تظاهرات و تجمعاتی که طی ۵ سال گذشته به امری عادی در بغداد تبدیل شده بود، روز سه شنبه این هفته به طور مشکوکی به خشونت کشیده شد؛ آن هم در آستانه اربعین حسینی که قرار است کربلای معلا میزبان نزدیک به ۱۵ میلیون زائر حرم حسینی از کشور عراق و نیز سایر کشورهای جهان باشد.
گرچه تا لحظه نوشتن این یادداشت؛ کمیته تحقیق که از سوی پارلمان عراق تشکیل شده است؛ نتایج خود را درباره علل و ریشههای وقایع اخیر که به مرگ چندین تن از شهروندان عراقی و زخمی شدن دهها نفر منجر شده، اعلام نکرده است؛ اما ادامه این آشوبها در روز چهارشنبه برای بسیاری از ناظران وتحلیلگران اوضاع و تحولات منطقه و عراق سوالات و ابهاماتی ایجاد کرده است.
اما قبل از طرح ابهام و پاسخ آن لازم است تا به تاریخچه مختصر این اعتراضات اشاره شود.
به طور کلی میتوان گفت؛ شروع این تظاهرات همانند سال های گذشته؛ به اعتراض شهروندان کشور عراق به وضعیت معیشتی و رفاهی مربوط بود؛ به این صورت که اولین بار در سال ۱۳۹۴ تجمعات در راستای اعتراض به فقدان برق کافی در ساعات گرم تابستان بود و معترضان در این سال با کولرهای آبی اسقاطی خود؛ دور میدان التحریر عراق واقع در مرکز شهر بغداد میچرخیدند و شعار میدادند. اما اعتراضات عراقیها در تمام آن سالها که عراق در جنگ علیه داعش نیز بهسر میبرد و حتی دولت این کشور کنترل ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی حداقل ۵ استان را در اختیار نداشت،؛ به غیر از یک مورد آنهم در سال ۹۶ هیچگاه به خشونت کشیده نشد.
اینک که عراق از فصل گرمای طاقت فرسای تابستانی عبور کرده است و تنها یکسال از عمر مدیریت دولت عبدالمهدی بر کشور عراق بسر میبرد و شاخصهای مختلف امنیتی، سیاسی، اقتصادی و رفاهی عراق نیز نسبت به سالهای قبل از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است؛ به طوریکه علیرغم همه چالش هایی که این کشور و دولت عبدالمهدی با آن مواجه بوده است و با توجه به حجم نسبتا زیادی از مشکلات سابق که بر دوش این دولت نهاده شده بود؛ اما این کابینه توانسته است که خدمات قابل قبولی از قبیل بهبود محسوس امنیت، گسترش مناسبات عراق با کشورهای منطقه و جهان، ارتقا نقش منطقهای عراق در تحولات منطقه و سفر مقامات بلندپایه کشورهای مختلف به بغداد که به باور طرفداران این دولت میتوان این موفقیتها را در کارنامه عبدالمهدی نوشت.
چنانچه حل بخش قابل توجهی از مشکلات معلق مانده بین بغداد و اربیل و بهبود مناسبات بین دو طرف، سازمان دهی نیروهای مسلح عراق و پاکسازی عناصر فاسد از نهادهای امنیتی و نظامی، افزایش سطح تولید کشاورزی عراق برای اولین بار تا سطح خودکفایی و کاهش واردات کالاهای کشاورزی و توجه و حمایت از تولید داخلی را با بهبود وضعیت برق در کشور به عنوان یکی از بزرگترین مشکلات عراق در طول ۱۶ سال گذشته و رسیدن به تولید ۲۰ هزار مگاوتی برق برای اولین بار در ساعت پیک مصرف برق و افزایش ساعات روشنایی، بهبود وضعیت استخراج و تولید نفت، امضای توافقنامههای مهم با کشورهای مختلف جهان و خارج کردن عراق از تسلط آمریکاییها را با هم جمع ببندیم درستی این ادعا ثابت میگردد.
پس با وجود این آمار و ارقام نمیتوان دلیلی برای اعتراضاتی با این حد از خشونت پیدا کرد. از این منظر سوالی که مطرح می شود این است که؛ دلیل این خشونتها چه می تواند باشد؟
چنانچه بخواهیم به پاسخ این سوال و نیز ابهام مطرح شده در ابتدای یادداشت برسیم؛ باید اعتراضات اخیر در عراق را با اعتراضات سالهای گذشته را بررسی و با هم تطبیق دهیم.
و اما در این راستا و با عنایت به نکات زیر میتوان تا حدودی جواب مسئله را پیدا نمود.
۱_ در روزهای اخیر و همزمان با شروع اعتراضات اخیر رفت و آمدها به سفارتهای آمریکا و انگلیس در کشور عراق بیشتر شده است.
۲_ در استانهای کرد نشین و سنی نشین عراق خبری از اعتراض و آشوب نیست و این حوادث استانهای شیعه نشین را هدف گرفته است.
۳_ سمت و سوی شعارهای ضد ایرانی و نیز موضعگیریهای اخیر به طور کامل تفاوت این اعتراضات را با اعتراضات دورههای قبل هویدا و آشکار ساخته است.
۴_ قطع اینترنت و به تبع آن کنتور و قطع شبکههای مجازی از سوی مراجع امنیتی این کشور؛ حاکی از تاثیر گرفتن این اعتراضات از شبکههای مجازی میباشد و این نکته بیش از هر عامل دیگر به این گمان که آشوبهای اخیر درآمده از دخالت عوامل بیرونی است؛ دامن میزند.
۵_ بزرگنمائی رسانهای با نامگذاریهایی چون "انقلاب اکتبر" و غیره
۶_ پروژه کشتهسازی در این اعتراضات و به وضوح قابل مشاهده میباشد و فاصله تفاوت این اعتراضات با اعتراضات قبلی را بیشتر می سازد.
۷_ مدل این آشوبها با انقلابهای رنگی مطابقت می کند.
۸_ از موقعیت کنونی عربستان در پی شکستهای متعدد از جبهه مقاومت و انگیزه انتقامگیری این کشور از جبهه مقاومت؛ حتی در کشور عراق نمیتوان چشم پوشی کرد.
۹_ اعتراضات سالهای اخیر همگی به صورت مسالمت آمیز برگزار شده بودند. این در حالی است که در اعتراضات چند روزه اخیر رگهها و ریشههای آشوبگری و آشوب طلبی به وضوح موج میزند.
۱۰_ به زعم پشت پرده نشینان این آشوبها؛ در ایام اربعین سالار شهیدان؛ ایجاد چنین آشوبی می تواند تا حدود زیادی از حضور شیعیان در اجتماع بزرگ اربعین حسینی بکاهد و یا اینکه اذهان جهانیان را از تمرکز نسبت به رویداد مهم دور نماید.
این موارد و دهها تفاوت دیگر که میتوان در مقایسه و تطبیق با این اعتراضات و یا بهتر بگوئیم آشوبها با اعتراضات قبلی برشمرد؛ از دستهای پشت پردهای خبر میدهد که در پی شکستهای متعدد؛ در جبهههای مختلف سیاسی، نظامی و غیر نظامی به دنبال انتقامگیری از جبهه مقاومت و نیز ایران اسلامی میباشد.
اما با تدبیر مسئولین کشور عراق و بویژه عبدالمهدی رئیس کابینه دولت رسمی این کشور شاهد نقش بر آب شدنِ نقشه شوم دشمنان دو ملت بزرگ ایران اسلامی و عراق خواهیم بودیم. امروز نیز تمام خبرگزاریها آرامش در شهر بغداد و سایر استانهای این کشور را مخابره کردهاند.
چنانچه بخواهیم از تدبیر مسئولین کشور عراق نیز چشم پوشی کنیم؛ به نظر میرسد با توجه به نزدیکی ایام اربعین حسینی و با لحاظ نمودن این واقعیت که؛ مردم عراق از دیرباز معتقد بودند از زائرین حریم حسینی به خوبی و خوش رفتاری پذیرایی کنند و با سرلوحه قرار دادن "حبالحسین یجمعنا" میتوان بر این فتنه دشمنان و بدخواهان دو ملت بزرگ ایران و عراق فائق آمد.
بی شک دشمنان قسم خوردهای که به گمان خود قصد به حاشیه راندن اجتماع عظیم اربعین حسینی را دارند؛ مانند موارد متعدد و بیشمار قبل به هدف شوم خود نخواهند رسید. چنانچه هم اکنون خبرها از باز شدن مرزهای ایران و عراق حکایت دارد.
کلام آخر اینکه... عشق، علاقه و محبت به امام حسین (ع) می تواند حتی در مسائل سیاسی نیز موثر واقع شده و محور و قراری باشد برای تجمع تمام قلوبی که دل در گرو محبت ایشان دارند و تعجب است که بدخواهان و با اینکه تجربههای بسیاری را در این وادی تجربه نمودهاند؛ بازهم امید به از بین بردن و یا کمرنگ نمودن این نور الهی دارند؛ حال آنکه عزت و ذلت به دست خداوند تبارک و تعالی است و خدای عالمیان خواسته است که حسین (ع) عزیز همگان باشد.