فارس نوشت: از زمانى که قیام امام حسین (ع) با آن شرایط اتفاق افتاد، پرسش‌هایی مطرح شد که انگیزه اصلى امام (ع) از این اقدام چه بوده است؟ آیا دعوت کوفیان فلسفه قیام آن حضرت بوده؟ آیا دستیابى به حکومت، علت اصلى این نهضت بوده است؟ اگر هدف اصلى قیام، اصلاح وضعیت امت و جامعه اسلامى بود، آیا حضرت نمى‌توانست به شیوه مسالمت‌آمیز به هدف خویش جامه عمل بپوشاند؟ و ده‌ها سؤال و ابهام دیگر.
بر اساس آنچه از روایات و نقل‌های تاریخی به دست ما رسیده، چهار هدف را براى فعالیت‌هاى امام حسین (ع) در عصر حاکمیت یزید از جمله احیاى مظاهر و نشانه‌هاى اسلام اصیل و ناب محمدى (ص)، اصلاح و بهبودى در وضع شهروندان، مبارزه با ستمگران اموى برای تأمین امنیت مردم ستمدیده و فراهم ساختن بسترى مناسب براى عمل به احکام و واجبات الهى می‌توان مطرح کرد.
شاهد این مدعا متن وصیت‌نامه‌ای است که سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) هنگام خروج از مدینه و در زمان وداع با برادرش محمد بن حنفیه براى وى نوشت: «انِّى لَمْ اَخْرُجْ اَشِراً وَ لا بَطِراً ولا مُفْسِداً وَ لا ظالِماً، وَ اِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الِاصلاحِ فِى اُمه جَدِّى محمد (ص) اُریدُ اَنْ آمُرَ بِالْمَعْروفِ و اَنْهى عَنِ المُنْکَرِ و اَسیرَ بِسیره جَدِّى محمد (ص) و اَبى عَلىِّ بنِ اَبِى طالِب (ع)؛ من از روى سرمستى و گستاخى و تبهکارى و ستمگرى از مدینه خارج نشدم؛ بلکه براى اصلاح امت جدم خارج شده‌ام. مى‌خواهم امر به معروف و نهى از منکر کنم و به سیره جد و پدرم على بن ابیطالب (ع) عمل کنم. با توجه به اهمیت موضوع و آغاز ماه محرم بر آن شدیم که در سلسله مصاحبه‌هایی به بیان علل قیام امام حسین (ع) بپردازیم که در بخش چهارم آن با حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم حسینی عضو هیأت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌آید:
وی با تأکید بر اینکه سیدالشهدا (ع) علت قیامشان را بیان کرده‌اند، افزود: به استناد سخن اباعبدالله (ص) عرض می‌‌کنم مهم‌ترین بحث ناسازگاری و بیعت با حاکمیت طاغوتی است؛ یعنی در زمینه امر به معروف و نهی از منکر در سطح خرد مانند نهی از رشوه، تهمت، ربا، نزول و حتی میگساری در برابر حاکمیت طاغوتی ناچیز است.
چرا ثارالله با یزید بیعت نکرد؟/ بدترین منکر در زمان سید الشهدا چه بود؟
حجت‌الاسلام ابراهیمی ابراز داشت: آنچه در صدر نهضت حسینی به عنوان بدترین منکر مطرح شد، حاکمیت طاغوتی است. در واقع هدف براندازی حاکمیت جائرانه، استبدادی، غیرالهی و نامشروع یزیدی و اموی بود.
وی ادامه داد: بنابراین امام حسین (ع) خطاب به استاندار مدینه در همان شب اول که دنبال حضرت (ع) برای بیعت فرستاد، فرمود: «أَیُّهَا الاَمیرُ! إِنّا أَهْلُ بَیْتِ النَّبُوَّةِ وَ مَعْدِنُ الرِّسالَةِ وَ مُخْتَلَفُ الْمَلائِکَةِ وَ مَحَلُّ الرَّحْمَةِ وَ بِنا فَتَحَ اللّهُ وَ بِنا خَتَمَ، وَ یَزیدُ رَجُلٌ فاسِقٌ شارِبُ خَمْر قاتِلُ النَّفْسِ المحَرَّمَةِ مُعْلِنٌ بِالْفِسْقِ، وَمِثْلی لا یُبایِعُ لِمِثْلِهِ»؛ اى امیر! ما از خاندان نبوت و معدن رسالت و جایگاه رفت و آمد فرشتگان و محل نزول رحمت الهى هستیم. خداوند [اسلام را] با ما آغاز کرد و با ما پایان برد. در حالى که یزید، مردى است فاسق، میگسار، قاتل بى‌گناهان و آن کسى که آشکارا مرتکب فسق و فجور مى‌شود. بنابراین، هرگز شخصى مانند من، با مردى همانند وى بیعت نخواهد کرد!
تأکید سیدالشهدا (ع) بر تغییر ساختار حاکمیتی
عضو هیات علمی موسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی بیان داشت: اصلاً بحث این نیست که امام حسین (ع) بیعت نمی‌کند و هر کسی که حسینی است با هر کسی یزیدی است، بیعت نمی‌کند یا بحث نماز، روزه و حجاب مطرح نیست. بلکه حضرت (ع) اصل حاکمیت و موضوع ساختاری را مطرح می‌کند.
وی افزود: حتی صبح همان روز مروان بن حکم که در آن زمان استاندار مدینه بود، به اباعبدالله (ع) عرض کرد: من می‌خواهم خیرخواهی کنم. خیر دنیا و آخرت شما در این است که با یزید بیعت کنید! باز امام حسین (ع) مسأله رهبری و زعامت را مطرح کردند.
چرا امام حسین (ع) فرمود: باید فاتحه این اسلام را خواند؟
حجت‌الاسلام حسینی خاطرنشان کرد: امام می‌فرماید: «إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ" وَ عَلَى الاِسْلامِ اَلسَّلامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الاُمَّةُ بِراع مِثْلَ یَزیدَ»؛ زمانى که امت اسلامى گرفتار زمامدارى مثل یزید شود، باید فاتحه اسلام را خواند! فاتحه اسلام زمانی خوانده می‌شود که رهبری اسلامی به عهده یک آدم پلید و منحرف باشد.
وی ادامه داد: امروز هم مهم‌ترین مشکل کشورهای اسلامی این است که رهبری این کشورها به دست آدم‌های نااهل افتاده است.
نقش یک حاکم فاسد در سقوط یک ملت
امام جمعه ساوه با تأکید بر اینکه باید انسان‌های صالح و مؤمن در ساختار حوزه حاکمیتی، سر کار باشند، درباره چرایی اصرار امام حسین (ع) بر تغییر سبک زندگی جامعه آن روزگار تصریح کرد: ابتدا باید ساختارها تغییر کند. چون «الناس علی دین ملوکهم» هستند.
وی گفت: وقتی حاکمیت، رهبری و سران یک کشور انسان‌های منحرف باشند، آن‌ها سبک زندگی مردم را به انحراف می‌کشانند. بنابراین امام حسین (ع) گفتند ابتدا این ساختار باید تغییر کند که در نتیجه بقیه اصلاح می‌شوند. لذا در مدینه و در کربلا، دروغ گفتن یا نگفتن مطرح نبود. مسأله این بود که چرا رهبری ناحق دارید؟
در کدام اردوگاه قدم می‌زنید؟
حجت‌الاسلام حسینی ابراز داشت: وقتی پرچمدار، انسان منحرفی باشد، طبیعتاً کسانی که زیر آن پرچم هستند و دنبال آن پرچم حرکت می‌کنند، منحرف می‌شوند. به همین دلیل در روز عاشورا نماز و نماز جماعت را مطرح کردند. ولی همه ذیل این بود که شما در کدام اردوگاه قدم می‌زنید؟
وی افزود: البته اگر سبک زندگی مردم نادرست شود، دنبال سران و رهبران نادرست خواهند رفت و اگر سبک زندگی ما اصلاح نشود، به جای کمال‌جویی و آخرت‌گرایی به دنبال لذت‌جویی، شهوت‌گرایی و بی‌حیایی می‌رویم. در این صورت طبیعی است دنبال کسانی خواهیم رفت که پرچم آن منقّش به بی‌حیایی، بی‌عفتی و اباحه‌گرایی است.
