ضرورت خروج ایران از NPT 

حسین مهدی تبار،   3981127042
 ضرورت خروج ایران از NPT 

چندی پیش دکتر ظریف در واکنش به احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران و ارجاع پرونده برنامه اتمی ایران به شورای امنیت، گزینه خروج ایران از معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی ( NPT) را در کشور محتمل دانست؛ موسوی سخن‌گوی وزارت خارجه اما اعلام کرد هنوز هیچ نهادی در کشور به این جمع‌بندی نرسیده است. در این زمینه توجه به چند نکته زیر ضروری‌است. 

۱- اصلی‌ترین علل مخالفت با خروج ایران از NPT احتمال همکاری اروپا با امریکا و اجماع علیه ایران است؛ بیش از انکه احتمال وقوع این مسئله اهمیت داشته باشد، باید به این نکته توجه کرد که اجماع بر سر پرونده اتمی ایران، بر خلاف آن‌چه در برخی مطبوعات ادعا می‌شود، تقریبا اثر عملی نخواهد داشت. پس از خروج امریکا از برجام، ارتباطات معمول مالی-تجاری ایران در سطح بین المللی قطع شد و ایران با سه مشکل اساسی در حوزه بین الملل مواجه شد؛ اول، فروش نفت، دوم، دریافت درامدهای ناشی از صادرات و سوم همکاری‌های تجاری. این اتفاقات هم همه در حالتی رخ داده که اجرای همه قطع‌نامه‌های شورای امنیت بطور موقت متوقف شده‌اند و اروپا نیز اعلام کرده در کمپین فشار حداکثری علیه ایران شرکت نخواهد کرد. یعنی، با وجود عدم اجماع بر سر پرونده اتمی ایران، بدلیل وابستگی تجاری گسترده اروپا و بخش دیگری از کشورهای توسعه یافته، عملا مقاومت خاصی مقابل امریکا مگر در ظواهر دیپلماتیک ایجاد نشده که با اجماع تغییری در آن ایجاد شود. در همین یک سال و اندی بعد خروج امریکا از برجام، عمده ارتباطات تجاری ایران تحت شعاع قرار گرفته به این معنی که، اروپا تجارت خود با ایران را بیش از ۵۰ درصد کاهش داده و حتی کشورهای شرق اسیایی مثل ژاپن که بدنبال میان‌جیگری بین ایران و امریکا بوده‌اند نیز کنش تجاری با ایران را بطور جدی کاهش داده‌اند. در این حالت باید پرسید، دقیقا عدم اجماع چه نفع واقعی داشته که در صورت بر قراری اجماع، کشور هراسی داشته باشد؟ همکاری اروپا با امریکا علیه ایران، دقیقا بناست چه چیزی را تغییر دهد؟ کدام مسیر ارتباطی رسمی مالی و تجاری ایران ممکن است مسدود شود که تا کنون مورد هجمه واقع نشده است؟ 

۲- معاهده NPT حقوق و تکالیفی را برای کشورهای عضو تعیین کرده؛ در چند دهه اخیر، ایران با وجود عمل به تمام تعهدات خود ذیل این معاهده، عملا از انتفاع خاصی بهره‌مند نشده و حقوق خود را دریافت نکرده است. انهم در حالتی که ایران فراتر از ان‌پی‌تی در جهت عدم اشاعه تسلیحات اتمی قدم برداشته و اولا با پیگیری‌های مصرانه خود طرح خاورمیانه‌ی عاری از تسلیحات اتمی در سازمان ملل را نیز دنبال کرده و ثانیا با پذیرش برجام و قبول رژیم نظارت وسیع آن، به گسترده‌ترین بازرسی‌های تاریخ آژانس انرژی اتمی نیز تن داده است. در چنین وضعیتی ایران  همچنان از اصلی‌ترین حق خود ذیل معاهده، یعنی غنی سازی صلح‌امیز- حتی ذیل محدودیت برجام - منع میشود و مورد تحریم‌های جنایت‌بار نیز قرار می‌گیرد. نکته حائز اهمیت دیگر انکه ایران نه تنها به حقوق خود ذیل ان‌پی‌تی دست نیافته، که با عضویت در آن، زمینه و زیر بنای حقوقی قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت و شورای حکام را نیز ایجاد کرده است. قطعنامه ۱۹۲۹ بعنوان اصلی‌ترین قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت، با این عبارت آغاز میشود: « با تاكيد مجدد بر تعهد آن ( ایران ) به معاهده منع گسترش تسليحات هستهاي..» و بر همین اساس، زیر بنای حقوقی تحریم‌ها علیه ایران را تعهد خود ایران به ان‌پی‌تی و لزوم تبعیت از شورای حکام اعلام مینماید. در حقیقت، پاداش ایران برای اجرای ان‌پی‌تی و همکاری گسترده با آژانس انرژی اتمی، گسترده‌ترین تحریم‌ها بوده است. انهم در حالتی که کشورهایی مانند پاکستان و هند بعلت عدم عضویت در ان‌پی‌تی، و با وجود در اختیار داشتن تسلیحات اتمی، هیچگونه فشاری را متحمل نشده اند.


۳- ایران تنش‌ها را افزایش نداده است اما میتواند به آن پایان دهد. ایران سال ها با پذیرش رویکرد همکاری با غربی‌ها برای عادی سازی روابط تجاری خود تلاش نموده و بهمین دلیل هم برجام را امضا کرده. از طرفی به گواه اژانس انرژی اتمی بدان پایبند هم بوده است. با این وجود، طرف مقابل، امریکا، از برجام خارج شده، با متهم ساختن ایران به تلاش برای دستیابی به تسلیحات اتمی فضای اعتماد را در هم شکسته و حتی اعتبار آژانس انرژی اتمی را نیز زیر سوال برده. فراتر از آن، امریکا با ترور مقام ارشد نظامی ایران، شهید سلیمانی، به افزایش تنش‌ها حتی در سطح نظامی دامن زده است. ایران در ازای سال‌ها همکاری هیچ پاسخ مثبتی دریافت نکرده است. ادامه این رویکرد هم بجز نتایجی که تا کنون بدنبال داشته حاصل دیگری نخواهد داشت. خروج ایران از ان‌پی‌تی اما به دلایل روشن میتواند صحنه بازی را تغییر دهد. نظام منع اشاعه ان‌پی‌تی از اصلی‌ترین پازل‌های نظم فعلی دنیاست. پنج کشور اصلی دارای تسلیحات اتمی تمام تلاش خود را برای جلوگیری از دستیابی دیگر کشور ها به تسلیحات اتمی و اعتبار بخشی به نظام منع اشاعه انجام داده‌اند. خروج ایران از ان پی تی اما بعنوان یکی از مهمترین کشورهای پیشرو در خلع سلاح اتمی، تا حد زیادی نظام منع اشاعه را متزلزل خواهد ساخت. رقابت‌های منطقه‌ای موجب خواهد شد تا تحرکات ترکیه و مصر نیز برای خروج از ان پی تی و حرکت به سمت تسلیحات اتمی ( با توجه به ادعاهی اردوغان ) مطرح شود. اروپا، بدلیل زدیکی بیشتر به خاورمیانه حساسیت بیشتری نسبت به منع اشاعه اتمی در خاورمیانه دارد. در نتیجه، فروپاشی نظام منع اشاعه موجب خواهد شد تا طرف غربی متوجه عواقب فشار علیه ایران باشد و در رویکرد خود تجدید نظر کند. بر همین اساس، حتی امکان مذاکره منصفانه پس از خروج ایران از معاهده، صرفا برای پذیرش تعهدات ایران مانند دیگر کشور ها ذیل همین معاهده مطرح خواهد بود؛ مذاکره ای برای پذیرش ان پی تی توسط ایران در ازای لغو تمامی تحریم ها.

yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. فرآیند بازگشت مالکیت زمین به حوزه علمیه امام خمینی در حال انجام است

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. کلید تحقق شعار سال ۱۴۰۳

  9. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  10. فرامرز اصلانی درگذشت

  11. علی‌ ضیاء و افتادن در باتلاقِ ابتذال!

  12. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  13. انتقام از پوتین؟

  14. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  15. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  16. سلبریتی‌ها چگونه با اعصاب مردم بازی می‌کنند؟

  17. رئیس سازمان برنامه و بودجه: تورم را وارد کانال ۲۰ درصد می کنیم/ تلاش برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی

  18. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  19. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  23. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  24. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  25. رشد نقدینگی ۱۸ درصد کاهش یافت

آخرین عناوین