به گزارش الف، در این همایش ضمن طرح دیدگاه های نمایندگان استانی و مدیران دیده بان، محورهای ذیل مورد بحث و بررسی قرار می گیرد:
- بررسی راهکارهای تقویت ، توسعه ،تعاملات وهماهنگی مطلوب فیمابین کارگروه های 19 گانه با استان ها
- بررسی راهکارهای تقویت وتوسعه آموزش و پژوهش در دیده بان
- بررسی راهکارهای تقویت وتوسعه دفاتر استانی
- بررسی راهکارهای تقویت و توسعه تعاملات رسانه ای دیده بان
- بررسی راهکارهای تقویت و توسعه تامین منابع انسانی و مالی پایدار دیده بان
احمد توکلی رییس دیده بان شفافیت و عدالت در این همایش که ظهر امروز در پژوهشکده علامه طباطبایی قم برگزار شد، ضمن تبریک هفته وحدت و تأکید بر لزوم مبارزه با فساد و مفسدان اظهار داشت: ما میخواهیم با فساد مبارزه کنیم یا مفسد؟ فرق اینها چیست؟ فساد معمولا متوجه ساختارها، قوانین، مقررات و رفتارهایی است که فساد از آن زاییده میشود و مفسد کسی است که از این فسادها عامدا منتفع می شود یا به دیگری نفع میرساند، اگر عامدانه نباشد، فاسدِ فعلی است اما فاسد ِ فاعلی نیست. یعنی چنین کسی متوجه نیست که دارد فساد را تقویت می کند اما فساد را موجب می شود .
وی تصریح کرد: برخی از فسادها هم مثل رشوه و تبانی در امور دولتی، جرم است. اما برخی فسادهایی که ناشی از روش هاست و طرف علم به آن ندارد، جرم نیست، مثلا یک سیاست غلطی اتخاذ میکنند و ثروت از یک جیبهای کوچکی به جیبهای بزرگ میرود، این از لحاظ عرفی جرم نیست، ولی این جرم یقه سفیدهاست. این جرمی است که کسانی مرتکب می شوند که افراد محترمی هستند، بسیار تر و تمیز و اتو کشیده هستند. این اصطلاح را اولین بار یک جامعهشناس آمریکایی در انجمن جامعه شناسان آمریکا در دهه 1939 میلادی گفت که کسانی هستند ظاهرا آبرو دارند و با قلم جرمی را مرتکب میشوند، به عنوان مثال، موتور سواری که کیف خانمی را زمانیکه از بانک خارج میشود، می دزد به آن مجرم یقه آبی می گویند که قربانیان آنها دم دستشان هستند، ولی مدیر بانک که با یک وام یک هزار میلیاردی موافقت میکند و با هزار وام یک میلیونی مخالفت میکند هم جرم انجام داده است، او مجرم یقه سفید است چرا که با این کار، زمینههای بیکاری، افسردگی جوانان، فقر و کودکان و زنان خیابانی ایجاد کرده و جامعه را به افول برده است. اینا با قربانیانشان فاصله دارند اما چشم های تیزبین این فساد را تشخیص می دهند.
توکلی تاکید کرد: پس در حکومتداری، کسی که امانتی را ضایع میکند، در واقع خیانت می کند. لذا فساد در جاهایی بیشتر میشود که این ساختارها وجود داشته باشد. فساد در جایی که ساختارهای غلط و عدم شفافیت وجود داشته باشد افزایش پیدا میکند. هر جا که چشم باشد افرادی که زیر چشم هستند حواسشان جمع می شود. چرا اسلام اصرار دارد که همه را چشم حکومت کند؟ چرا همه را به امر به معروف و نهی از منکر دعوت می کند؟ امیرالمومنین فرمود اگر همه واجبات را در یک کفه ترازو بگذارند و امر به معروف را در کفه دیگر وزن امر به معروف بیشتر است. امر به معروف و نهی از منکر از اوجب واجبات در عرصه شفافیت و عدالت است. شفافیت است که این امکان را میدهد بزرگترین دستور الهی را اجرا کنیم.
رییس سازمان شفافیت و عدالت با تأکید بر اینکه حیفومیل بیتالمال بد بوده و نوعی فساد تلقی میشود، ادامه داد: تعارض منافع نیز نوعی فساد به شمار میآید، کسی که در موقعیتی قرار دارد باید به نفع جامعه حرکت کند و اگر به نفع خودش عمل کند فساد صورت گرفته و باید با او مبارزه شود. لذا به این تعارض منافع می گویند و برخی معتقدند فساد کشور به دلیل همین تعارض منافع است. حالا شما مقایسه کنید با این شرایط که گفتم، فساد بیشترین ضربه را می زند یا مفسد؟ یقه سفید یا یقه آبیها؟ افراد معتقد به خدا به فساد بیشتر مرتکب میشوند یا بی پروایان؟
وی افزود: رئیس جمهور گفت که ما به شفافیت اعتقاد داریم و چند لایحه شفافیت و مبارزه با فساد هم تقدیم مجلس کردهایم، آیا دولت در عمل نیز به شفافیت عمل کرده است؟ آیا دولت قانون 29 برنامه ششم توسعه که تأکید بر شفافیت اموال و دارایی مسئولان دارد اجرا کرده است؟ چرا این قانون اجرا نمیشود تا همه از رئیس جمهور تا رئیس یک اداره در فلان نقطه دور افتاده کشور زیر ذره بین بروند؟ اگر لایحه تقدیم کردند کار مثبتی کردند ولی در عمل چه؟ ما مصوبات زیادی داریم که باید تمام اطلاعات دولتی را زیرنظر داشته باشد و همه چیز آشکار شود ولی چرا این اقدام را انجام نمی دهند.
رئیس دیدهبان شفافیت و عدالت ادامه داد: اینکه رئیس جمهور میگویند فساد بدتر از مفسد بوده درست است، ولی می گویم که سیاستهای غلط هم میتواند فسادزا باشد، بهعنوانمثال مسئله ارز که کشور را تا الان به بحران کشانده است. در سیاستهای ارزی دو راهحل به کار میرود یا ارز تزریق میکنند و یا متقاضی ارز را کم میکنند. استبدادهای رای هم می تواند فسادزا باشد. زمانی که ما ارز نداریم و در فشار هستیم و دولت 35 میلیارد دلار ارز مداخله ای انجام میدهد و مجموع ارز صادرات ما در این سال ها همیشه بیشتر از وارادت ما بوده است، این مازادها کجا رفته است و چقدر از آن در بانک مرکزی است آیا آقای رییس جمهور اینها را می گوید؟
وی به بحرانهای ارزی دی ماه 96 اشاره و خاطرنشان کرد: در آبان 96 به معاون اول رئیسجمهور تلفن زدم و گفتم که از مرداد ارز گران شده و ایشان گفتند که یک جلسه با هم داشته باشیم، در آن جلسه بهعلاوه بنده چند اقتصاددان لیبرال نیز حضور داشتند و بحث کنترل بازار ارز و متعادل کردن تقاضا مطرح شد، اما در دیماه گفتند که هر چقدر ارز بخواهید با قیمت 4200 تومان وجود دارد، اگر هر مقدار ارز وجود داشت پس چرا بحران ارزی و دلاری در کشور به وجود آمد؟
توکلی گفت: 35 میلیارد دلار ارز مداخلهای و 18 میلیارد دلار زمانی که به شرکتها و افراد مختلف به شکل غیراصولی دلار تخصیص داده شد به باد رفت. فساد یعنی با یک تصمیم غلط، ملاکین، صاحبان طلا و جنس یکباره در یک شب اموالشان 3 برابر میشود و کسانی که ثروت ریالی دارند اموالشان یکسوم میشود که موجب بیکاری و تعطیلی کارخانه ها شده است.
توکلی با انتقاد از رئیس سابق بانک مرکزی، گفت: عراقچی یک نامه به سیف مینویسد که ارز ما بیهوده به باد میرود و پس از آن سیف همان نامه را بهعلاوه نامه خودش به رئیسجمهور ابلاغ میکند اما رئیس جمهور میگوید بحران ارز نداریم، عراقچی گفته این کار غلط است اما رئیسش به آن فرمان داده است که کار غلط را انجام بدهد، عراقچی یک زیر دست بوده و اما سیف که رئیس بانک مرکزی بوده باید محاکمه شود.
وی ادامه داد: رشد نقدینگی در کشور در حال حاضر چهار برابر شده است و ما قبل از بحران ارز 11 میلیون حاشیهنشین داشتیم اما حالا شاید این مقدار به 15 میلیون رسیده باشد.
توکلی تاکید کرد: برخی سیاستهای دولت فسادزاست، چراکه استبداد رأی وجود داشته و دولت میخواهد با دو لایحه ضدفساد خود را ضدفساد نشان دهد اما اینطور نمیشود، در سالهای 85 و 86 زمانی که احمدینژاد را مجاب کردیم که کارت سوخت را اجرایی کرد ماهی 10 میلیون لیتر بنزین و تقریباً سالی 12 میلیارد دلار سود به همراه داشت.
وی با بیان اینکه بعد از برداشت کارت سوخت این 12 میلیارد از جیب ملت رفت، افزود: البته این پولها گم نمیشود و در جیبهای خاص میرود، مفسدین اژدهای هفت سر هستند و نمیگذارند این قوانین ضد فساد اجرا شود، چه کسانی نمیگذارند که قانون شفافیت اجرا شود؟
توکلی در پایان گفت: آقای روحانی حرف درستی زد، اما باید با شفافیت جلوگیری از فسادهای خود دولت شود و اگر جلوگیری از مفسد نشود راه فساد باز میماند، ما در حال مجاهدت هستیم، هیچ چیز مانند فساد نمیتواند کشور را ساقط کند، کسانی که حاضر نیستند اسلام را گوشهنشین ببینند باید با فساد و مفسدین مبارزه کند.
*** آیت الله استادی: کار بسیار عظیم خطرش هم عظیم است و اگر کسی آن را درست انجام ندهد، نباید در آن شرکت کند
استاد برجسته حوزه علمیه قم گفت: افزایش اعتماد مردم درجریان برخورد با فساد و ایجاد عدالت بدست میآید.
آیت الله رضا استادی روز چهارشنبه درهمایش دیدهبان شفافیت و عدالت درپژوهشکده علامه طباطبایی شهر قم، بیان کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی نهادهایی همچون کمیته امداد امام خمینی (ره)که توانستند بیشترین اعتماد مردمی را جلب کنند، موفقترین عملکرد را نیز داشتند و این نشان دهنده آن است که مردم میخواهند همه جا عدالت باشد و با فساد برخورد شود.
وی افزود: مبارزه با فساد و گسترش عدالت، امر به معروف و نهی از منکر عملی است و درجلب اعتماد مردمی که درنظام اسلامی امری بسیار مهم است، تاثیر بسزایی دارد.
وی ادامه داد: درطول این سالها تلاشهای بسیاری در راه مبارزه با فساد صورت گرفته و این جریان که اکنون موجب کاهش فساد نیز شدهاست،باید روز به روز تقویت شود.
آیت الله استادی با اشاره به این که مبارزه با فساد بر اساس اصول شرعی قواعد مشخصی دارد، گفت: در راه مبارزه با فساد باید به شاخصها توجه داشت و اجازه نداد عدهای در این عرصه به دنبال سوءاستفاده باشند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: امام خمینی(ره) انقلاب اسلامی را با وجود گروهها و دیدگاههای متفاوت اداره کرد، اما به دلیل پایبندی به اصولی که برای خود ترسیم کرده بود، بیان نمود که هیچکس برگردن من حقی ندارد.
وی با بیان این که هیچ جامعهای بدون قاضی و قوه قضاییه نمیتواند کار خود را پیش برد، گفت: قوه قضاییه باید عدالت را اجرا کند و همه باید به آن در رسیدن به این هدف کمک کنند.
استاد برجسته حوزه علمیه قم بیان کرد: هر کس خلافی انجام میدهد باید مطابق آن مجازات شود، چرا که اگر بیش از حد آبرویش برده شود زمینه برای ظالم شدن وی فراهم میشود.
وی با اشاره به لزوم روشنگری در راه مبارزه با فساد افزود: نباید در اثر اشتباه ما افراد مخلص در عرصه های مختلف از کار خود کنارهگیری کنند و در این راه نیاز است تا همه برای خدا به وظیفه خود عمل کنند و از تهمت بیجا بپرهیزند.