حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب اسلامی هر سال را با سخنرانی نوروزی خود به عنوانی مزین می‌کنند که می‌توان آن را  طراحی نقشه راهی دانست كه بايد توسط مردم و مسئولين طی شود.

تعیین یک شعار و موضوع مهم در هر سال، به معنای اولویت‌دهی واقعی آن برای مسئولان و مردم است. در واقع این پیام‌ها بنا به نیاز و یا ضعفی که در کشور به دلایل مختلفی شکل‌گرفته اعلام می‌شود و از این رو ضرورت دارد راهنمای عمل همگان باشد و هم مسئولان و هم مردم تلاش و کوشش خود را در این زمینه بکار گیرند.

فراتر از شعار سال، سخنان نوروزی رهبر انقلاب واجد پیام هایی بود که تامل و عمل به آن می تواند در تقویت و اقتدار بنیه ملی کشور اثرگذار باشد. پیام نوروزی رهبری را می توان ذیل چند سرفصل کلی مورد بررسی قرار داد:

1- اهمیت امیدواری

حضرت آیت الله خامنه ای در ابتدای سخنان نوروزی خود مروری بر حوادث و اتفاقات سال 1398 داشتند و در این باره به سیل فروردین، ویروس کرونا، زلزله، مشکلات اقتصادی مردم، تشدید تحریم ها و جنایت تروریستی آمریکایی ها در شهادت قاسم سلیمانی، ابومهدی مهندس و همراهانشان و سقوط هواپیمای مسافربری اشاره شد. بلافاصله ایشان به بیان اتفاقاتی که در قالب اتحاد و نوع دوستی ملت ایران در سال گذشته بروز و ظهور یافته پرداختند. در این قسمت به مسائلی مانند کمک مردم انقلابی به هموطنان سیل زده، تشییع میلیونی و بی نظیر پیکر حاج قاسم سلیمانی در شهرهای مختلف، مقابله پزشکان و پرستاران با بیماری کرونا اشاره شد.

این مسائل نشان دهنده این است که اگر چه سال 98 ، سالی سخت توام با گرفتاری های متعدد برای ملت ایران بود اما جلوه هایی از ایثار و فداکاری از جانب اقشار مختلف نیز در آن وجود داشته که اتفاقاً همین روحیه، رمز پایداری و استقامت ملت ایران در زمان های متفاوت بوده است.

به همین دلیل است که رهبر انقلاب بر اساس آموزهای اسلامی به صراحت بیان می دارند که ملت باید اطمینان داشته باشند« که تلخی‌ها می‌گذرد و یُسر و آسانی در انتظار ملت ایران خواهد بود چرا که اِنَّ مَعَ العُسرِ یُسرا».به باور رهبر انقلاب امیدواری و غلبه بر سختی ها موجب قدرتمند شدن ملت و کسب اقتدار و اعتبار در عرصه جهانی است. 

2-   فداکاری و ایثار ملت در بیماری کرونا

یکی از مسائلی که رهبر انقلاب در سخنرانی خود بر آن تاکید داشتند اشاره به فداکاری و روحیه همدلی مردم در روزهای اخیر بوده است. حس نوع دوستی ملت ایران همیشه در مصائب و سختی ها در قالب کمک به یکدیگر آشکار شده است.

در همین چند هفته اخیر با وجود اینکه بیماری کرونا، رفتار مردم را تحت تاثیر قرار داد و برخی از خانواده ها نیز عزیزان خود را از دست دادند اما همزمان روحیه از خودگذشتگی ملت نیز به صورت خاصی بروز داشته که در این باره می توان به تولید و توزیع اقلام بهداشتی، ضدعفونی کردن معابر، کمک به افراد سالمند و بخشودگی اجاره‌ها و ... اشاره داشت. این رفتار مردم زمانی اهمیت بیشتری دارد که آن را همزمان با رفتار برخی مردم کشورهای غربی در طی این مدت مقایسه کرد.

3-  ارزیابی واقع بینانه از میزان تحقق شعار سال گذشته

رهبر انقلاب در ادامه سخنان خود به نامگذاری شعار سال گذشته یعنی رونق تولید پرداختند و بیان فرمودند که در سال 1398 گزارش های موثقی از راه اندازی دوباره برخی از کارخانه های راکد یا تعطیل و افزایش ظرفیت تولیدی بعضی از کارخانه ها داشته اند.

 مرور اخبار در ماه های گذشته تائید کننده این مطلب است که برخی کارگران نیز که بواسطه تعطیلی تولید، اخراج شده بودند به کار خود بازگشته اند. اما واضح و مشخص است که رهبری نیز از این مسئله ابراز رضایت نسبی و نه کامل دارند چرا که بلافاصله عنوان می کنند «البته اثر آن در زندگی مردم محسوس نشد». همین اشاره رهبری نشان دهنده این است که نامگذاری سالانه ایشان، باید منجر به تغییرات جدی و قابل لمس در زندگی مادی و معنوی مردم شود.

این سخن از جهتی دیگر نیز قابل تامل است و آن اینکه طی سال هایی که رهبر انقلاب مبادرت به نامگذاری سال ها داشته اند بعضاً عنوان می شد که این کار اثر چندانی ندارد. رهبر انقلاب خودشان نیز در  تاریخ اول فروردین ۱۳۹۷ در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی به این موضوع اشاره داشته داشته و فرمودند: «بعضی‌ها می‌گویند شما شعار سال معیّن می‌کنید، فایده‌ای ندارد‌؛ عمل که نمی‌کنند، چرا بیخودی شعار سال معیّن می‌کنید؟». رهبری در ادامه فلسفه نامگذاری سال ها را ناظر بر دو امر بیان می کنند که « یکی جهت دادن به سیاست‌های اجرائی و عملکرد مسئولین دولتی و مسئولین حکومتی است، یکی توجه افکار عمومی است».

بر همین اساس استقبال صاحب نظران از شعار رونق تولید و احیای برخی از کارخانه ها تعطیل شده بیانگر تاثیر ملموس نامگذاری سال گذشته بوده است. بنابراین باید گفت رهبر انقلاب با توجه به تحلیل شرایط موجود سعی می‌کند توجه دولت و جامعه را نسبت به برخی مسائل و چشم‌اندازها جلب کند تا ضمن حل مشکلات مردم، زمینه برای قوی تر شدن نظام جمهوری اسلامی  فراهم گردد.

4- سال 99 و اهمیت جهش تولید

نامگذاری سال 1399 به عنوان سال «جهش تولید» در ادامه نامگذاری سال گذشته است و از این بابت نشان دهنده اهمیت تولید و رفع موانع آن در تقویت ساختار اقتصادی کشور است. رهبر انقلاب در سخنرانی خود خواهان این می شوند مقامات و مسئولان به گونه ای عمل کنند که « با جهش تولید، تغییری محسوس در زندگی مردم به‌وجود آید». رهبری همچنین به مسائلی مانند اصلاحات بانکی، گمرکی و مالیاتی و بهبود فضای کسب‌وکار اشاره می کنند.

بر این اساس باید گفت وظیفه نهادهای حاکمیتی باید در سال جاری کمک به حل چنین مشکلاتی باشد. در این بین علی الخصوص مجلس یازدهم که قرار است تا چند ماه آینده تشکیل شود وظیفه مهمی برعهده دارد که باید ضمن شناسایی در پی رفع معضلات، مشکلات، مسائل و موانع بر سر راه تحقق شعار سال باشد و ریل گذاری مناسب را برای حرکت دولت انجام دهد.