به گزارش فارس، «کاظم غریب‌آبادی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل و سایر سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، به دعوت مسؤولان آکادمی ملی علوم «لینچای» ایتالیا، در بیست و یکمین کنفرانس بین‌المللی «ادواردو آمالدی» در مورد عدم اشاعه شرکت و به ایراد سخنرانی پرداخت.

غریب آبادی در ابتدای سخنرانی خود با تاکید بر اینکه موضوع امنیت، یک نگرانی جهانی است که نیاز به راه حل و مشارکت جهانی دارد، افزود: سلاح‌های هسته‌ای، بزرگترین تهدید جهانی برای صلح و امنیت بین المللی است، به طوری که تنها بخش کوچکی از زرادخانه‌های موجود هسته‌ای برای نابودی حیات بر روی زمین کفایت می‌کند. حدود 15 هزار سلاح اتمی وجود دارد که 2 هزار مورد آن ذیل دکترین‌های هسته‌ای دارندگان آن، آماده به کارگیری است.

* سیاست جدید بازنگری هسته‌ای آمریکا در سال 2018، نقض کامل NPT 

وی، در ادامه با اشاره به اینکه معاهده عدم اشاعه سلاح‌های اتمی (NPT) زیربنای خلع سلاح، عدم اشاعه و استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته ای است و اگر نقاط ضعفی وجود دارد، به خاطر عدم اجرای موثر و کامل آن می‌باشد، یکی از چالش‌های پیش روی عدم اشاعه را اتکای برخی دولت های دارای سلاح هسته ای به ویژه آمریکا به استفاده از این دسته از سلاح ها در دکترین نظامی خود و گسترش روزافزون نقش آن در برنامه های نظامی این کشورها خواند و گفت: سلاح‌های هسته‌ای برای آمریکا نه تنها ابزاری برای بازدارندگی، بلکه وسیله‌ای برای تهدید علیه دولت‌های هسته‌ای دیگر و همچنین سایر دولت‌های غیر هسته‌ای است. در همین راستا، می‌توان به سیاست جدید بازنگری هسته‌ای آمریکا در سال 2018 اشاره کرد که نقض کامل NPT است.

سفیر و نماینده دائم کشورمان، موضوع خلع سلاح هسته‌ای کامل و جامع را یکی از چالش‌های فراروی معاهده NPT برشمرد و افزود: در بین دولت‌هایی که سلاح هسته‌ای ندارند، موجی از عدم اعتماد در این خصوص وجود دارد که NPT آنها را از دستیابی به سلاح هسته‌ای بازداشته، در حالی که دولت‌های دارنده سلاح هسته‌ای، گام‌های اندکی را به سمت خلع سلاح برداشته و تعهدات خود ذیل ماده ۶ این معاهده را انجام نداده‌اند.

غریب آبادی در ادامه سخنرانی خود به دو مولفه خلع سلاح و عدم اشاعه و ارتباط بین این دو پرداخت و ضمن اشاره به اینکه این دو موضوع، دو روی یک سکه بوده و یکدیگر را تقویت می‌کنند، افزود: این دو مولفه در کنار تعهد به استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای، پایه های اصلی مندرج در معاهده NPT را شکل می‌دهند.

وی تاکید کرد: همانگونه که در سند نهایی کنفرانس بازنگری NPT در سال 2000 نیز آمده است، هدف عدم اشاعه، مشروعیت خود را از هدف بزرگ‌تر خلع سلاح می‌گیرد.

*هیچ چشم انداز روشنی از منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه وجود ندارد

چالش دیگر در این فرآیند از منظر نماینده دائم کشورمان، زرادخانه هسته‌ای رژیم اسرائیل بود. در همین راستا، وی با اشاره به اینکه منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه خواسته طولانی مدت کشورهای این منطقه بوده که برنامه لجام گسیخته سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل آن را تهدید کرده، افزود: رژیم اسرائیل عضو هیچ یک از معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات نبوده و هرگز تمایل خود برای پیوستن به NPT را اعلام نکرده است. این رژیم به برنامه‌های هسته ای خود بدون قرار دادن آنها تحت نظارت آژانس ادامه داده و به کشورهای همسایه خود تجاوز و آنها را تهدید می‌کند. لذا، هیچ چشم انداز روشنی از منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه به دلیل مخالفت آمریکا و برخی کشورهای دیگر وجود ندارد.

غریب آبادی در بخش دیگری از سخنرانی خود، موضوع ایران و اقدامات و دستاوردهای حاصله از سوی کشورمان در حوزه عدم اشاعه را تشریح و با اشاره به اینکه ایران نخستین کشور پیشنهاد دهنده منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در سال 1974 و همچنین عضو تمامی معاهدات سلاح‌های کشتار جمعی است، افزود: ایران موافقتنامه جامع پادمان آژانس و همچنین پروتکل الحاقی را ذیل برجام به صورت داوطلبانه و موقت اجرا می‌کند.

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران نه صرفا به خاطر عضویت در معاهدات سلاح‌های کشتار جمعی، بلکه همچنین بر مبنای اصول و اعتقادات دینی، هرگونه تولید، ذخیره و استفاده از سلاح های هسته‌ای را بر مبنای حکم رهبر معظم انقلاب ممنوع می‌داند. جمهوری اسلامی ایران علیرغم اینکه خود قربانی سلاح‌های کشتار جمعی است، با این حال، این دسته از سلاح‌ها هیچ جایگاهی در دکترین امنیتی آن ندارند.

سفیر و نماینده کشورمان در ادامه با اشاره به برجام، اهداف، روندها و مکانیسم‌های حقوقی و اجرایی و تعهدات طرفین و همچنین آخرین وضعیت و مشکلات پیرامون آن را تشریح کرد.

وی با تاکید به پایبندی کامل و شفاف ایران به تمامی تعهدات خود ذیل برجام، افزود: با این حال و بر خلاف حسن نیت و رفتار صحیح ایران، آمریکا به طور قابل توجهی از همان روز اول اجرای برجام و به ویژه از زمان روی کار آمدن رئیس جمهور جدید آمریکا، در اجرای تعهدات خود قصور ورزید و در نهایت در 8 می 2018 طی تصمیم غیرقانونی، از این توافق خارج شد.

نماینده دائم ایران در آژانس افزود: ایالات متحده پس از خروج از برجام، به اعمال فشار حداکثری برای نابودی برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت ادامه داد و حتی دیگران را تهدید به تنبیه در صورت اجرای تعهداتشان ذیل برجام و قطعنامه شورای امنیت کرد.

*آمریکا خود را پلیس خودخوانده جهانی می‌داند

غریب آبادی همچنین با اشاره اینکه آمریکا در خط مقدم اعمال تحریم‌های فراسرزمینی بوده و از هیچ تلاشی از جمله تحریم تجاری، اختلال در جریان سرمایه گذاری و مالی، بلوکه کردن دارایی‌ها، و منع رفت و آمد جهت تحمیل خواسته‌های خود بر جهانیان دریغ نمی کند، افزود: این کشور که خود را پلیس خودخوانده جهانی می‌داند، در حال پایمال کردن هرگونه حقوق و هنجار بین‌المللی است.

وی خاطرنشان کرد: با این حال، ایران بر خلاف آمریکا و به درخواست سران دولت‌های باقیمانده در برجام که وعده جبران فوری پیامدهای خروج آمریکا از برجام را داده بودند، تصمیم به تعویق اجرای کاهش تعهدات خود ذیل بندهای 26 و 36 برجام گرفت و به اجرای کامل آن ادامه داد، ولی متاسفانه نتیجه‌ای در این خصوص حاصل نشد. لذا، ایران تصمیم به اجرای حقوق خود ذیل بندهای مذکور برای اعاده بخشی از توازن به برجام گرفت.

نماینده ایران یادآور شد: با این وجود، کاهش تعهدات ایران ذیل برجام خللی در همکاری ایران با آژانس در راستای اجرای پروتکل الحاقی ایجاد نکرده است و همکاری‌های ایران و پایبندی ایران به برجام نیز در 15 گزارش منتشره توسط آژانس تاکید شده است.

غریب آبادی با اشاره به اینکه حسب اظهارات مقامات آژانس،  این سازمان قوی‌ترین رژیم راستی آزمایی خود را در ایران دارد، به آمار بازرسی‌های آژانس از ایران در سال ٢٠١٨ و همچنین مقایسه وضعیت ایران قبل و بعد از برجام از منظر تعهدات هسته‌ای پرداخت و گفت: با این وجود رئیس جمهور آمریکا این را بدترین توافق آمریکا خوانده است!
 
سفیر و نماینده دائم کشورمان در جمع‌بندی سخنان خود با اشاره به اینکه آغاز گفتگوها برای خلع سلاح ذیل یک مکانیسم نظارتی و راستی آزمایی قوی در یک چارچوب زمانی منطقی، نیاز ضروری یک معاهده حذف سلاح هسته‌ای است، افزود: برای پایداری رژیم عدم اشاعه در طولانی مدت، نیاز به پیشرفت واقعی به سمت خلع سلاح وجود دارد.

وی تاکید کرد که بقای معاهده بستگی به این دارد که آیا یک چارچوب غیر تبعیض آمیز و جامع برای خلع سلاح ایجاد بشود یا خیر؟

غریب آبادی یکی از تدابیر موثر در دستیابی به خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای را فشار مداوم بر رژیم اسرائیل جهت عضویت فوری و بدون قید و شرط به NPT و قرار دادن همه تاسیسات و فعالیت های این رژیم ذیل پادمان‌های آژانس برشمرد.

از دیگر پیشنهادات وی، ایجاد مشوق‌های بیشتر برای دولت‌های غیر هسته‌ای به ویژه در حوزه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای بود.

در مورد برجام نیز سفیر کشورمان، این توافق را یک پایه خوب برای اعتمادسازی بین ایران و دیگر طرفین توافق خواند که تبدیل به چارچوبی برای همکاری از جمله در حوزه صلح آمیز هسته‌ای شده است.

وی ضمن تاکید بر اینکه ایران کماکان به عمل درون برجام علیرغم تحریم های آمریکا ادامه داده است، خاطرنشان کرد: با این حال، ایران باید از مزایای اقتصادی برجام که حق آن است، بهره مند شود. ایران کماکان به اهمیت دیپلماسی و چندجانبه گرایی به عنوان ابزار عملی برای حل اختلافات اعتقاد دارد؛ لذا به حمایت از برجام ادامه داده و آماده است تا با جامعه بین‌المللی و سایر طرف‌های برجام جهت یافتن راه های عملی موثر برای حفظ آن رایزنی و گام های برداشته شده را در صورت تحقق مطالبات مشروع خود به عقب برگرداند.

غریب‌آبادی افزود: لذا، هم اکنون نوبت سایر کشورهای باقی مانده در آن است تا حسن نیت خود را ثابت و گام های جدی و عملی را برای حفظ برجام بردارند. 

لازم به توضیح است این کنفرانس هر دو سال یک بار برگزار می‌شود. نشست امسال نیز در شش پانل و دو میزگرد تخصصی برگزار شد. البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدیرکل سازمان اروپایی تحقیقات هسته‌ای، دبیرکل وزارت خارجه ایتالیا، معاون پادمان آژانس، دبیرکل پاگواش، دبیر اجرایی سابق سازمان معاهده منع جامع آزمایش‌های اتمی، و رئیس کمیسیون انرژی اتمی پاکستان نیز برخی دیگر از سخنرانان این کنفرانس بودند.خانم فدریکا موگرینی مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و معاون دبیرکل سازمان ملل نیز از طریق ویدیو در این نشست شرکت کردند.