ضعف‌ها و قوت‌های‌ برنامه‌ استعدادیابی‌ عصرجدید

گروه فرهنگی الف،   3980410047 ۳ نظر، ۰ در صف انتشار و ۰ تکراری یا غیرقابل انتشار

برنامه پربیننده «عصرجدید» این‌شب‌ها مراحل نیمه‌نهایی را پشت‌سر می‌گذارد و قرار است در عیدغدیر به مرحله نهایی برسد.

ضعف‌ها و قوت‌های‌ برنامه‌ استعدادیابی‌ عصرجدید

صبح‌نو نوشت: «عصر جدید» از معدود برنامه‌های سیماست که به‌لحاظ برنامه‌سازی، اجتماعی، ساختارشکنی و... جای بررسی دارد. این برنامه در‌حال‌حاضر به مرحله‌ای رسیده که دیگر بتوان آن را از جهات مختلف نقد و بررسی کرد.

بایسته‌ها

از همان روزهایی که آقای احسان علیخانی تیزر «عصر جدید» را در صفحه شخصی‌اش گذاشت، مخاطبان تلویزیون برای تماشای این برنامه کنجکاو شدند. همان‌طورکه از محتوای تیزر مشخص بود، با برنامه‌ای در فضای استعدادیابی طرف بودیم. تلنت‌ها سال‌هاست که در تلویزیون‌های معتبر بین‌المللی جایگاه ویژه‌ای دارند؛ اما در تلویزیون خودمان به‌دلایل مختلف، با روند مشخصی همراه نبوده‌اند. در شبکه‌های فرنگی، «آمریکن آیدل»، «ایکس فاکتور»، «مستعدان آمریکایی» و... به‌روی آنتن رفته‌اند و اتفاقا در طول این سال‌ها، مخاطب زیادی هم جذب کرده‌اند؛ اما برنامه‌های وطنی شرایط متفاوتی داشته‌اند.

قبل از هرچیزی باید بررسی کنیم که آیا مدیران بالادستی سیما اراده‌ای برای ساخت برنامه‌های استعدادیابی داشته‌اند یا نه؟ آیا نگاهشان به این برنامه‌ها صرفا پرکردن آنتن بوده یا نگاهی کلان‌تر به قضیه داشته‌اند. نکته بعدی مربوط به فلسفه این برنامه‌هاست. اصولا این تلنت‌ها علاوه‌بر جنبه‌های سرگرمی، قرار است آدم‌هایی را به دیگران معرفی کنند که مدعی‌اند از استعدادی خاص برخوردارند؛ آدم‌هایی که به هزارویک دلیل موفق نشده‌اند به دیگران خودی نشان دهند. پس قاعدتا برنامه‌سازان باید سعی کنند صرفا به پخش برنامه محدود نباشند و برای برقراری ارتباط استعدادها با مجاری تخصصی هم کاری بکنند. نکته بعدی مربوط به دایره استعدادهایی است که می‌توانند در آن برنامه خاص معرفی شوند.

برخی از برنامه‌ها مثل «ایکس فاکتور» صرفا محدود به حوزه موسیقی هستند؛ اما برخی مثل «مستعدان آمریکایی» به رشته خاصی محدود نیستند. اینجاست که وقتی درباره کشور خودمان حرف می‌زنیم، به‌دلیل هنجارها و ارزش‌های فرهنگی با معذوریت‌هایی طرفیم. در ایران، به‌جز بخش‌های فرعی مثل «خنداننده‌شو»، برنامه‌های «آقای گزارشگر»، «شب‌کوک» و «هنر دوبله» در حوزه تلنت ساخته شده که اگر آن‌ها را با بایسته‌هایی بررسی کنیم که قبل‌تر ذکر کردیم، قاعدتا خروجی موفقی نداشته‌اند.

مسیر دشوار

اجازه بدهید به موضوع خاص «عصر جدید» بپردازیم. همان‌طورکه در ابتدای گزارش بیان شد، «عصر جدید» را از جنبه‌های مختلف می‌توان بررسی کرد. تولید برنامه‌ای در قامت «عصر جدید» چه برای تلویزیون و چه برای احسان علیخانی کاری سخت و هدفی بزرگ بود. علیخانی با اینکه برنامه‌ساز موفقی است، هرگز برنامه‌ای در حدواندازه «عصر جدید» نساخته بود. به‌قول خودش، این برنامه آنقدری به‌لحاظ تولید پیچیده و دشوار است که از تولید سریال هم سخت‌تر است؛ اما دشواری‌اش برای تلویزیون چه بود؟ ما با رسانه ملی طرفیم که مدیرانش باید به هزارویک نفر پاسخگو باشند.

همین رویه باعث شده معمولا مدیران این سازمان محافظه‌کار شوند و به‌جای ایده‌های نو، عافیت‌طلبی را پیشه کنند. مدیران جدید شبکه سه سیما در مسیر تغییراتی که در پیش گرفتند، نشان دادند اهل ریسک هم هستند. این ریسک‌پذیری به مشکلات تولیدی محدود نیست. همه می‌دانیم نمایش برخی از بخش‌های «عصر جدید» نوعی ساختارشکنی در رسانه ملی بود. پس درکنار اراده مدیران برای تولید برنامه‌ای جدی در این حوزه، ساختارشکنی و عبور از کلیشه‌ها هم یکی دیگر از باسته‌هایی است که «عصر جدید» رقم زده است؛ اما با همه این حرف‌ها، نباید از دشواری‌های تولید چنین برنامه‌ای غافل شویم. هر آن‌که کوچک‌ترین فعالیتی در حوزه برنامه‌سازی تلویزیون در ایران کرده، به‌خوبی می‌داند این کار در کشورمان چقدر سخت و طاقت‌فرساست.

حالا در نظر بگیرید قرار باشد نخستین‌بار برنامه‌ای در این حجم ساخته شود و ضمنا اوضاع مالی هم مساعد نباشد. تشکیل تیم تولید، لوکیشن، فراخوان داوطلبان، هیأت‌داوران، هماهنگی حضار و... آنقدر فرسایشی است که باید پوستِ کلفتی داشته باشید تا از پسش بربیایید. «عصر جدید» به‌واسطه مدیوم کاری‌اش، نیازمند استودیویی بزرگ بود؛ لوکیشنی که داوطلبان بتوانند هرآنچه بخواهند، انجام دهند. یعنی از خواننده تا گروه چندین‌نفره پارکور بتوانند کارشان را انجام دهند. ضمنا استیج به‌گونه‌ای باشد که بتواند با‌توجه‌به نوع عملیات داوطلب در میزانسن و امکاناتش تغییر ایجاد کند. همه این مشکلات را گفتیم و البته بسیاری دیگر را نگفتیم تا به خروجی برنامه برسیم. آیا قرار است «عصر جدید» را برنامه‌ای بی‌نقص و بدون ایراد معرفی کنیم؟

نقدهای‌واقعی؛ ایرادهای‌بنی‌اسرائیلی

از همان برنامه اول، انتقاداتی از «عصر جدید» می‌شد. عده‌ای از کارگردانی ضعیف و مشکلات فنی گفتند که کاملا هم انتقادی درست بود و به‌سرعت این مشکل حل شد. برخی به ترکیب هیأت‌داوران ایراد وارد کردند؛ مثلا اینکه چرا دو بازیگر در این ترکیب وجود دارد؛ ولی ورزشکاری در کار نیست؟ ایراد برخی از منتقدان مربوط به کپی‌برداری «عصر جدید» از نمونه‌های خارجی بود. برخی از کاربران فضای مجازی با انتشار عکس برنامه‌های تلنت خارجی و شباهت استودیو و فضای کاری‌شان با «عصر جدید»، گمان می‌کردند کشف بزرگی رخ داده است. گویا برنامه‌سازان مدعی بوده‌اند فرمی جدید در تاریخ برنامه‌سازی دنیا ابداع کرده‌اند.

ساخت برنامه‌های تلنت در کشورهای مختلفی رواج دارد و طبیعی است قرار نیست برای ساخت ماشین، همه قطعاتش را از ابتدا اختراع کنیم. البته، بومی‌سازی آن با شرایط فرهنگی کشور بحثی جدا و کاملا درخورتأمل است. برخی این سوال را می‌کنند که آیا اصولا در تلنت‌هایی از‌این‌دست امکان بومی‌سازی وجود دارد؟ به‌نظر نگارنده، گزارش رسیدن به این جایگاه زمان زیادی لازم دارد که البته باید با مشاوره اهل‌فن همراه باشد.

 اجازه بدهید درکنار تمام دشواری‌هایی که مطرح کردیم، کمی هم با نگاهی سختگیرانه نواقص را مرور کنیم. فصل اول این برنامه تولید شده و برای فصول بعدی برخی از توجیهات و آوانس‌ها در کار نخواهد بود. در «عصر جدید» بعضا با داوطلبانی روبه‌رو می‌شویم که هیچ استعدادی ندارند. گویا لازم است برنامه‌سازان یک‌بار برای همیشه و به‌طوردقیق فلسفه و کارویژه تلنت‌ها را تشریح کنند. هر نمایشی حتی اگر جذاب باشد، لزوما استعداد خاصی نیست و جایی در «عصر جدید» ندارد. در این برنامه قرار است استعدادی که کمتر دیده شده؛ آن‌هم از فردی ناشناخته ارائه شود.

یکی از بزرگ‌ترین انتقاداتی که می‌توان به «عصر جدید» وارد کرد، نبود استاندارد مشخص در داوری‌هاست. متأسفانه آفت همیشگی احساسی تصمیم‌گرفتن در این برنامه هم وجود دارد. فرضا فردی قهوه‌چی و خوش‌صحبت است. واقعا چنین فردی چرا باید با امتیاز کامل داوران همراه شود؟ آیا استعداد ویژه‌ای دارد که صدها نفر دیگر ندارند؟ مگر نه اینکه در چنین تلنت‌هایی باید صرفا براساس استعداد و اجرای آن فرد امتیاز داده شود؟ چرا گاهی پس از نظر یک داور، باید آن نظر براساس سروصدای حضار تغییر کند؟ ملاک منطق داور است یا هیجان‌های زودگذر؟ چرا در جاهایی از داوران می‌شنویم که صرفا به اجرا رأی می‌دهند؛ اما در جاهایی مسائل احساسی را دخیل می‌کنند؟ این فضای احساساتی «عصر جدید» را از مسیر حرفه‌ایش دور نمی‌کند؟ درست است که با برنامه‌ای ایرانی و مختصات فرهنگی خودمان سروکار داریم؛ اما گاهی فشار و نظر مجریِ کاربلد برنامه در نظر داوران مؤثر نیست؟ دیگر نقد مهم درباره «عصر جدید»، مربوط به چینش داوطلبان در یک برنامه و سپس نحوه کسب آرای مردمی به آن‌هاست.

بارها پیش آمده که در برنامه‌ای اکثر داوطلبان قَدَر و در حد صعود بوده‌اند؛ اما در برخی دیگر از برنامه‌ها آنقدر شرکت‌کنندگان ضعیف بوده‌اند که داوران به‌سختی یک نفر را انتخاب کرده‌اند. بهتر است در فصل بعدی، به‌ویژه در بخش نیمه‌نهایی، پایش مناسبی شود و با قرعه‌کشی گروه‌بندی نشود. لازم است به‌نوعی سیدبندی در نظر گرفته شود. نکات مثبت و منفی «عصر جدید» به این موارد ختم نمی‌شود. می‌‌توان ساعت‌ها درباره این برنامه حرف زد؛ اما بدون شک باید «عصر جدید» را پدیده‌ مثبت رسانه‌ای بدانیم؛ برنامه‌ای که نه برای نشان‌دادن آدم‌ها، بلکه برای نمایش استعدادشان ساخته شده است؛ برنامه‌ای که توانسته در حدواندازه خودش جریانی در بین مخاطبان راه بیندازد و حتی منتقدانش آن را به‌طورجدی دنبال کنند. این برنامه توانسته حال خوبی به مخاطبان و شرکت‌کنندگان تزریق کند. «عصر جدید» باید ادامه پیدا کند و البته نواقصش را برطرف کند.

دیدگاه کاربران

ناشناس۹۷۹۷۵۰۱۰:۰۸:۱۰ ۱۳۹۸/۴/۱۰
در مقایسه با مشابه آمریکایی که الان داره پخش می شه و ما دنبال می کنیم این برنامه ی ایرانی شده اصلا جذابیتی نداره حیف وقت و برق و چشم و اعصاب که برای این برنامه تلف شود
ناشناس۹۷۹۹۰۲۱۱:۲۸:۳۷ ۱۳۹۸/۴/۱۰
نکته مهم که در متن مطلب بود اینست که بومی سازی آن با شرایط فرهنگی کشور، همیشه این سوال به ذهن میاد که حرفهای کلی و کلیشه ایی و رفع تکلیفی کی تموم میشه ،این بومی سازی در مورد همه چیز گفته میشه واقعا چطوری باید استعداد رو بومی سازی کنیم ، مثل این میمونه که فرمول آب رو بومی سازی کردیم و تو ایران چیزی غیر از h2o دراومده ،یا میشه گفت در مواردی ما استعدادهای بومی شگرفی داریم مثلا ابداعات و تحریفات .. ،بهترکه نویسنده و نویسندگان محترم تعارفات را کنار گذاشته و یه کم صریحتر بنویسند
ناشناس۹۸۰۰۱۳۱۲:۳۳:۱۸ ۱۳۹۸/۴/۱۰
امیدواریم که با برطرف کردن اشکالات مطرح شده، سطح ارتقایافته این برنامه رو در دور بعدی شاهد باشیم. به نظرم دخالت داوران در نظر همدیگه خیلی غیرحرفه ای بود و با توجه به حجم مخاطب، این غیر حرفه ای گری و تاب نیاوردن نظر مخالف در سطح جامعه هم تسری پیدا می کنه. نکته دیگه زمان طولانی برنامه و کش دار کردن بی ضرورته که مخاطب رو به گروگان می گیره و خسته می کنه. نقش مجری تو این مسابقه باید خیلی کمتر باشه و نقش داور به خودش نگیره. اگه قرار بود ایشون داور باشن یا نظر داوران رو تحت تاثیر قرار بدن بهتر بود توجایگاه داوران قرار بگیرن.
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های اخیر

پربحث‌های دیروز

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  3. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  4. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  5. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  6. جریمه تخلفات حادثه ساز ۵ برابر شد/ اعمال از هفته آینده            

  7. ابابیل ۵، از آخرین دستاورد‌های قدرت پهپادی جهان

  8. تعرفه‌های پزشکی ۱۴۰۳ قابلیت اجرایی ندارد/ مصوبه دولت اصلاح شود  

  9. انتظار ۹ساله برای اصلاح هزینه تخلف رانندگی/تغییری برای حفظ جان مردم

  10. ایران بر سکوی بریکس/ دستاوردهای پولی، مالی برای ایران چیست؟  

  11.   طحان‌ نظیف: لایحه عفاف و حجاب هنوز به تأیید شورای نگهبان نرسیده است  

  12.  مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

  13. هیچ خوداظهاری یا مدرکی دال بر بیماری روحی دکتر بخشی در دست نبود/ علت مرگ این پزشک مشخص نیست  

  14. پوتین: اف-۱۶‌های اوکراین در همه‌جا هدف مشروع هستند، حتی کشورهای دیگر

  15. عکسی از سیدمحمد خاتمی در مراسم ترحیم زهرا شجاعی/ این وزیر دولت رئیسی هم آمد

پربحث‌های هفته

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  3. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  9. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  10. انتقام از پوتین؟

  11. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  12. عوامل توهین کننده به نظام و مقدسات اسلامی دستگیر شدند

  13. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  14. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  15. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  16. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  17. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  18. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  19. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  23. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  24. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  25. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

آخرین عناوین