچ اقدام مؤثري براي مقابله با حملات سايبري چين و نيز توسعهطلبيهاي اين کشور در درياي چين جنوبي انجام نداد. بهجاي آن، ترامپ شرکت مخابرات فاسد چيني ZTE را نجات داد؛ چراکه تحريمهاي آمريکا عليه اين شرکت ميتوانست مشاغل زيادي را در چين از بين ببرد. ترامپ همچنين مشتاقانه از چين دعوت کرده براي تأمين منافع شخصياش وارد عمل شود و در انتخابات پيشرو به او کمک کند و به دخترش ايوانکا نیز اجازه دهد چند علامت تجاري چيني را خريداري كند.
ترامپ براي پيروزي در انتخابات نوامبر، هر اقدامي انجام ميدهد؛ اما بازي با کارت چين بدون وجود استراتژي دقيق ميتواند احساسات ضدآسيايي را در داخل آمريکا و نگاه ضدآمريکايي را در خارج از مرزها تقويت کند و اين ميتواند حکومتداري را دشوارتر کرده و احتمال وقوع جنگ سردي ديگر يا اتفاقي بدتر از آن را تقويت کند.
منبع:شرق