اوضاع را شیر تو شیر نکنیم!..

علی اباذری،   3981029141 ۳۴ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱۱ تکراری یا غیرقابل انتشار
اوضاع را شیر تو شیر نکنیم!..

برای چندمین بار طرح یک ادعای علمی در عرصه رسانه به سردرگمی مردم دامن زد و این بار نیز مساله مربوط به شیر پاستوریزه و وجود سمی به نام آفلاتوکسین در آن بود.

۱- علم عرصه تکاپوی دایمی در پی ناشناخته‌ هاست و حرکت در این مسیر بر خلاف تصور عمومی لزوما پیشرونده و خطی نیست آنگونه که چیزی که پیشتر واجد اوصافی خاص شناخته می شد برای همیشه همانطور باشد. شناخت های جدیدتر معمولا یا اوصاف بیشتر و جدیدتری را به دانشمندان می شناسانند یا اساسا توصیف قبلی و شناخت پیشین را رد  می کنند.
 
همه این فرایند نیز در میدان محدود دانش بشری اتفاق می افتد و دانایی بشری همواره آمیخته با  نادانی است و دانایی مطلق در علم بشری افسانه ای بیش نیست.

دانشمندان در حوزه های مختلف به خوبی به حدود این نادانی خود آشنا و معترفند و به همین دلیل نیز در ادبیات علمی، داوری های مطلق درباره ویژگی های موضوع مورد مطالعه جایی ندارد و آنان همواره با احتیاط و ذکر اوضاع و شرایط خاص اقدام به نتیجه گیری های مشروط و غیر قطعی می کنند.

 چنین نسبیتی در عین انضباط و تکیه بر داده های به دقت سنجیده وثبت شده است . یعنی علیرغم تاکید دانش علمی بر داده های دارای اعتبار و روایی آنچه که روش علمی را به کاری سخت و دشوار مبدل می سازد محدودیت های ذاتی است که ریشه در نادانی گسترده آدمی دارد. 

۲- برخلاف عالم دانشمندان که همواره دانش خود را محدود و در وارسی مدام می بینند در حیات روزمره و عالم قضاوت غیر علمی ( و به تعبیر بهتر در فضای عمومی و اجتماعی) دانسته ها و یافته های علم قطعی و کاملا مسلم فرض می شوند و هر گونه خبررسانی از موضوعات علمی و شاید هم تمامی موضوعات و پدیدیده های اجتماعی به منزله امری مسلم و تمام شده تلقی می شود که در همه زمان ها و مکان ها و در همه شرایط معتبر است و بدون هیچ تغییر و تجدید نظری  پذیرفته می شود. 

«عقلانیت علمی» در حیات روزمره جایی ندارد و شاید هم باید چنین باشد چرا که دقت بیش از اندازه  واحتیاط بیش از اندازه در شناسایی امور اساسا روند زندگی متعارف را مختل می کند. این  جمله حکیمانه از یکی از فیلسوفان علم بزرگ نیز در نوع خود بسیار قابل تامل است که خود مفهوم «دقت علمی» چندان «دقیق» نیست!. 

بنابراین سخن گفتن قطعی و نتیجه گیری غیر قابل تخلف از یافته ها و اظهارات علمی امری نیست که با عقلانیت علمی سازگار باشد چرا که عقل و تجربه بشری خود به حدود و دانایی نسبی ما در برابر نادانی گسترده بشری حکم می کند. علم بشر کاملا  در این حدود جای دارد و مطلق نیست! 

۳- پرسش این است که با این مبانی معرفت شناسانه درباره علم و شناخت علمی، اخبار علمی و یافته های جدید علمی درباره موضوعاتی که با حیات روزمره ارتباط تنگاتنگی دارند- از جمله مهمترین آنها تغذیه و سلامتی- چگونه باید در رسانه ها مطرح شود؟ 

آیا به دلیل همان دانایی بسیار ناچیز و نادانی گسترده باید به همه یافته ای علمی به دیده تردید نگریست و علم را یکسره انکار کرد یا به صورت کاملا قطعی و تمام شده درباره این داده‌ها سخن گفت؟ حقیقت این است که این وضعیت دشوار، دانشمندان آشنا به علم را هراسان  و پریشان نمی کند اما عموم مردم را چرا.  آن ها دربرابر تناقض های مربوط به یافته ای علمی مختلف از مراجع متفاوت سرگردان و حیران می شوند و حیات روزمره شان دچار اختلال می شود و اینجاست که نقش رسانه ها بسیار مهم می شود.

۴- متاسفانه رسانه های ما عموما و صدا و سیمای ما به طور خاص از قواعد مربوط به تفکر عقلانی یا عقلانیت انتقادی چندان بهره ای نبرده اند، قواعدی که سال هاست سرلوحه عمل اهالی رسانه‌های مهم دنیاست و  سوژه ها و موضوعات مختلف مربوط به علم را نیز در بر می گیرد.

 این قواعد به طور کلی به ما می گویند که صرف یک ادعا (در همه زمینه ها ، چه سیاست ، چه فرهنگ، چه اقتصاد و چه علم ) نمی تواند به معنی درستی آن باشد و تا وقتی که به عرصه تقابل با رای مخالف کشیده نشود  نمی تواند مدعی حقیقت باشد. 

طی دو روز گذشته یک برنامه تلویزیونی صبحگاهی با دعوت از یک کارشناس البته مطلع و قاعدتا آگاه در حین بررسی موضوع غذاهای ارزان قیمت، ادعایی را در باره آلودگی شیرهای پاستوریزه کشور به «آفلاتوکسین» مطرح کرد که در کمال تعجب با همراهی و همدلی مجری محترم برنامه نیز همراه شد.

ادعایی که حتی در صورت درست بودن در ذات خود، نباید به شیوه ای یکطرفه و یکسویه بدون مراجعه به منابع و مراجع رسمی اینچنین به تنورآن دمیده می شد. چنین روشی کاملا بر خلاف قواعد حرفه ای رسانه است که البته چنانکه گفته شد امری محدود به این موضوع در صدا و سیمای ما نیست و سایر حوزه را نیز در بر می گیرد .


البته که مجری محترم برنامه نیز از روی حساسیت و دلسوزی نسبت به حقوق عموم مردم دچار این زیاده روی شد اما ناخواسته حق دیگری از همین مردم را از جنبه ای دیگر نادیده گرفت: حق آگاهی کامل ( نه یک سویه) و حق امنیت روانی.


۵ – با وجود موارد پیشگفته موضوع شیر یا سایر مواد غذایی در کشور ما نیز مانند همه جای دنیا از دایره مباحث مربوط به اقتصاد سیاسی بیرون نیست و این احتمال همیشه وجود دارد که نهادهای بزرگ اقتصادی از جمله تولید کنندگان مواد غذایی  در برخورد با موارد خطا یا آلودگی های احتمالی یا فراتررفتن از استانداردهای روز دنیا در زمینه فعالیت خود ( مانند موضوع پالم در لبنیات) دست به اعمال قدرت بزنند و به جای منافع جمعی و سلامت مردم منافع شخصی خود را در اولویت قرار دهند و حتی برخی نهادهای رسمی را نیز با پول خرج کردن همراه خود کنند!.

طبیعتا در مورد موضوع آفلاتوکسین شیر نیز این موضوع نباید یکسره نادیده گرفته شود و صد البته برای تایید، نیازمند جمع آوری شواهد و مستندات لازم است و نمی توان به همین سادگی و در اولین قدم چنین ادعاهایی را بدون توجه به نظر نهادهای رسمی متوجه کس یا کسانی کرد.

۶-  موضوعات بشری چه در حوزه دانش چه در حوزه اعمال و افعال به اندازه کافی پیچیده هست پس با اتخاذ روش های نادرست در اطلاع رسانی اوضاع را از این که هست پیچیده تر نکنیم و بگذاریم امنیت روانی مردم محفوظ بماند. خلاصه،  اوضاع را شیر تو شیر نکنیم !

دیدگاه کاربران

علي اصقر۱۲۹۹۸۹۱۰۰:۰۸:۲۶ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
اگه اشتباه نكنم دو سال قبل بود كه وزارت نيرو و سازمان هواشناسي طر مورد پيش بيني زمستان سرد با هم اختلاف داشتند و در نهايت بيش بينى وزارت نيرو بر نبناي مدلهاي بين المللي درست ازآب در اومد
ناشناس۱۳۰۰۱۸۱۰۹:۱۴:۵۷ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
آفلاتوکسین مدت ها هست در لبنیات ایران وجود دارد اما متاسفانه بجای رفع آن مقامات سعی در پاک کردن صورت مسئله دارند تا کارخانه ها ورشکست نشوند چون مردم بدلیل گرانی توان خریدشان کم شده حالا با رسانه ای شدن این ماجرا عده دیگری از مردم هم نخواهند خرید
ناشناس۱۳۰۰۱۸۹۰۹:۲۰:۴۲ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
مرغ های هورمون ی که بهشون آنتی‌بیوتیک میزدن رو که یادتون هست؟! خانم ها ریش و سبیل در میاوردن.. یک خاطره خوب بگید به جز پراید و ذرت تراریخته
على اصقر۱۲۹۹۸۹۵۰۰:۰۹:۲۵ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
آقاى نويسنده پرونده پالم و فلزات سنگين در برنجها را يادتون هست؟
ناشناس۱۲۹۹۸۹۶۰۰:۱۱:۳۴ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
فعلا که پول خرید شیر نداریم.
ناشناس۱۲۹۹۸۹۸۰۰:۱۴:۴۳ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
احیانا" این مقاله به سفارش مدیران،مالکان و سهامداران شرکتهای لبنیات نیست؟
استاد۱۲۹۹۹۰۷۰۰:۲۲:۴۵ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
مگر در مورد ماهی قزل الا و سموم قارچ کش مورد استفاده در حوضچه ها اطلاع رسانی میشود.
ناشناس۱۳۰۰۱۸۳۰۹:۱۵:۴۳ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
ماهی قزل آلا رو نارنجی میکنند به نام سالمون نروژی میدهند به ملت عزیز. من هر دو رو خوردم خنده دار هست که چه طور مردم رو....
ناشناس۱۲۹۹۹۱۰۰۰:۳۱:۴۹ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
احتمال این هست که هدف از این شایعه ضربه زدن به صادرات لبنیات ایران باشد
ناشناس۱۳۰۰۳۲۶۱۰:۴۸:۰۱ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
آره شایعست شما برای خودت و افراد خانوادت هرروز شیر بخر بلکه سبب خیر بشی
ناشناس۱۲۹۹۹۲۷۰۰:۴۴:۵۲ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
چقدر مغلطه کردید. به جای نصیحت پدرانه خودتون وظیفه رسانه ایتونو انجام بدید و از مسوولین پرس و جو کنید
ناشناس۱۳۰۰۳۴۲۱۰:۵۹:۲۹ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
خبر را نشر یا تفسیر میکنند خودشان خبرنگار و پیگیر ندارند
ناشناس۱۲۹۹۹۳۲۰۰:۴۸:۵۱ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
ما که نفهمیدیم چی میگی بالاخره شیر بخریم یا نخریم؟
ناشناس۱۲۹۹۹۴۵۰۱:۰۳:۵۱ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
از شما خواهش میکنم این مطلب را برای روشن شدن ریشه های مسئله آلودگی شیر درج کنید . از سال ها پیش برای کمک به رو ستائیان براساس طرحی به کشاورزان کوچک وام داده میشد تا تلیسه گوساله ماده خریداری کنند و در کنارش شبکه ای برای جمع آوری شیر این تولید کنندگان کوچک . در مناطقی چون جنوب خراسان که با کمبود علوفه مواحه است بهر ترتیب تمامی اشگالات در سلامتی شیر ناشی از این تولید کنندگان است مجتمع های بزرگ قابل کنترل هستند و کمبود علوفه را نمیتوانند مثلا با نان خشگ و نظایر آن تامین کنند .
ناشناس۱۳۰۰۰۶۰۰۷:۴۲:۵۹ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
واقعیت را بیان کرده خیلی از ماشین هایی که شیرها را از گاوداری ها جمع اوری میکنند برای انکه شیر فاسد نشود مقداری به ان وایتکس میزنند و این را مسولان بخوبی میدانند
ناشناس۱۳۰۰۰۷۸۰۸:۰۷:۰۳ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
بیا یک نفر که اصلا معلوم نیست چه کاره بوده میاد یک شایعه درست می کنه صد نفر مسئول نمی توانند اون شایعه را جمع کنند و به مردم اطمینان بدهند. ‌
محمد۱۳۰۰۱۰۱۰۸:۲۵:۱۹ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
مورد تایید است.
ناشناس۱۳۰۰۱۲۶۰۸:۴۶:۳۵ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
ما اوضاع را شیر تو شیر نکردیم فقط می‌دانیم که این موضوع و یا وجود پالم در شیر و یا ایدز گرفتن گروهی مردم یک شهر و یا خیلی از چیز های دیگه جعبه سیاه ندارن و مقصران خیلی راحت شانه خالی میکنند
ناشناس۱۳۰۰۱۷۳۰۹:۰۸:۵۵ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
به نظر شما فرق بین راست و دروغ چیست؟ چه کسی تعیین می کند که کدام حرف درست است؟ رسانه درست بودن حرف را تعیین می کند؟ کارشناس تعیین می کند؟ خیر هیچکدام. این اعتماد است که بین راست و دروغ تمایز ایجاد می کند. اعتماد مثل یک درخت است، سالها طول می کشد که رشد کند و بالنده شود، ولی هر وقت خواستی می توانی آن را ببری و از چوبش برای گرم کردن خانه استفاده کنی.
ناشناس۱۳۰۰۱۹۰۰۹:۲۱:۲۲ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
دوست‌کارشناس‌من‌جناب‌آقای‌اباذری..یک‌خصلت‌بد‌ماایرانیها‌درباره‌هرموضوعی‌رداول‌وتایید‌بعد‌ باشرمندگی‌میباشد‌دوست‌‌بسیارعزیز‌یادت‌هست‌مدتی‌قبل‌ازواردات‌ذرت‌آلوده‌به‌قارچ‌صدای‌کارشناسا ن‌درامد‌وقرارشد‌ذرتهای‌آلوده‌رابرگردانند‌‌چطور‌شد‌آیا‌برگرداندند‌ن‌خیر‌همه‌را‌به‌دامداران‌بدبخت‌وبیچاره فروختند‌وباز‌میدانی‌سم‌آفلاتوکسین‌با‌پاستوریزه‌کردن‌وهمچنین‌با‌استریلیزه‌کردن‌ازبین‌نمیرود‌واولین اثرش‌روی‌کبد‌است‌بااین‌وضعیت‌اقتصادی‌ودارویی‌لازم‌‌بلکه‌ضروری‌است‌روی‌این‌موضوع‌حساس‌باشیم واز‌آزمایشگاههای‌صالح‌باز‌هم‌میگویم‌آزمایشگاه‌های‌معتبر‌کمک‌بگیریم
ناشناس۱۳۰۰۲۰۱۰۹:۲۷:۰۳ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
لطفا نظر بالاترین مسئول رسمی را جویا شوید و اطلاع رسانی کنید
ناشناس۱۳۰۰۲۰۶۰۹:۲۹:۴۰ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
امنیت روانی مردم مهمترین فاکتور رشد هر جامعه ایی است.
ناشناس۱۳۰۰۲۴۰۰۹:۵۳:۳۴ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
چرا وزارت فخیمه بهداشت چه در این دولت و چه دولت های قبل اعلام نمی کنند که برخی شرکت ها خصوصا یکی از شرکت های مطرح دولتی لبنیاتی شیرها و لبنیات رو نمی جوشونن و محصولات الوده به تب مالت به خورد مردم داده میشه؟ بسیاری از پزشکان و متخصصان حوزه بیماری های عفونی به این مساله اذعان دارند. مادر خود من یکی از همین قربانیان است.....
عمران۱۳۰۰۲۴۲۰۹:۵۳:۵۸ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
به جای این همه آسمان و ریسمان دوتا آمار و عدد میاوردید که مثلا نمونه برداری از محصولات لبنی در بازار میزان آفلاتوکسین زیر حد خطرناک است یا اصلا نیست یا طبق بیانیه وزارت بهداشت موضوع تحت بررسی است. یک پاراگراف بیشتر لازم نبود، آنهمه مقدمه و موخره هم لازم نیست.
ناشناس۱۳۰۰۲۵۳۱۰:۰۰:۰۱ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
این همه گفتی! ولی اخرش راستشو نگفتی؟ تکلیف مردم با شیر افلاتوکسین دار چی باید بشه؟؟!! بخورن تا چرخ کارخونه ها بچرخه؟ یا نخورن تا سرطان نگیرند؟ طرفت رو مشخص کن اقای نویسنده
رضا۱۳۰۰۴۷۰۱۲:۱۲:۰۴ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
باید مجری و کارشناس دستگیر شوند اگر ادعای آنها درست است مدیران لبنیاتی به حبس طولانی مدت و جریمه محکوم شوند و اگر غلط است خود اقایان به حبس طولانی مدت محکوم شوند تا نشر اکاذیب ثابت نشده نکنند.باید هزینه حرف مفت زدن از سوی هر کس باشد را بالا برد.
ناشناس۱۳۰۰۵۰۱۱۲:۳۰:۲۱ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
باز هم گفتی ادعای علمی!!!
ناشناس۱۳۰۰۵۲۹۱۲:۴۱:۵۳ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
هست اقا جون هست چرا به خاطر منافع یه عده سود جو مردم باید تاوان پس بدن
بازرس کیفی۱۳۰۰۵۸۹۱۳:۰۵:۰۴ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
نظر اعلام شده در تلویزیون غیرکارشناسی است. قارچ تولید کننده سم افلاتوکسین بر روی هر ماده با منشا گیاهی در شرایط مناسب رطوبت و گرما تکثیر میشود. مقدار مجاز آن هم بر اساس استاندارد های معتبر مشخص است.
یاسر۱۳۰۰۶۵۴۱۳:۴۲:۳۱ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
تمام شیرهای سنتی مسموم و آلوده است هر بار مصرف کردم دل پیچه گرفتم
ناشناس۱۳۰۰۹۶۱۱۷:۵۶:۱۲ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
دوست عزیز علت دل پیچه شما بخاطر آلوده بودن شیر محلی نیست,به دلیل غلظت بالا و چربی که داره شیر های کارخانه ای معمولا دارای شیرخشک هستن و اونقدر چربه شو میگیرن که آب خالی شبیه میشه!
ناشناس۱۳۰۱۷۸۳۱۱:۰۰:۰۱ ۱۳۹۸/۱۱/۱
تو به لاکتوز حساسیت داری
کامران۱۳۰۱۲۶۷۲۲:۵۷:۳۸ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰
یه کم کاکائو بریزید بشه شیر کاکائو . شیرین هم میشه.
ناشناس۱۳۰۲۱۷۱۱۵:۲۳:۰۶ ۱۳۹۸/۱۱/۱
در مدرسه به فرزندم گفته اند اگر شیر بخورید می میرید
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. نارضایتی عباس موزون از زمان پخش برنامه زندگی پس از زندگی

  2. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

  3. فایل صوتی لو رفته از «عبدالله مهتدی» درباره آرزوی تجزیه ایران

  4. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

  5. تنها راه پیش پای اقتصاد ایران

  6. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

  7. فقر، بزرگی ما را می‌بلعد!

  8. پیشنهاد عجیب افزایش ۲۲درصدی دستمزد کارگران برای ۱۴۰۳ از سوی وزیر کار

  9. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

  10. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

  11. دیر اما قابل‌توجه ...

  12. هدف قراردادن کشتی اسرائیلی و ناوشکن آمریکایی توسط ارتش یمن

  13. به زودی در این زمین مسکن ملی احداث می شود !

  14. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

  15. دستگیری عاملان انتشار فیلم درمانگاه قم | نخستین اعترافات متهمان

  16. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

  17. آزمونی بزرگ برای دولت رئیسی

  18. قبور لاکچری

  19. المیرای ۷ ساله کجاست؟!

  20. تورم نقطه به نقطه نسبت به اول سال ۲۲ درصد کم شد/ رشد اقتصادی به ۴.۵ درصد رسید

  21. از سنگ صدا درآمد، از اصلاح‌طلبان نه!

  22. پشت پرده ادعای جدید گروه «هفت» علیه ایران چیست؟

  23. حکایت چرخی که هزاران بار اختراع می شود!..

  24. آخرین وضعیت مذاکره نمایندگان کارگری و کارفرمایی

  25. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

آخرین عناوین