اثرات حذف سود روزشمار بر ترکیب سپرده‌های بانکی

گروه اقتصادی الف،   3981218034

در یک سال منتهی به آذر ماه امسال حجم سپرده‌های جاری ۶۷ درصد افزایش یافته و سهم سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار از کل سپرده‌ها ۲.۷ درصد کاهش یافته است که این تغییرات به گفته مشاور پژوهشکده پولی بانک مرکزی بیشتر ناشی از اصلاح تعاریف و کارکرد حساب‌های جاری و کوتاه مدت است.

به گزارش فارس، آذر ماه سال گذشته بود که شورای پول و اعتبار پیشنهاد بانک مرکزی برای تبدیل سود روزشمار به ماه شمار را تصویب کرد.

اجرای این مصوبه از دی ماه در دستور بانک ها قرار گرفت. بر اساس این مصوبه سود براساس حداقل موجودی سپرده‌گذار در یک ماه محاسبه و پرداخت می‌شود و دیگر سود براساس میانگین موجودی سپرده در یک ماه یا موجودی روزانه نخواهد بود. همچنین نرخ سود سپرده‌های جاری زیر 10 درصد باید محاسبه شود.

در ابتدای امر، با توجه به رشد 67 درصدی سپرده‌های جاری شبکه بانکی و افزایش سهم این بخش به 15.9 درصد که بالاترین نرخ از پس از سال 91 به بعد است، اینگونه به نظر می‌رسد که نقدینگی از سپرده‌های مدت‌دار به سپرده‌های جاری رفته است.

اما همه این تغییرات موجب شده سهم سپرده‌های جاری از کل سپرده‌ها به 15.9 درصد برسد که بررسی سال‌های قبل نشان می‌دهد نرخ 15.9 درصد برای سال‌های دهه 80 تا 91 نرخ زیادی نیست و اساسا متوسط مانده سپرده‌های جاری در سیستم بانکی در بلندمدت بالاتر از نرخ‌های موجود در سال‌های 92 تا 97 بوده است.

همچنین سهم سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار از کل سپرده‌ها با 2.7 درصد کاهش در یک سال منتهی به آذر ماه امسال به 78.9 درصد رسیده که این پایین‌ترین سطح در 6 سال گذشته است.

* اثرات جایگزینی ماه‌شمار با روزشمار بر تغییر ترکیب سپرده‌ها

علت این تغییرات را از حسن معتمدی مدیرعامل سابق بانک اقتصاد نوین و مشاور پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی پرسیدیم که اظهارداشت: با توجه به اینکه قبلا سپرده‌های کوتاه مدت نقش سپرده‌های بلندمدت را هم ایفا می‌کرد، یعنی با یک اغماض و تعامل، بانک‌ها نرخ‌های کوتاه‌مدت را هم مثل نرخ‌های بلندمدت (یک‌ساله) تعیین و به مشتری سود می‌دادند.

وی تصریح کرد: چون این ترتیبات شناور وجود داشت، اکثر سپرده‌های کوتاه‌مدت در ردیف سپرده‌های بلندمدت قرار می‌گرفت.

مدیرعامل سابق بانک اقتصاد نوین گفت: از سال 85 ایجاد حساب پشتیبان در سیستم بانکی رایج شد به‌طوری که دیگر لازم نبود در حساب جاری پول داشته باشید؛ همین که چک به بانک می‌رفت بانک از سپرده کوتاه صادرکننده چک به حساب جاری منتقل و چک را پاس می‌کرد. 

وی با بیان اینکه بانک هر چقدر موجودی در حساب جاری برخی مشتریان بود بود به کوتاه مدت آنها منتقل می‌کرد، افزود: در لحظه ارائه چک، پول را از  حساب کوتاه مدت به جاری می‌رفت و چک پاس می‌شد. 

معتمدی تصریح کرد: وقتی نرخ سود ماه‌شمار شد، نرخ سود آن به زیر 10 درصد رسید و پرداخت سود هم براساس حداقل موجود در ماه محاسبه شد،  دیگر سپرده کوتاه مدت کارکرد سپرده جاری را ایفا نمی‌کند و سازوکار قبلی نفعی برای سپرده‌گذار نخواهد داشت. 

* آمار ترکیب سپرده‌ها شفاف و واقعی شد

مشاور پژوهشکده پولی و بانکی اضافه کرد: به این دلایل حجم سپرده‌های جاری در یک سال منتهی به آذر ماه امسال رشد زیادی داشته است. درواقع مقایسه آمار در سال جاری با سال‌های قبل چندان درست نیست چون این اتفاق بیشتر ناشی از اصلاح تعاریف و کارکرد حساب‌ها بود و در حال حاضر دیگر حساب جاری، واقعا حساب جاری است و حساب کوتاه مدت، حساب کوتاه مدت است و حساب‌ها و آمار ترکیب سپرده‌ها شفاف و واقعی شده است.

* کاهش هزینه تامین مالی با حذف سود روزشمار

معتمدی با بیان اینکه هم‌اکنون پول‌هایی که در حساب جاری و کوتاه مدت سیّالیت دارد، گفت: به نظر می‌رسد هزینه تامین مالی بانک‌ها با این اقدام بانک مرکزی کاهش قابل توجهی داشته است چون بانک‌ها دیگر به سپرده روزشمار سودهایی معادل سود بلندمدت پرداخت نمی‌کنند و سود هم به حداقل مانده سپرده در یک ماه پرداخت می‌شود و به همین دلیل قطعا هزینه تامین مالی کاهش قابل توجهی داشته است.

* ارقام به میلیارد تومان

دوره کل سپرده‌ها سپرده جاری سپرده کوتاه مدت سپرده بلند مدت نسبت سپرده جاری به سپرده سرمایه‌گذاری مدت دار نسبت سپرده کوتاه‌مدت به بلند‌مدت سهم سپرده‌های مدت‌دار از کل سپرده‌ها سهم سپرده بلند‌مدت از کل سپرده‌ها سهم سپرده‌های کوتاه مدت از کل سپرده‌ها
88 216،357 33،493 67،336 84،895 22 79.3 70.3 39.2 31.1
89 272،371 44،291 77،309 111،639 23.4 69.2 69.2 40.9 28.3
90 327،934 50،280 86،990 142،800 21.8 60.9 70 62.1 26.5
91 427،677 64،570 132،730 173،260 21.1 76.6 71.5 56.6 31
92 606،141 70،000 229،660 246،030 14.7 93.3 78.4 40.5 37.8
93 747،210 70،120 269،250 340،840 11.4 78.9 81.6 45.6 36
94 980،090 81،140 370،020 448،720 9.9 82.4 83.5 45.7 37.7
95 1،214،060 99،170 528،620 483،690 9.7 109.2 83.3 39.8 43.5
96 1،485،710 123،330 370،020 840،360 10.1 44 83 56.5 24.9
آذر 97 1،719،080 169،000 535،140 896،110 12 59.7 81.6 52.1 31.1
97 1،828،140 192،920 584،890 879،710 13.1 66.4 80.1 48.1 32
آذر 98 2،209،520 277،400 640،880 1،103،350 15.9 58.08 78.9 49.9 29

بدین ترتیب سیاست حذف سود روزشمار نه تنها موجب کاهش حجم سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار نشد، بلکه ضمن شفاف‌شدن و واقعی شدن ترکیب سپرده‌ها، هزینه بانک‌ها برای تامین مالی را کاهش داده است. البته برای تاثیر این کاهش در تامین مالی باید صورت‌های مالی سالیانه بانک‌ها را بررسی کرد.

yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. جلاد، به پایان سلام کن!

  4. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  5. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  6. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  7. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  8. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  9. انتقام از پوتین؟

  10. عوامل توهین کننده به نظام و مقدسات اسلامی دستگیر شدند

  11. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  12. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  13. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  14. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  15. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  16. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  17. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  18. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  19. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  20. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  21. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  22. ایران اینترنشنال در آستانه تعطیلی / تعطیلی قریب الوقوع دفتر واشنگتن + عکس

  23. دادستان ساری: خسارات وارده قطع سه هزار اصله نهال جبران شود

  24. ابابیل ۵، از آخرین دستاورد‌های قدرت پهپادی جهان

  25. خاندوزی: با طیفی مواجه هستیم که تمایلی برای مشارکت در اداره کشور ندارند

آخرین عناوین