روزنامه ایران ورزشی نوشت: آنها که از اواخر نیم فصل اول لیگ گذشته وعده ورود کمک داور ویدئویی را به فوتبال کشور داده بودند، با توجه به تحریم‌ و مشکلات ارزی با چند شرکت داخلی برای راه‌اندازی این سیستم در فوتبال کشور وارد مذاکره شدند تا بلکه بتوانند نمونه بومی این سیستم را در لیگ ایران اجرا کنند. منتهی منابع آگاه خبری در فدراسیون به ما اطلاع دادند که این پروژه مدیران با شکستی بزرگ رو به رو شده و فیفا VAR ایرانی را نه تنها تایید نکرده بلکه پایین‌ترین نمره را از نظر استاندارد به آن داده است.

فدراسیون چندی پیش برای راه‌اندازی این سیستم در فوتبال کشور، پروژه خود برای وارد کردن این سیستم به فوتبال کشور را به فیفا ارائه داد که رییس این پروژه ابراهیم شکوری سرپرست دبیرکلی و کمیته داوران فدراسیون فوتبال بود. سعید فتاحی رییس کمیته مسابقات لیگ برتر که خودش سابقه داوری کردن دارد به همراه مسعود مرادی داور بین‌المللی هم معرفی شدند و برای به نتیجه رسیدن پروژه مسوول مالی و انفورماتیک هم تعیین شد. مراحل اجرایی این پروژه البته به خاطر تغییراتی که در کمیته داوران اتفاق افتاد حالا با تغییراتی رو به رو می‌شود و قرار است نفرات جدید جایگزین نفرات قبلی شوند. به هر حال ریاست کمیته داوران در شرایطی به هدایت ممبینی رسیده که این کمیته بعد از استعفای داود رفعتی رییس دپارتمان ندارد.

با این حال روند مذاکرات با شرکت‌های داخلی برای رسیدن به یک پروژه بومی که به استانداردهای جهانی و مدنظر فیفا نزدیک باشد چند ماه طول کشید. در نهایت یک شرکت خصوصی با ارائه دستگاه اختصاصی اسلوموشن و آماده کردن اتاق مانیتورینگ یک سیستم بومی را در اختیار داوری فوتبال ایران قرار داد تا جزییات آن بررسی و کل این سیستم در چند مسابقه ورزشی آزمایش شود که دربی تهران و بازی پرسپولیس مقابل صنعت نفت آبادان دو نمونه آن بود. علیرضا فغانی هم وظیفه آزمایش کردن این سیستم را بر عهده داشت و همان موقع هم اعلام کرد که کمک داور ویدئویی بومی فاصله بسیار زیادی با استانداردهای فیفا دارد و باید تجهیزات زیادی به آن اضافه شود.

با این حال با یک تحقیقات گسترده و کسب اطلاعات کامل، قرار بر این شد امکانات VAR بومی تقویت شود و سپس درباره جزییات آن از فدراسیون جهانی فوتبال استعلام گرفته شود. در کنار این اقدامات البته مدیران فدراسیون فوتبال در اقدامی درست پروژه آموزش داوران ایرانی برای آشنایی با سیستم کمک داوری ویدئویی را در دستور کار خود قرار دادند. به طور مثال یک بار چند نفر برای شرکت در کلاس آموزشی به قطر اعزام شدند و در هفته گذشته هم کلاس آموزشی ویژه کمک داور ویدئویی برای داوران و کمک‌داوران ایرانی با حضور یک مدرس بین‌المللی که با کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا نیز همکاری دارد برگزار شد.

نکته قابل تامل اما اینجاست که با خبر شدیم فیفا سیستم VAR ایرانی را تایید نکرده و به مجموعه امکانات این سیستم بومی که مدیران فدراسیون قصد استفاده از آن در فوتبال ایران را داشتند از 10 نمره، یک داده است! همچنین مدرس بین‌المللی حاضر در ایران هم بعد از بررسی جزییات این سیستم بومی، به مدیران فوتبال کشور تاکید کرده VAR ایرانی با استانداردهای مدنظر فیفا فاصله بسیار زیادی دارد و به همین دلیل تایید نشده است. این مدرس همچنین توصیه کرده برای راه‌اندازی این سیستم در ایران اصراری نکنند و مکاتبه بیشتری با فیفا نداشته باشند.

یک منبع آگاه که در ریز جزییات فعالیت فدراسیون برای استفاده از کمک داور ویدئویی بومی بوده است هم در همین رابطه به ایران ورزشی گفت: «هزینه راه اندازی سیستم اصلی که فیفا در نظر دارد در فوتبال ایران رقمی سرسام‌آور دارد. بر اساس آن برای هر ورزشگاه حداقل 300 هزار دلار باید هزینه شود و باشگاه‌ها و فوتبال ایران توانایی پرداخت چنین رقمی را ندارند. با این وجود دیر یا زود باید چنین سیستمی در فوتبال کشور پیاده شود و به همین ترتیب تصمیم گرفته شد سیستم بومی VAR را آزمایش کنیم و اقدامات قابل توجهی هم در این زمینه انجام شد. در نهایت مشخص شد که این سیستم فاصله بسیار زیادی با استانداردهای مدنظر فیفا دارد و فدراسیون جهانی فوتبال هم به هیچ عنوان درباره این سیستم به راحتی مجوز نمی‌دهد که هر کشوری دوست داشت با کمترین تجهیزات بخواهد از این فناوری استفاده کند. وارد شدن این سیستم به هر کشور باید زیر نظر مستقیم فیفا و با دریافت مجوز و تاییدیه‌های لازم باشد و VAR بومی از سوی فیفا تایید نشده است. به این ترتیب فوتبال ایران هیچ چاره‌ای ندارد جز اینکه از نمونه اصلی و خارجی استفاده کند.

از آنجایی که صلاحیت کمک داور ویدئویی ایرانی تایید نشده و کمترین نمره را از نظر استاندارد دریافت کرده، طبیعی است که فیفا هیچ وقت گواهی استفاده از این سیستم را به فوتبال ایران نمی‌دهد. در نتیجه صحبت‌های مهدی تاج در کنفرانس خبری که گفته بود هر باشگاه باید مبلغ 60 هزار دلار برای راه اندازی سیستم VAR هزینه کند هم منتفی است و در بهترین حالت باشگاه‌های ایرانی باید بیش از 250 هزار دلار برای کمک داور ویدئویی هزینه کنند. البته مدیران فدراسیون فوتبال که هیچ شفاف‌سازی درباره روند مذاکرات خود با فیفا تاکنون انجام نداده‌اند‌، همچنان تلاش می‌کنند با هزینه‌ای کم وعده خود به اهالی فوتبال را اجرایی کنند و با VAR اشتباهات داوری را به حداقل برسانند.

البته ابراهیم شکوری سرپرست دبیرکلی فدراسیون هم اخیرا در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که در نیم فصل اول لیگ نوزدهم از این سیستم استفاده نخواهد شد و اگر بتوانند مجوز استفاده از سیستم بومی در ایران را بگیرند، شاید این اتفاق در نیم فصل دوم در فوتبال ایران رخ بدهد. منتهی حالا باید دید با توجه به تایید نشدن کمک داور ویدئویی بومی و بحران مالی در فوتبال کشور چه تصمیمی در ایران رابطه اتخاذ خواهد شد.