در روزهایی که کشورهای غربی و گروه های ضدانقلاب در خارج از کشور از آشوب های داخل ایران خوشحالند و در بیانیه هایی از اغتشاشگران حمایت و اقدامات نظام در مقابله با آشوب طلبان را محکوم می کنند گروهی از فعالان سیاسی اصلاح طلب نیز بیانیه ای صادر کرده اند که محتوای آن بی شباهت به بیانیه های کشورهای غربی و اپوزیسیون خارج از کشور نیست. این بیانیه به امضای ۷۷ نفر از اصلاح طلبانی رسیده است که جمع زیادی از آنها از محکومان حوادث سال ۸۸ هستند اما نکته جالب توجه، قرار داشتن نام فردی چون شهیندخت مولاوردی در میان اسامی این افراد است؛ فردی که در دولت قبل معاون رئیس جمهور بود و در جلسات هیات دولت حضور می یافت اما اکنون در این بیانیه، نظام را به "تصمیم گیری در پستوهای حکومتی، بی توجهی به حاکمیت قانون و ارکان قانون اساسی و از همه مهم تر انکار حق آگاهی و مشارکت مردم و نمایندگان واقعی آنها در اداره عمومی کشور" متهم می کنند.

امضاکنندگان این بیانیه با ادبیات تندی از اقدامات نظام در مقابله با اشرار انتقاد کرده و پس از آوردن دلایل ریز و درشت برای مستدل نشان دادن مواضعشان نهایتا حرف دلشان را زده اند و از متصدیان حکومت خواسته اند "با عادی سازی روابط خارجی بساط تحریم ها را جمع کنند."

این در حالی است که ایران به ویژه در دولت یازدهم و دوازدهم هرچه در توان داشته برای عادی سازی روابط با کشورهای غربی به میدان آورده اما به جز خلف وعده از طرف مقابل چیزی عایدش نشده است. در چنین شرایطی به نظر می رسد عادی سازی روابط که این ۷۷ نفر بر آن تاکید کرده اند چیزی جز تسلیم در مقابل آمریکا نمی تواند باشد. صدور چنین بیانیه ای در شرایط فعلی و تاکید بر موضوعی چون عادی سازی روابط با برخی کشورها که دغدغه اصلی این بخش از اصلاح طلبان است یادآور مواضع این فعالان سیاسی در مقاطع مختلف در گذشته است. مواضعی که نمونه بارز آن در سند "تاملات راهبردی" حزب منحل شده مشارکت در سال ۸۸ نمود یافت.

تدوین کنندگان این سند گرچه در متن آن با استفاده از اصطلاحاتی چون مردمسالاری و دموکراسی، ظاهری موجه برای دکترین خود ایجاد کرده بودند اما در برخی بخش ها مقصود آنها از دموکراسی تشریح شده و بهره گیری از بحران ها در کشور به عنوان بهترین فرصت برای دستیابی به اهداف سند یاد شده بود. در بخشی از سند تاملات راهبردی حزب مشارکت آمده بود: ایجاد یک بخش مردمسالار در درون حاکمیت ممکن است در نتیجه یک فرآیند طولانی دگرگونی ارزشی وایدئولوژیک یا یک اتفاق پیش بینی نشده حاصل گردد. اما تداوم آن مستلزم تحقق پیش شرط هایی است.

یکی از این پیش شرط ها این بود: بخش مردمسالار حاکمیت بتواند از بحران هایی که کل سیستم سیاسی را تهدید می کند به نفع تثبیت مردمسالاری و چانه زنی بیشتر استفاده نماید. بیانیه فعلی صادر شده از سوی این فعالان اصلاح طلب را هم می توان در چارچوب دستیابی به اهداف همین سند ارزیابی کرد؛ بیانیه ای که به امضای افرادی چون شهیندخت مولاوردی، محسن آرمین، ابراهیم اصغرزاده، الهه کولایی، عبدا... ناصری، آذر منصوری، احمد منتظری،... رسیده است.  روزنامه جام جم درباره این بیانیه و اهداف امضا کنندگان آن با برخی فعالان سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب گفت وگو کرده است که می‌خوانید.

فرصت طلبی سیاسی

علیرضا سلیمی / نماینده محلات در مجلس

صدور چنین بیانیه هایی، هیچ معنایی جز فرصت طلبی سیاسی ندارد. این افراد که در گذشته نتوانسته اند کشور را تسلیم کنند حالا می خواهند از این توجیه استفاده کرده و کشور را تسلیم دیکته های آمریکا کنند. حال این سوال مطرح است که آیا ارتباطی میان نویسندگان اصلی نامه و آشوب کنندگان وجود ندارد؟ آیا پروژه ای از پیش تعیین نشده که عده ای آشوب کنند و عده ای نیز تحمیل تسلیم را در کشور پیگیری کنند؟ این بیانیه شبیه همان جام زهر مجلس ششمی ها نیست؟ در هر صورت مفهوم جالبی از این بیانیه برداشت نمی شود.البته معتقدیم که شیوه اجرا کردن طرح گرانی بنزین از سوی دولت بسیار غلط است و دولت کوتاهی کرده و زیرساخت ها را فراهم نکرده است. دولت نتوانست این فضا را مدیریت کند و کوتاهی های جدی داشت اما بحث این است که آیا همین امضاکنندگان بیانیه، از حامیان اصلی دولت فعلی نبوده اند؟ مطالب مطرح شده در بیانیه به نوعی فرار به جلوست چرا که دولت فعلی نتیجه تلاش های آنها برای روی کار آمدن است. حال خودشان باید پاسخگوی اعمال و رفتار دولت باشند، چرا که ژنرال هایی که آنها گماشته اند موجب به وجود آمدن مشکلات فعلی در کشور هستند. بنابراین امضاکنندگان این بیانیه باید جرات پذیرش خطاهای خود را داشته باشند.

آب به آسیاب دشمن

محمد زارع فومنی / دبیر کل حزب مردمی اصلاحات

فعالان سیاسی اصلاح طلب در بیانیه اخیرشان کار اشتباهی کردند. اول این که دل به بیگانه و دشمن بستن عاقبتی جز تباهی ندارد. دوم این که عادی سازی روابط خارجی کار معمول و متداول در طول چهل سال گذشته از سوی جمهوری اسلامی ایران بوده است و اقدامی غیر از این انجام نداده و بنابراین نمی توان گفت با عادی سازی روابط خارجی بساط تحریم ها جمع خواهد شد چون اساسا دشمنان ما کاری جز سنگ اندازی و تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران ندارند. بنابراین نباید با انتشار چنین بیانیه هایی آب به آسیاب دشمن ریخت. بنابراین بر این باورم که بیانیه هایی از این دست بیشتر فضا را ملتهب می کند. اگر تنظیم کنندگان این نامه به فکر کشور ند چرا در طول چند سال گذشته و در پی اقداماتی که دولت انجام داده و تاثیر منفی آن بر وضعیت معیشتی مردم مشهود بوده بیانیه ای انتقادی منتشر نکردند. چرا وقتی که ارزش پول ملی ناچیز شده این افراد بیانیه صادر نکردند. بر این باورم که بیانیه هایی از این دست دردی از کشور دوا نمی کند و نتیجه آن بیشتر تحریک به آشوب است.

ایران مانعی برای عادی سازی روابط ایجاد نکرده است

محمد فیضی / عضو فراکسیون امید مجلس

رهبر انقلاب، سخن آخر را در مورد طرح جدید سهمیه بندی بنزین بیان بر حمایت از تصمیم سران قوا تاکید کردند. بنابراین دیگر نباید بیشتر از این به بحث در این زمینه پرداخت. خوشبختانه رهبر انقلاب با تدبیرشان مسیر کلی را به همه نشان دادند و به این ترتیب فضا تا حدود بسیاری آرام شد.

البته معتقدیم برخی از ارکان قوا در اجرای این طرح عجله داشتند و انتظار داشتیم که آقای لاریجانی قبل از اعلام این طرح، نمایندگان مجلس را مطلع می کردند. در این صورت مجلس نیز می توانست در آماده کردن جامعه اثرگذار باشد. اگر مردم از علت و چرایی اجرایی شدن این طرح مطلع بودند پذیرش آن نیز از سوی آنها بهتر انجام می شد. این در حالی است که تصمیم گیرندگان نتوانستند فضا را آماده کنند.

در هر حال و در شرایط فعلی که این اتفاق رخ داده است نباید مباحث اینچنینی مانند بیانیه اخیری که برخی صادر کرده اند، مطرح شود.  

نکته دیگری که در بیانیه این ۷۷ نفر مطرح شده بحث لزوم عادی سازی روابط خارجی برای جمع شدن تحریم هاست. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران تا کنون و در شرایط فعلی نیز تمام تلاش خود را برای نشان دادن حسن نیتش انجام داده و در واقع بیشتر از این نمی توان کار دیگری انجام داد. ایران تاکنون در راستای انجام تعهداتش گام برداشته و حتی کاهش تعهدات برجامی نیز در چارچوب برجام است، بنابراین تاکید امضاکنندگان این بیانیه در مورد لزوم عادی سازی روابط خارجی معنایی ندارد، چرا که کشورمان تمام تلاش خود را در این جهت داشته و بیشتر از این به معنای تسلیم شدن است.

حمایت از آشوبگران قابل دفاع نیست

محمدعلی وکیلی / عضو هیات رئیسه مجلس

تحولاتی که طی چند روز گذشته به واسطه اعلام تصمیم افزایش نرخ بنزین در کشور اتفاق افتاد باعث شد که برخی نسبت به چنین تصمیمی اعتراض کنند. اما در همین مسیر عده ای هم وارد عرصه شدند و با این که جزو معترضان واقعی نبودند با آشوبگری اقدام به تخریب اموال عمومی و غارتگری و ایجاد تشنج در جامعه و راهبندان کردند. اقدامات این افراد ضمن وارد کردن ضررهای زیاد به ثروت جامعه بر مصائب کشور افزود. کسانی که اقدام به آتش زدن ادارات دولتی  می کنند و مسجد و قرآن آتش می زنند به هیچ وجه قابل دفاع و تبرئه نیستند. انتظار مردم این است که با آشوبگران برخورد قاطع صورت گیرد و آرامش به شهرها باز گردد. بنابراین ساده انگارانه است که گمان کنیم کسانی که به اموال عمومی ضربه زدند از جنس معترضان واقعی اند و این همسان سازی میان این دو جریان مغالطه است. مردمی که جزو معترضان حقیقی بودند خواسته ای جز نارضایتی از تصمیمات مسوولان نداشتند و آن را غیرکارشناسی می دانستند؛ از این رو باید به معترضان حق داد اما حضور عده ای سازماندهی شده در دل اعتراضات که سعی در صید اهداف شوم خود داشتند و حتی به مردم عادی هم تعرض کردند و تلاش داشتند جریان عمومی کشور نچرخد، باعث شد وضعیت کشور به این صورت درآید. بنابراین دفاع از چنین افرادی با هیچ تحلیلی قابل قبول نیست و نباید آشوب طلبان را تبرئه کرد.

حرف هایی برای راضی کردن مخاطبان خاص

اردشیر نوریان / عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس

اصلاح قیمت حامل های انرژی یک ضرورت اقتصادی است و در تکالیف قانون برنامه و قانون بودجه نیز قید شده و برای دولت الزام ایجاد کرده است. طبیعتا همه کارشناسان اقتصادی با هر ذائقه سیاسی این جراحی اقتصادی را نیاز کشور می دانند و بر اصلاح قیمت حامل های انرژی اتفاق نظر دارند اما در عین حال دیدگاه های متناقضی نیز درباره نحوه و اجرای آن در میان کارشناسان وجود دارد. به هرصورت این تصمیم با همه اما و اگرهایی که در مورد نحوه اعلام و اجرای آن مطرح است اتخاذ و منجر به نارضایتی بخشی از مردم شد. در اتفاقات اخیری که در کشور رخ داد باید دو بخش را جدا کرد؛ بخش اول گروهی اند که اعتراضات مدنی مسالمت آمیز انجام می دهند و بخش دوم هم کسانی اند که مسلحانه وارد میدان شدند و به اموال خصوصی و عمومی آسیب رساندند. طبعا اگر کسی بدون تفکیک این دو بخش بخواهد اتفاقات را محملی برای اعتراض به ماموران نظم و امنیت قرار دهد اقدام ناصحیحی انجام داده است. به نظر می رسد برخی حرف هایی می زنند تا مخاطبان خاصی را راضی کنند. حتما باید جلوی ناآرامی ها را گرفت و با آشوب طلبان طبق قانون برخورد کرد. نکته دیگر پیوند فشارهای اقتصادی به روابط خارجی و تحریم ها است. من از جمله کسانی بودم که از برجام حمایت کردم. جمهوری اسلامی ایران با رفتار خود در طول ۴۰سال گذشته نشان داده که طرفدار جنگ و منازعه نیست و براساس احترام متقابل حاضر است با همه دولت های دنیا به جز رژیم اشغالگر قدس ارتباط داشته است اما زمانی که دولتی با زورگویی رفتار می کند و با نقض عهد، تحریم های ظالمانه ای علیه کشورمان اعمال می کند اساسا هیچ توجیهی برای مذاکره با زورگویان قابل قبول نیست. در چنین شرایطی مذاکره بی نتیجه است و عاقبت آن نیز روشن است. بنابراین گفتن این حرف ها که با عادی سازی روابط می توان بساط تحریم ها را جمع کرد سخنی ناشی از ساده لوحی است.