بنابراین ایتالیا در این روز ها تحت اتخاذ چنین راهبردی در مهار و شکست کرونا نباید از همه رنگ های هشدار دهنده عبور کند، بلکه تمام مردم ایتالیا برای شکست کرونا باید در منزل باقی بماند و با خود قرنطینگی به کارکرد مرگبار کرونا پایان دهند. محققاً آنچه که در ایتالیای امروز بابت شکست و مهار کرونا ویروس می گذرد، هم ناشی از دغدغه ها و نگرانی های سلامتی است و هم ناشی از فهم و درک فرهنگ مشارکتی در سالم ساختن جامعه ای است که قرار است آینده زندگی آنها را از تهدیدات و مخاطرات مرگبار، مصونیت و ایمنی دهد.
آنگونه که پیداست بخش بزرگی از این مشارکت در کشوری چون ایتالیا محصول فرهنگ مسئولیت پذیری در ایمنی ساختن جامعه تحت بیماری های مرگبار و مخاطرات بهداشتی است و بخش دیگر آن مربوط به مسئولیتی است که به نظر می رسد جنبه بین المللی دارد، به این معنی که ایتالیا نیز خواستار آن است که به سهم خود همراه با سایر کشور های دیگر و البته با مشارکت فعال با سازمان بهداشت جهانی در شکست کرونا ویروس نقش داشته باشد.
نکته ای که بیش از هر مسئله پر اهمیت دیگر در برنامه ها و تصمیمات مسئولان و مقامات ایتالیا قابل توجه است، این است که دعوت مسئولان و مقامات ایتالیایی در دعوت مردم خود به ماندن خانه ها و قرنطینگی بدون خدمات رفاهی، اقتصادی و در نتیجه خدمات بهداشتی نبوده است. در واقع مقامات و مسئولان ایتالیا با تمهید و فراهم سازی امکانات یعنی: خدمات رفاهی و اقتصادی و خدمات بهداشتی به دغدغه های معیشتی مردم ایتالیا پایان دادند و تحت این تمهیدات طبیعی است که مردم ایتالیا بخواهند همگام با دولت در مهار و شکست کرونا مشارکت داشته باشند و به سایر الزامات و دعوت های دیگر دولت پاسخ دهند. در واقع سطح خروجی ها و نتایج اقدمات مقامات و مسئولان ایتالیا منطبق با انتظارات آنها از مردمشان است.
اما این داستان و رفتاری که در ایتالیا برای مهار و شکست کرونا ویروس رقم می خورد، کمی متفاوت تر و متمایز از رفتاری است که در ایران برای مهار و شکست کرونا ویروس در حال رقم خوردن است. شاید ایتالیا در قیاس با سایر کشور های توسعه یافته اروپایی و کشور های صنعتی جهان مانند: آمریکا، انگلستان و آلمان نمونه و انتخاب مناسبی برای الگو برداری در توسعه یافتگی به ویژه توسعه یافته شدن ایرانیان یا کشور های در حال توسعه نباشد، اما ما چه خوشمان و چه بدمان بیاید، از منظر مسئولیت پذیری و همکاری گرایی و هم از منظر فرهنگ توسعه یافتگی دچار عقب ماندگی هایی هستیم .
و شاید تنها چیزی که برخی از آنها به ارث برده اند، دیدن و تماشای دربی های ایتالیا یا مسابقات فوتبال سری اول آن و یا مقایسه آن با دربی ال کلاسیکو در کشور همسایه اش اسپانیا است و در این زمینه هم چنان متعصبانه و دو آتشه تر از خود ایتالیایی ها برای هنر نمایی بازیکنان مورد علاقه مان در مستطیل سبز رفتار می کنند که گویی آنها برای تیم ملی فوتبال ما بازی می کنند و با پیروزی شان در آسمانها به پرواز در می آییم وکبکمان خروس می خواند و یا اینکه در بهترین وضعیت و شرایط دلمان را خوش می کنیم که رنگ لباس تیم ملی فوتبال ایتالیا زیبا و دلربا و مانند رنگ آسمان، آبی و لاجوردی است.
در ایران نه آنکه اراده ای از سوی مسئولان و نه آنکه مسئولیتی بین المللی در راستای پروتکل های بهداشتی برای مهار و شکست کرونا ویروس یا ویروس های مرگبار دیگری وجود نداشته باشد، بلکه مشکل اصلی در ایران ضعف فرهنگ مسئولیت پذیری در خود قرنطینگی و سپس وضعیت اجرا و انجام است. در ایران به رغم آنکه دولت به کرات مردم را به قرنطینگی و ماندن در خانه های برای مهار و شکست کرونا ویروس دعوت کرده است و با وجود آنکه ناقوس مرگ کرونا برای اغلب استانها به صدا در آمده است، ولی متاسفانه ما شاهد عبور از هشدار های دولت از سوی مردم در مسئله قرنطینگی هستیم. اما باید بپذیریم که مسئولیت بخش بزرگی از عبور مردم از هشدار های دولت در مسئله شکسته شدن قرنطینگی بر عهده دولت است.
دولت و مسئولان مان بر خلاف مقامات و مسئولان ایتالیا، مردم کشورمان را بدون تهمیدات رفاهی و اقتصادی و خدمات بهداشتی به ماندن در خانه و قرنطینگی دعوت کرده اند. مسئولان و مقامات کشورمان در شرایطی مردم کشورمان را به همکاری در مهار و شکست کرونا دعوت کرده اند که نه خدمات بهداشتی و اولیه در مراکز درمانی فراهم است ونه ابتدایی ترین لوازم خود ایمنی مانند محصولات ضد عفونی کننده و ایمنی بخش در دسترس است و فقط میتوان آنها را در بازار های سیاه به دست آورد. ضمن آنکه مسئولان و مقامات کشورمان در شرایطی مردم کشورمان را به همکاری در مهار و شکست کرونا دعوت کرده اند که مصائب و مشکلات معیشتی دغدغه های اول آنان است و حتی شاید آنان به نان شب خود نیز نیازمند باشند. هر چند شاید قضاوت برای ارزیابی میزان موفقیت ایتالیا زود باشد اما تفاوت در نوع مواجهه بویژه در ابعاد همکاری اجتماعی آشکار است .
تداوم این ین وضعیت در داخل کشور تبعات و پیامد هایی را به دنبال داشته که ابعاد آن در شبکه های مجازی و اجتماعی انعکاس یافته است.در حقیقت بی توجهی و فرار از مسئولیت خود قرنطینگی از طرف بخشی از افراد جامعه هم خطر تزاید خشونت گرایی هویتی بر گسل کرونا را افزایش داده است و هم با شکسته شدن قرنطینگی موجب شیوع ویروس کرونا و خطرات مرگبار آن شده است. این مسئله سبب وضعیت اعلام قرمز در اغلب استان ها شده است. وضعیت غمبار و تراژیک ماجرا آنجاست که عدم خدماتی بهداشتی از سوی مراکز درمانی در کنار شکسته شدن قرنطینگی شیوع کرونا را در بدترین وضعیت آن قرار داده و موجب هراس و از بین رفتن امنیت روانی مردم شده است. تحت این شرایط بدیهی است که اگر وضعیت شکسته شدن نا آگاهانه و شاید عامدانه قرنطینگی و عدم خدمات بهداشتی ادامه یابد، جامعه ایران یکی از بغرنج ترین شرایط خود را به همراه سایر مشکلات درون خاستگاهی و برون خاستگاهی، تجربه خواهد کرد.
*کارشناس مسائل بین الملل
